Реферат тақырыбы: Тұлғаның даралық-типологиялық ерекшеліктері Орындаған: Конграт Айбек



бет8/15
Дата22.04.2023
өлшемі37,06 Kb.
#85716
түріРеферат
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   15
Мінез туралы түсінік.
Мінез - адамның тұрақты психикалық ерекшеліктерінің индивидуалды қатынасы, ол берілген субъектінің белгілі бір өмір жағдайындағы мінез-құлқымен шартталған. Мінез тұлғаның әлеуметтік мінез-құлық ерекшеліктерінде, ең алдымен - мамандыққа, адамға және өзіне деген қатынасынан көрінетін психикалық іс-әрекеттің өзіндік қалыптасуы.
Адамның мінезі әрқашан адамдар арасындағы қарым-қатынастан көрінеді. Адамның өз мінезін көрсету көбінесе басқа адамдарда белгілі бір әсер қалдыру, олармен қарым-қатынаста өте нақты нәтижеге жету мақсатын көздейді.
Адамның барлық ерекшеліктерін сипаттамалық деп санауға болмайды, тек маңызды және тұрақты сипаттамалары бар. Мінездің әлеуметтік әсерді, көрсететін мазмұны жеке тұлғаның өмірлік бағдарын құрайды, яғни, оның материалдық және рухани қажеттіліктері, қызығушылықтары, сенімдері, мұраттары және т.б. Тұлғаның бағыттылығы адамның мақсаттарын, өмірлік жоспарын, оның өмірлік белсенділігінің дәрежесін анықтайды. Адамның мінез-құлқы ол үшін әлемде мәні бар нәрсені, оның іс-әрекетінің мотивтері тәуелді болатын нәрсені, өзіне-өзі қоятын іс-әрекеттерінің мақсаттарын болжайды.


Мінез туралы ілімдер тарихы


Мінезтану - бұл әр түрлі жағдайларда адамның мінез-құлқын болжау мақсатында мінез типтерін белгілеу мәселелерімен айналысатын тұлға психологиясының бөлімі.
Адамның мінез-құлқын болжаудың ежелгі әрекеттерінің бірі - оның мінез-құлқын туған күнімен (жұлдыз жорамалдары - друидтер жұлдызнамасы, астрологиялық, жапондық, қытайлық және т.б.), адамның атымен, сыртқы деректермен түсіндіру.
Физиогномия мінезтанудың дамуына айтарлықтай әсер етті - адамның сыртқы келбеті мен оның жеке тұлғаның белгілі бір түріне жатуы арасындағы байланыс туралы ілім, осыған байланысты осы типтегі психологиялық сипаттамаларды сыртқы белгілермен орнатуға болады.
Аристотель мен Платон адамның сыртқы түрінен кейбір жануарлармен ұқсастық іздеп, оның мінезін анықтауға ұсыныс жасады. Сонымен, Аристотельдің пікірінше, өгіз сияқты жуан мұрын жалқаулық, шошқа сияқты үлкен танаулары бар кең мұрын - ақымақтық, арыстан сияқты мұрын – маңыздылық дегенді білдіреді.
А.Делестр еріннің қысылу дәрежесі мінездің қаттылығын анықтай алатындығын атап өтті. Релаксацияланған ерні - бұл «әйелдік» сипаттық белгілерге ие болу белгісі (жұмсақтық, сыпайылық), сәл ашық ауыз ақымақтықты білдіреді, қатты қысылған - рух пен өз-өзіне сенімділік.
Алайда, мінездің маңызды көрсеткіші көз болды. Америкалық психологтар Дж. Глайв пен Э. Клеридің мінез-құлық ерекшеліктерін бес жылдық зерттеуден кейін қою көк көзді адамдар табанды, сентименталды болуға бейім, көңіл-күйге оңай бой алдырады, реніштерін ұзақ уақыт есте сақтайды, қыңыр, әрекеттерін болжау мүмкін емес.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   15




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет