Өздігінен пайдаболу теориясы. Бұл теория ежелгі Қытайда, Вавилонда және Египетте бірге өмір сүрген креационизмге балама ретінде кең таралған. Биологияның негізін қалаушы деп жиі атайтын Аристотель (б.з.д. 384 — 322 жж.)Жансыз заттардан өздігінен пайда болу теориясын ұстанды. Оның гипотезасына сәйкес, заттың белгілі бір «бөлшектерінде» қандай-да бір «белсенді принцип» бар, ол қолайлы жағдайда тірі организм құра алады. Мысалы, бақалар мен жәндіктер белгілі бір жағдайларда ылғалды топырақта өседі. Аристотель бұл принцип ұрықтанған жұмыртқада болады деп дұрыс айтқан, бірақ ол күн сәулесінде, балшықта және шіриді етте деп қателесіп сенген. 1688 жылы итальян биологы және дәрігері Франческо Редистихиялы ұрпақ теориясына қарсы шықты. Ашық және жабық ыдыстармен бірқатар эксперименттер жүргізгеннен кейін ол белгілі тіршілік — «барлық тіршілік иелері тірі заттардан» деп жариялап, өмір тек алдыңғы өмірден пайда болуы мүмкін деген ойды растады (биогенез тұжырымдамасы). X