Реферат тақырыбы: Зарядтың өзара әсері. Кулон заңы. Орындаған: Нажитай А. Б тексерген: Дүйсен Е. Ж алматы, 2022 жыл



бет8/9
Дата12.10.2022
өлшемі98,3 Kb.
#42621
түріРеферат
1   2   3   4   5   6   7   8   9
7. Ағзаның электрленуі.

Макроскопиялық денелер электрлік бейтарап болады. Кез-келген заттың атомы бейтарап, өйткені ондағы электрондар саны ядродағы протондар санына тең. Оң және теріс зарядталған бөлшектер бір-бірімен электр күштерімен байланысып, бейтарап жүйелерді құрайды.


Үлкен денеде бір заряд белгісі бар элементар бөлшектердің артық мөлшері болған жағдайда зарядталады. Дененің теріс заряды протондармен салыстырғанда электрондардың артық болуынан, ал оң заряд олардың жетіспеушілігінен болады.
Электрлік зарядталған макроскопиялық денені алу немесе оны электрлендіру үшін теріс зарядтың бір бөлігін онымен байланысты оң зарядтан бөлу керек.
Мұны істеудің ең оңай жолы-үйкеліс. Егер сіз тарақты шашқа жүргізсеңіз, онда ең мобильді зарядталған бөлшектердің кішкене бөлігі – электрондар – шаштан тараққа өтіп, оны теріс зарядтайды, ал шаш оң зарядталады. Үйкеліс электрлендіру кезінде екі дене де қолтаңба бойынша қарама-қарсы, бірақ модуль бойынша бірдей зарядтарға ие болады.
Үйкеліс арқылы денелерді электрлендіру өте оңай. Бірақ мұның қалай болатынын түсіндіру өте қиын міндет болып шықты.
1 нұсқа. Денелерді электрлендіру кезінде олардың арасындағы тығыз байланыс маңызды. Электр күштері электрондарды дененің ішінде ұстайды. Бірақ әртүрлі заттар үшін бұл күштер әртүрлі. Тығыз байланыста электрондардың денемен байланысы салыстырмалы түрде әлсіз заттың электрондарының аз бөлігі басқа денеге өтеді. Бұл жағдайда электрондардың қозғалысы атомаралық қашықтықтардың мөлшерінен аспайды (10-8 см). Бірақ егер денелер ажыратылса, онда екеуі де зарядталады. Денелердің беттері ешқашан мінсіз тегіс болмағандықтан, денелер арасындағы ауысу үшін қажетті тығыз байланыс тек беттердің кішкене бөліктерінде орнатылады. Денелер бір-біріне үйкеліс кезінде тығыз байланысқан жерлердің саны артады, осылайша бір денеден екінші денеге өтетін зарядталған бөлшектердің жалпы саны артады. Бірақ эбонит, плексиглас және басқалар сияқты ток өткізбейтін заттарда (оқшаулағыштарда) электрондардың қалай қозғалатыны белгісіз. Олар бейтарап молекулаларда байланысқан.
8. Қорытынды

Электр зарядтарының вакуумдегі және диэлектриктегі өзара әрекеттесу күшінің бағыты, шамасын анықтаған Кулон заңының тұжырымдамасы мен формуласын баяндау барысында заңның ашылу тарихын және ғалым туралы фактілер арқылы тақырыпты баяндадық. Анықтама мен формулаларды зерттей келе ең басты тұжырым - егер зарядталған дене бірнеше зарядталған денелермен бір уақытта әрекеттессе, онда берілген денеге әсер ететін күш барлық басқа зарядталған денелерден осы денеге әсер ететін күштердің векторлық қосындысына тең болатынын түсіндік.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет