Реферат тақырыбы: Көшпеліліктің қалыптасуының алғышарттары: табиғи
жүктеу/скачать 88,37 Kb.
|
бека реф (4` (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Әлеуметтік-мәдени факторлар
| Табиғи-географилық факторлар
Қазақстан аумағының табиғи және климаттық ерекшеліктері, яғни экожүйесі жергілікті тұрғындардың шаруашылық түрінің қалыптасуына ежелден-ақ тікелей әсер еткен. Ежелгі тұрғындар тіршілік ортасының өзгеруіне қарай біртіндеп егіншіліктен малшаруашылығына көше бастады. Шамамен б.з.б. ІІ мыңжылдықтың соңындағы қуаңшылық жағдайында егіншілікпен айналысу тиімсіз болды. Қазақстан аумағының басым бөлігін шөлейт жерлер алып жатыр Су көзі мен жайылымдық жерлердің тапшылығы, аумақтағы өсімдіктердің жеткіліксіздігі табиғи мал азығы қорының тарылуына әкелді. Жер құнарлығы төмендеп, эрозияға ұшырау қаупі артты. Ол көшпелі малшаруашылығының орнығуына жеткізді. Ұлы далада егіншілікке аса тиімді балама ретінде көшпелі малшаруашылығы дамыды. Әлеуметтік-мәдени факторлар Сонымен қатар, номадизмнің пайда болуы алғашқы қауымдық қатынастардың ыдырауының және оңтүстіктегі мал өсірушілерге отырықшы мемлекеттердің экономикалық және саяси қысымының салдары болды деген пікір бар. Өз кезегінде Л.С. Клейн тұжырымы бойынша көшпеліліктің пайда болуының басты себебі малшылардың көшпелі тұрмыстың әскери қуаттың артықшылықтарын түсінуінде. Г.Е. Марковтың тұжырымдамасы мал шаруашылығы мен малшы халықтардың көшпелілікке көшуінің негізінде факторлардың күрделі кешені — климатогендік, антропогендік, әлеуметтік-экономикалық, саяси, мәдени және т.б. болды, олардың жиынтығы көшпеліліктің генезисін қамтамасыз етті. Қорытынды: Көшпенділер адамзат тарихында табиғи орта мен экономикалық қажеттілікке байланысты дүниеге келгендігі далада, шөлдерде және таулы аймақтарда ауыл шаруашылығын дамытудың қолайсыз жағдайлары адамдарды мал шаруашылығына бейімдеді. Мал шаруашылығы көші-қонды қажет етеді, әсіресе жайылымдардың маусымдық өзгеруіне байланысты. Климаттың өзгеруі және шектеулі табиғи ресурстар көшпелі өмір салтын қалыптастырды. Сонымен қатар, көшпелі қоғамдарда әлеуметтік құрылымдардың, мәдениеттер мен дәстүрлердің қалыптасуы өмір салтын одан әрі нығайтып, адамдарды тұрақты мекендейтін жерлерден алыстатуға шақырды. Көшпелі - бұл экологиялық және әлеуметтік факторлардың үйлесуі нәтижесінде пайда болған құбылыс. жүктеу/скачать 88,37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|