Реферат ұҚсастық теориясы. Процестер мен аппараттарды модельдеу негіздері. Орындаған:Қуанышбек Ақбота Оқу тобы: тфп-21-26
жүктеу/скачать 26,79 Kb.
|
1 2
Байланысты:РЕФЕРАТ 1
- Бұл бет үшін навигация:
- Ұқсастық теориясы
- Ұқсастық теориясының негізгі шарты
|
. РЕФЕРАТ ҰҚСАСТЫҚ ТЕОРИЯСЫ. ПРОЦЕСТЕР МЕН АППАРАТТАРДЫ МОДЕЛЬДЕУ НЕГІЗДЕРІ. Орындаған:Қуанышбек Ақбота Оқу тобы:ТФП-21-26 2022-2023 ж Ұқсастық теориясы Ұқсастық теориясы — физикалық құбылыстардың (процестердің, жүйелердің) ұқсастық шарттарын зерттейтін ілім. Оның негізгі мақсаты — әр түрлі процестердің ұқсастық критерийлерін анықтау және олар арқылы сол процестердің қасиеттерін зерттеу. Егер физикалық жүйелердің сәйкес параметрлері бір-біріне пропорционал болса, онда олар өзара ұқсас деп есептеледі. Қарапайым геометриялық ұқсастықты жалпылау арқылы физикалық ұқсастық алынады. Геометриялық ұқсастық кезінде ұқсас пішіндер мен денелердің сәйкес элементтері өзара пропорционал болса, физикалық ұқсастық кезінде әр түрлі процестердің сәйкес параметрлері кеңістік пен уақыт бойынша пропорционал болады. Зерттелетін процестерді сипаттайтын өлшемсіз параметрлердің әр түрлі комбинациялары ұқсастық критерийлері деп аталады. Ұқсас екі жүйенің өлшемді физикалық параметрлерінің мәндері әр түрлі болғанымен олардың өлшемсіз ұқсастық критерийлері бірдей болады. Ұқсас жүйелердің бұл қасиеті модельдеу теориясының негізін құрайды. Ұқсастық теориясының негізгі шарты Құбылыстар (процестер) класынан (сұйықтықтардың қозғалыс процестері, диффузия, жылу өткізгіштік және т.б.), ұқсас құбылыстар тобынан оқшаулау. Ұқсас құбылыстар ұқсас және оларды сипаттайтын шамалардың қатынасы тұрақты болатын құбылыстар деп аталады. Ұқсастықтың келесі түрлері бөлінеді: геометриялық; уақытша; физикалық шамалар; бастапқы және шекаралық жағдайлар. Геометриялық ұқсастық табиғат пен модельдің барлық ұқсас сызықтық өлшемдерінің қатынасы тең болған кезде байқалады. Мысалы, ұзындығы L, диаметрі d арнадағы сұйықтықтың қозғалысын зерттеген кезде модельде ұқсас өлшемдер l және d болады. ОндаL/l =D/d= ... = соnst= kl (0) Өлшемсіз K (және Дытнерде) геометриялық ұқсастық константасы немесе масштабты (өтпелі) көбейткіш деп аталады. Ұқсастық константалары ұқсас жүйелердегі біртекті ұқсас шамалардың қатынасын сипаттайды және бір жүйенің (модельдің) өлшемдерінен екіншісіне (табиғатқа) өтуге мүмкіндік береді. Уақытша ұқсастық геометриялық ұқсас жүйелердегі ұқсас бөлшектер геометриялық ұқсас траекториялар бойымен қозғалады, уақыт аралығында геометриялық ұқсас жолдардан өтеді, олардың қатынасы kх ұқсастық константасы болып табылады. Бірінші теорема. Физикалық, математикалық ыңғайлардағы жағдайларда белгілі бір параметрлер үндестігін аңғаруға болады, осы жүйемәнге ие болады, сандық және функционалды көріністер сипат алады. Атап өтерлігі, екі жақты қыры бар: егер өлшемдер біртекті сипат алса жүйенің өз ретін тапқандығы. 1-ші кестеде осы үрдістерге тән өлшемдер жүйесі орын алған. Екінші теорема. Физикалық үрдістің барлық толық теңдеуі белгілі бірбірліктер жүйесінде орнығып, теңдессіз қатынастар параметрлері ыңғайыменұштасып, өлшем құрай алады. Үшінші теорема. Екі теоремада атап өтілген жүйелерден өзгешелік –бұнда өзара жақын параметрлердің прапорционалдығы басты нысанға алынып, бір мәндік жағдайында көрініс табады Физикалық ұқсастық және үлгілеу Қойылған мақсат жүзеге асады: 1) табиғи үлгілеуде (М), нысанаға зерттелетін, өзгеріс енгізбей жәнеарнаулы қондырма жасамай (өндірістік эксперимент); табиғи өтетін жеке үрдістер немесе құбылыстар туралы мағлұматтар қорытылу арқылы жасалған үлгілеуде, т.б.; 2) арнаулы үлгілер және стенттерде. Физикалық үлгісі (мысалы, қуат жүйесінің) физикалық нақты жүйесінің кішкентай көшірмесін көрсетеді. Әрбір үлгінің нақты мақсаты көрсетіледі, ол оның көмегімен шешіледі. Мұндай зерттеуді өткізу үшін үлгі жасау кажет, оның параметрі ұқсас түпнұсқа өлшемдеріне. Белгілі өлшемдер арқылы таңдауға мүмкіндік береді, онда міндет қою және жабдықтау мүмкіншілігі есептеледі. жүктеу/скачать 26,79 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2