Ризоморфтар- әр түрлі саңырауқұлақтар арасында орталық гифаның өсу қарқындылығымен, бүйірлік тармақтарының көлемімен және гифальды жасушалардың дифференциация дәрежесімен ерекшеленетін агрегациясы күрделірек гифалар.
Ризоморфаның сыртқы бөліктері әдетте қара түсті және жоғары сатыдағы өсімдіктердің тамырларына белгілі бір ұқсастыққа ие. Олар ірі жеміс денелі саңырауқұлақтарда кең таралған: базидиомицеттер, қалталылар және т.б.
Мицелиалды жіптер мен ризоморфтардың негізгі мақсаты - субстратта саңырауқұлақтардың таралуын және гифалар бойымен қоректік заттардың қозғалысын қамтамасыз ету.
Хламидоспоралар- бұл жетілген және ескі дақылдардағы мицелийдің соңында немесе оның бағыты бойынша өзгерістер. Хламидоспоралардың негізгі қызметі көбею емес, түрді сақтау. Олардың пішіні әдетте дөңгелек, сопақ немесе сәл ұзартылған, диаметрі мицелийдің диаметрінен асып түседі. Кейбір саңырауқұлақтарда екі контурлы қабырға бар, беті тегіс немесе кедір-бұдыр. Хламидоспоралар мицелийдің ұштарында пайда болуы мүмкін, содан кейін олар терминал деп аталады, мицелийдің бойымен - интерполярлы (аралық).
Ескі мәдениеттерде хламидоспоралардың үлкен шоғырлары көбінесе розариді немесе алқаны еске түсіретін біртүрлі пішінде байқалады. Жас және жетілген хламидоспоралар өнуге қабілетті. Ескі жасушалар бұзылады.
Дау. Споралардың көмегімен саңырауқұлақтар көбейіп қана қоймайды, сонымен қатар бүкіл қоршаған ортаға таралады. Бұған споралы қабықтардың агрессивті факторларға жоғары төзімділігі ықпал етеді. Споралар арнайы ыдыстардың ішінде түзілетін эндоспоралар – спорангиялар (қапшықтар) және мицелийде орналасқан экзоспоралар болып бөлінеді.
Мінсіз саңырауқұлақтарда споралар ооспоралар, зигоспоралар, аскоспоралар, базидиоспоралар, эндоспоралар, фиалоспоралар, хламидоспоралар болып бөлінеді. Жетілмеген саңырауқұлақтардың споралары да мөлшері мен шығу тегі бойынша бірнеше топқа бөлінеді. Мицелия ішінде соңғысының сегменттелуі арқылы түзілетін эндоспораларға артроспоралар, хламидоспоралар және бластоспоралар кіретін таллоспоралар жатады. Сонымен қатар жетілмеген саңырауқұлақтар конидийлердің, макроконидиялардың, алеуриялардың (микроконидиялардың) және гемиспоралардың түзілуімен сипатталады, олар жетілмеген конидийлер болып саналады,Гемиспоралар мицелиймен тығыз байланысқан және мицелий жіпінің көлденең бөлінуінен кейін ажырайтын бір немесе екі сегментті білдіреді. Олардың пішіні цилиндрлік, кейде дөңгелек немесе көп қырлы, қабығы қос тізбекті.
Қорытынды Микроскопиялық саңырауқұлақтар құрылысы күрделі және көбею тәсілі жетілген саңырауқұлақтар класына жататын организмдер.Олардың морфологиясы түрлі тармақтарға жіктеледі және олардың түрлері мен атқаратын қызметтері құрылымы әртүрлі болып келеді ,сәйкесінше әрқайсысының еректшеліктеріне қарай олар түрлі қызметтер атқарады және ұқсас әрі әртүрлі тіршілік етеді.
Пайдаланылған әдебиеттер: 1. Т.С.Костенко, В.Б.Родионова, Д.И. Скородумов. Ветеринариялық микробиология және иммунология семинары. – М.: Колос, 2001. – 344 б.: сырқат. – (Оқулықтар мен оқулықтар.
2. Н.М.Количев, Р.Г.Госманов.Ветеринариялық микробиология және иммунология. - 3 бас. жане қосымша-М.: КолосС, 2006. – 432 б., [4] л.ил.: қабық. – (Оқулықтар мен оқулықтар.