Реферат Тақырыбы: Оптикалық теодолиттің «нуль орнын»

 
 
 
 
 
 
 
 
 

4 

2.Теодолиттегі нульдік орын 
Бұрыштың көлбеулігі теодолиттің немесе кирегелдің тік шеңбері көмегімен 
анықталады. Бұрыштың көлбеулігі α теодолитпен өлшеу әдісінде тік шеңбер 
көру түтігімен бірге өздері бекітілген тік жазықтықта көлденең білікті айнала 
қозғалады. Теодолиттің бекітетін столының екі бүйіріндегі көлденең түзу 
жағдайға келтіретін деңгейдің сұйықтығын ортасына келтіріп алып кіші көру 
түтігіндегі алидада сызғышының көмегімен көлденең диаметрін бойлай екі 
шетіндегі оптикалық жіп нөлпункт пен верньер бойынша көру түтігінің 
нысаналау білігінің көлбеу лігінің өлшемін алады. Алидаданың жағдайын 
оған бекітілген деңгейдің саны арқылы анықтайды. Өлшем алардың алдында 
цилиндрлі деңгейдің ауа көпіршігін көтеру винттерін бұрау арқылы қос 
сызықтың ортасындағы нөл- пунктке келтіру қажет. Нөл-пунктке келтірген 
көлденең түзу жағдайда тік шеңбер нөлге теңелуі тиіс. Мұндай өлшеуді 
нөлдің орны (НО) деп атайды. Нөлдік жағдайдың орнының өлшемі екі түрлі 
жағдайда алынады. Алдымен шеңберді оңға бұру (ШО), содан соң шеңберді 
солға бұру (ШС) жағдайында өлшейді. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5 

Қорытынды 
Қортындылай келе,оптикалық теодолит не? Бұл жұмыста батареяларды талап 
етпеȁді ең дәл және сенімді бұрыштық құралы,және пайдалануға ең 
қарапайым болып табылады. goniometric шкаласы боȁынша алынған үлгілер. 
Ішкі жад қол жетімді емес, сондықтан ол әдетте өріс күнделік жүзеге 
асырылады. Қазіргі кезде қолданылып жүрген теодолиттер бұрыш өлшеу 
дәлдігіне, есеп алу құрылғыларының түрлеріне, горизонталь дөңгелектің 
вертикаль осьтері жүйесінің конструкциясына және атқаратын міндеттері 
жағынан әртүрлі болып бөлінеді. 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6 

 Пайдаланылған әдебиеттер
 
1.wikipedia.org 
2.smsm.ru 
3.geooptic 
4.melimde.com 
7