Шешендік өнер үш нәрсеге негізделеді:
1) табиғи дарын, тума талант;
2) жан-жақты білім;
3) тынымсыз еңбек, жүйелі жаттығу.
Қазақтың ғұлама ғалымы А.Байтұрсынұлы: «Шешендік сөз дегеніміз – белгілі бір мәселені баяндау, сипаттау, белгілі бір ойдың ақиқаттығын түсіндіру, сөйтіп, ақылға ақыл қосу жағын көздеу. Одан әрі адамның жүрегін билеп, жүйесін босату, қанын қыздыру, намысын келтіру, арқасын қоздыру», – дейді.
Орыс шешендік өнерінің негізін салушы М.Ломоносов шешен болу үшін бес қасиет қажет екендігін айтады:
1) табиғи дарын;
2) білім;
3) шешендерден үйрену;
4) сөйлеп жаттығу;
5) басқа ғылымдардан хабардар болу.
М.Ломоносов табиғи дарындылықты жан дарыны және тән дарыны деп екіге бөледі, жан дарынына – ақыл мен ес, тән дарынына күшті әрі сүйкімді дауыс пен үн жататынын айтады. Сонымен, шешендіктің екі басты мәселесі – ақылға ақыл қосу мен
жүректі тербеу. Сонда шешендік өнер үш мақсатты көздейді:
1) ояту;
2) түсіндіру;
3) толқытып, тебіренту.
Достарыңызбен бөлісу: |