Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет ойт о лғАҚ Француз ойшылы Ж. Тириар геосаяси теориясында «әлемде АҚШ-қа қарсы тұра алатын бақталас пайда болғанда, Еуропаның мән-маңызы жойылады»
го риясы еліміздің даму стра тегиясы –
жүктеу/скачать 2,59 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ТҮЙІН Аты-жөніңе қарап ұлтыңды танитындай ерекшеліктің болғанына не жетсін. Әйтсе де бұл өзге ұлттардың нара
- Сондықтан бүгінгі таңда бұл ұсынысты кеңінен талқыға салып, өзге ұлттар тарапынан да қолдау тауып жатса, бірізділік артықтық етпес еді.
- Қазақтарға алғысымыз шексіз Мерекеге жалпыхалықтық сипат беріп, қарапайым еңбеккер мейрамы
- Әзірлеген Қарлығаш ЗАРЫҚҚАНҚЫЗЫ Асханум ЭЮБОВА
- Бұл – ұлттық тәрбие мен кадр сая- са тын да ғы біртұтастық факторды ай қын даушы категориялар. ТАҚЫРЫПҚА КӨЗҚАРАС
- Кәмшат САТИЕВА №73 (755) 28.04.2012 жыл
- Гүлнар АХМЕТОВА Аз ұлттардың құқықтарының халықаралық жүйесінің пайда болуы қай кезеңнен басталады Нұрлан
- 1 Мамыр мерекесінің тарихы жайлы мағлұмат берсеңіздер. Бұл мереке қай уақыттан бастап аталып келеді Бүгінгі таңда бұл мерекені қанша мемлекет
- Жұмысшы мамандығы жат болып бара ма КӘСІПТІК-ТЕХНИКАЛЫҚ БІЛІМГЕ ЖҰМЫЛЫҢДАР!
- ЕРІНБЕЙ ЕҢБЕКТЕНЕМ ДЕСЕҢ...
- Үстіміздегі жылы еңбек нарығының әрмен қарай ұлғаятыны әлдеқашан болжанып қойған. Елімізде мұнайхимия, өнеркәсіп
го риясы еліміздің даму стра тегиясы – ҮИИДБ аясында тех но кра тия ны дамы- туға бағытталған. Төртіншіден, бүгіндері кез келген да мы- ған мемлекет экономикалық саясатының басты бағытын жергілікті халықты отандық тауар мен өнімді тұтынуға шақыру ретінде қарастырады. Тіптен қазір Еуропаның бір- қатар мемлекеті нарығын кеңінен жаулай бастаған қытайлық тауарлардың жар на- масына тыйым салып та жатыр. Яғни жуан мемлекеттердің билігі мен халқы нарықтық қарым-қатынаста жатты жармастырып, бөтенді басындырып қоймау саясатына келгенде даусыз күш біріктіреді. Ендеше, макроэкономикаға ықпал етуші фактор – сауда мен тұтыныста жергілікті тауарларды тұты нуға басымдық беру үшін біздің мем- лекетіміздің де бірқатар шаралар қабыл- дап, оны түрлі заңнамалық актілерге «қазақ стандық қамту» нормасын енгізу ар- қылы нығайтуын заңды деп білген дұрыс. Бұл талап жергілікті ғана емес, соны мен қатар мұнай мен газ секілді табысы мол сектордағы шетелдік ком па ния ларға да міндеттелді. Яки макро эко но микалық саясаттағы біртұтастық категориясы тек өзіміздің ұлттық бренд тегі өнімді тұтынуды жар на ма лайды. Қазақта «Тәрбие – тал бесіктен» деген жақсы сөз бар. Сөзіне, өзіне қарап қазақ атам кез келген жастың тегін байқап, баға береді. Бірақ кеңестік дәуірде ұлы баба- мыздың осындай ұлағатты сөздерінің бірінің мағынасы бұрмаланса, бірінің мәнісі жойылды. Керісінше, кеңестік идео- логия қазақты басқаша тәрбиеге алды. Мәселен, КСРО-ның соңғы ышқы ны сын- дағы жылдары «Бетпақтық – екінші бақыт» деген орыс шовинизмінің қанатты сөзі қоғамға терең сіңірілді. Сол кезде «Берсең қолыңнан, бермесең жолыңнан» дейтін орыс шовинистеріне ұқсас тәрбиедегі жастар легі көбейді. Бұл, мүмкін, саясатта өрескел қателік ретінде бағаланған «қайта құрудың» «жемісі» де шығар. Бірақ бүгінгі таңда мемлекеттік басқару формациясы күрт өзгеріске ұшырады. Тәуелсіздік алған жылдары нарықтық жолға «жабайы» түрде көштік. Тыйым салынып келген, халыққа мүлде жат дүниелер елімізге лап қойды. Бір орталықтан басқарылған білім, ғылым секілді әлеуметтік салалар абдырап қалды, ТҮЙІН Аты-жөніңе қарап ұлтыңды танитындай ерекшеліктің болғанына не жетсін. Әйтсе де бұл өзге ұлттардың нара зылығын тудырмайтындай болуы керек. Өйткені Қазақстан – көпұлтты мемлекет. Сондықтан қай кез де болмасын, елімізде тұратын басқа ұлттар мен ұлыс тардың құқығын шектемейтіндей шешім қабыл дауымыз қажет. Өйткені қазақ халқы Кеңес Одағының құрамында болған кезеңде қысымға ұшырады, салт-дәс түрінен, тілінен, дінінен ажырады. Аты-жөні де айтар лықтай өзгеріске ұшырады. Бұл өз кезегінде қазақ халқының наразылығын тудырды. Сондықтан бүгінгі таңда бұл ұсынысты кеңінен талқыға салып, өзге ұлттар тарапынан да қолдау тауып жатса, бірізділік артықтық етпес еді. Қазақтарға алғысымыз шексіз Мерекеге жалпыхалықтық сипат беріп, қарапайым еңбеккер мейрамы ету үшін қандай үрдістер енгізу керек? Алексей ЦЕХОВОЙ, Белорус ұлтының өкілі: – Әрбір жылғы 1 мамыр – ынтымақ күні – мен үшін аса маңызды мереке. Ста- лин үстемдік құрып тұрған жылдары әкем өз еркінсіз Қазақстанға қоныс аударған- ды. Ал мен 1941 жылы, яғни Ұлы Отан соғысы басталған кездері қазіргі Астана қаласында дүниеге келдім. Ұлтым белорус болса да, мен Қазақстанды өз елім деп санаймын. Біз негізі көп балалы отбасы болдық. Мен ең кенжесі, яғни сегізінші бала мын. Әкем: «Қазақтардың бауырмал, ақ көңіл мінездерінің арқасында біз аш- жала ңаш қалмадық. Олар бізді құшақ жая қарсы алды», – деп ризашылықпен тебі- рене еске алушы еді. Әсіресе Асыл хан деген қарияның көрсеткен жақсы лығын аңыз сияқты аузынан таста май тын. Бізді үне мі қазақ халқының осы ешбір ұлтта кез- десе бермейтін асыл қасиеттерін қадірлеп, бағалауға тәр бие леуден жалыққан емес. Кейін ес жия келе өзім де оның куәсі бол- дым. Әлі де жалғасын табуда. Көпшілік шетел дердегі өзге этностар бізге қызы ғып қарайды. Олары орынды, әрине. Қазір Қазақстанда 100 мыңдай белорус тұрады. Бір айта кетерлігі, кезінде тари хи Отанына көшіп кеткендер арасында кері қайтып келіп жатқандар жоқ емес. Бірінші кезекте қазақ халқына рақмет, осындай береке- бірлікті бәрінен биік қойған және Елбасы Н.Назарбаевқа алғысымыз шексіз, ешкім- нің дініне, діліне, түр-түсіне қарамай, бар- лы ғы мызды бір үйдің баласындай ұйытып отыр. Баршаға айтарым, егер біз тату-тәтті өмір сүрсек, елімізді, жерімізді өркендетуге барша болып жұмылсақ, оның ырыздығын болашақ көреді. Ал болашақ – ол біздің балаларымыз, неме релеріміз. Тәуелсіз Қазақстанның ынты мақтығы жалғасын тауып, бір үзілмесе екен деп тілеймін! Әзімбай ҒАЛИ, саясаттанушы: – Бұл күннің ежелден келе жатқан өзіндік тарихы бар. 1 Мамырдың таптық сипаты болғаны әуелден мәлім. Со дан бері аумалы-төкпелі заман өтіп, саяси жүйелер жаңғырса да, қазіргі таң да Мамыр мерекесін әртүрлі маз мұнда әлем нің 66 мемлекеті тойлайды. Ресей империясында 1890 жылдан бас тап 1 Мамыр мерекесі аталып келеді. Алайда 1897 жылы бұл мейрамды той лау дың арты таптық сипат алып, бұқа ра лық бас көтеруге ұласты. Содан бер гідегі кеңес тік идеология ның тегеуріні сондай, дәулетті адам жұмысшы таптың алдын да қуыстанып жүретін. Әлеуметтік жауап кершіліктің жүгі басым болатын. Міне, бізге де осы мерекені пайдалана оты рып ресми түрде арнайы шаралар қабылдаған жөн. Меніңше, осы мереке барысында еліміздегі жұмысшылардың еңбек құқығы ескеріліп, көктемде жаңа ша жұмыс шарттары жасалып, билік пен бұқара арасындағы байланыс тереңдей түсуі қажет... Сиязбек МҰҚАШЕВ, Тәуелсіз кәсіподақтар федерациясының президенті: – Мамыр мерекесін біз «Бірлік-Татулық- Еңбек» мейрамы ретінде атап өтеміз. Мұның өзінде үлкен маңыз бар. Бұл үш ұғымның басын біріктіріп, «келе шекте бірлігі жарасқан, ынтымағы мығым, еңбекқор ел болсақ» деген ар ман барлығымызда да бар. Ал бұл арман болашақта мерекені жалпы ха лық тық сипатқа айналдыра алатынына сенім мол. Жалпы мерекені халықтық си пат қа айнал- дыру үшін бүгінгі жас тардың бел сенділігін арт тыру қажет. Көкірегі ояу, көзі ашық жас- тардың легі арта тын бол са, әрбір шаруаның атқа ры латыны дау сыз. 1 Мамыр мере кесі біздің ел дегі этностарды бұрын ғы дан да жақын д ас ты ра түсуі тиіс. Міне, осы жауап- кершілікті әрбір қазақ стан дық жете сезінгенде мерекенің маңызы да артпақ... Әзірлеген Қарлығаш ЗАРЫҚҚАНҚЫЗЫ Асханум ЭЮБОВА, түрік ұлтының өкілі, көп балалы ана: – Біз Қазақстанға 1944 жылы кезінде КСРО құрамында болған Грузия мемлекеті арқылы келдік. Ол кезде мен бар-жоғы алты жаста едім. Бірақ ес біліп қалған кезім ғой, басымызға түскен барлық қиын шы- лықтар санамда жатталып қалып ты. Тарих- тан там-тұм дап еске түсірсем, Ахыска түріктері Грузияның Ахалцих, Алиген, Адиген, Аспиндз, Ахалкалак және Богданов сияқты оңтүстік және оңтүстік-батыс шека- ралық аудандарынан Орта Азия мен Қазақ- станға күштеп көшірілді. Барлығы шамамен 115,5 адам депор тацияланған-ды. Негізінен, әйелдер, балалар және қарттар. Өстіп, Қазақстан жеріне біржолата қоныстандық. Қазір менің білуімше, Қазақстанда 150 мыңнан астам түрік тұрады. Кейінірек қазақ бауырларымыздың арқасында отбасымызбен аяғымыздан тік тұрып кеттік. Қазақтардың жомарт тығы былай тұрсын, қайырымдылығы шексіз. Әлі есімде, олар бар нанын өздері жемей, бізге берген. Арып-ашып келген бізден қамқорлықтарын аямай, қанаттарының астына алды. Міне, содан бері ширек ғасырдан асты, біз қазақ жерін туған жеріміз санаймыз. Осындай кезді пайдаланып, қазақ халқына алғысымды айтып қалсам ба деймін. Артық айтқандық емес, шынымен де, қазақ – әлемдегі ең қонақжай, кеңпейіл халық. Иван ПАК, Қазақстандағы Корейлер қауымдастығы кеңесінің ақсақалы, профессор, техника ғылымының докторы: – Мен ол кезде сегіз жаста едім. Әлі ұмытқаным жоқ, күз айлары болатын. Колхоздағылар алқаптағы өнімді әлі жинап үлгермеген. Бір күні үлкендер аласұрып, енді біреулер жылап жатты. Әйтеуір бір жамандықты сездім. Бізді пойызға отырғызып, жүк вагонына сегіз отбасынан сыйғызды. Сол пойызбен бізді Астрахань қаласына жеткізді. Ол кезді күн де қатты суып кеткен. Көп ұзамай баржамен Гурьев қаласына жеткізді. Қанша күн жүзіп келгенімізді білмеймін, бірақ көрмеген қиын ды ғы мыз жоқ. Ал Гурьев қаласынан 45 шақы рым алыс жатқан Сарайчик елді мекеніне жүк көлігімен алып келді. Осылай біз қалып қойдық. Жергілікті тілден, салт-дәстүрден мүлде хабарсыз бізді қазақ құшақ жая қарсы алды. Шеттетпеді, қайта бауырына басты. Біздің екінші Отаны мызға айналған Қазақ стан қолдан келген жақ сылығын аяған емес. Әлі де солай, тіпті корей лердің ұрпақтан- ұрпаққа өз болмысын сақтап, оны әрі қарай дамытуға жағдай жасап келеді. Қазақтардың кеңдігі, жақсы ниеті және этникалық ұлттарды жақын тартуы сол қиын шақта біздің мойымай, еңсе мізді тіктеуі мізге ықпал етті. Айта кетер лігі, қазақ тың көптеген әдет-ғұрыптары, салт- санасы корейлердікіне өте ұқсас. Дайындаған Ләззат БИЛАН ЛЕБІЗ
ҰСЫНЫС ОЙТ
ОЛҒАҚ қысқаша айтқанда, олар уақытша «үзіліс» алды. Сондықтан Тәуелсіздіктің бастапқы жас буыны тәлім-тәрбиесіндегі олқы лық- тардың болуы заңды да шығар. Дегенмен бүгін ел болып еңсемізді тіктеп, халық- аралық аренада рөлімізді тәуелсіз ел ретінде нығайтып, даму бойынша алды- мыз ға үлкен амбициялық мақсаттар қойдық. Сондықтан бүгіндері озық ойлы, терең білімді, көркем мінезді жас мамандар тәрбиелеу өзектілік танытып отыр. Ұлы Абай «Жан тазалығы – ақыл-ойдың кепілі» деген. Демек, еңбек нарығындағы бәсе ке- лестік кешегі дүбара бетпақтарды көтере алмайды, бүгінгі жас маманның мықты жарнамасының басты көрсеткіші – ақыл- ойының ұшқырлығы мен жанының тазалы- ғы. Бұл – ұлттық тәрбие мен кадр сая- са тын да ғы біртұтастық факторды ай қын даушы категориялар. ТАҚЫРЫПҚА КӨЗҚАРАС Уәлихан ТӨЛЕШОВ, саясаттанушы: – Унитарлық мемлекет болған соң, жергілікті халықтың ұлттық болмысы жаңа саяси, экономикалық және әлеуметтік трендтермен ұштасып жатуы тиіс. Яғни қазақ ты қазақ ететін құндылықтар тіршіліктің барлық саласына енгізілуі тиіс. Жаңа ой мемлекеті аталатын Сингапурдың біздегідей аста-төк қазба байлығы жоқ. Бірақ ол Азиядағы азулы мемлекеттердің бірі ретінде танылады. Міне, осы мем лекеттің Президентінен: «Дамудың осындай жетістігіне қалай қол жеткіздіңіз?» – деп сұрағанда, ол: «Мен ештеңені өзгерткенім жоқ, тек сингапурлықтарда бар дәс түрді жаңа либералдық, капиталистік трендтермен бірге жүзеге асуына мұрындық болдым», – деп жауап берген екен. Біздің халық – еңбексүйгіш, жауапты. Тек біздің мәдениетке жаңа саяси, эконо- ми калық және әлеуметтік трендтерді кіріктіру қажет. Біз үлкенін сыйлаған, жетім- жесірін жылатып, жаутаңдатып, ешкімге қаратпаған халықпыз. Осының бәрінің өзіндік ұлттық жөн-жоралғысы бар. Яғни бүгінгі тең құқықты кешегі ұлттық этни- ка лық жүйеге енгізу керек. Бізге сөз, сенім, ар-намыс тазалығы жоғары сапа көр- сет кіші болып саналған. Сондықтан бізде сөздің өтімі мен салмағы сақталған. Бұл – үлкен артықшылық. Оны саясаттан бастап, барлық бағытта пайдалану керек. Әйтпесе, көп елдерде сөздің қадірі жоқ, көзің қалт кетсе, зұлымдық жасайды, оны дәлелдемесе болғаны, оған арланбайды да, намыстанбайды да. Міне, осындай Батыс тың құндылықтары соңғы кездері, өкінішке қарай, біздің қоғамға дендеп еніп келеді. Оған тосқауыл болатын бізде мықты ұлттық болмыс бар. Соны қалқан етудің бізге мемлекеттік деңгейдегі тетігін жасау керек. Аб ай ОМАРОВ (к олла ж) Міне, геосаясиден бастап, отбасылық деңгейде жоғарыда аталған осындай біртұ- тастық факторлары бойынша Қазақ елінің ұлт пен ұлысы ұйысқанда ғана халық аралық аренадағы шоқтығымыз биік, беделіміз қымбат болады. Осылайша өз ортасында мәртебесі өскен қазақ қам қорлығындағы көп этносқа үлгі болар көш бастаушы, мем- лекет құраушы атына лайық ұлт болып қана қоймай, ар ілімі мен адам гершілік құнды- лық
тарына толы ұлттық болмысымен дүйім ді тәнті етері сөзсіз. Кәмшат САТИЕВА №73 (755) 28.04.2012 жыл, сенбі www.alashainasy.kz 4
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ ЫНТЫМАҚ
Аз ұлттардың құқығын кім қорғайды? 1 Мамыр мерекесінің тарихы жайлы білгім келеді
Азшылық ұлттардың құ- қығын қорғау мәселесі ал- ғаш
қыда екі мем лекет
арасында ғана жүзеге асы - ры латын. Яғни бір мемлекет өзінің диаспорасы тұратын екінші бір елмен келіссөздер жүргізу арқылы ғана аз ұлттардың құқық тарының сақталуын қамта масыз еткен. Ал бұл мәселе 1877-1878 жылдардағы орыс-түрік соғы сынан кейін халық- аралық дең гейге кө терілді. Бұдан кейін уақыт өте келе Ұлттар лигасы құрылып, халы қ аралық сотта тұрақты палата құрылды. БҰҰ-ның жалпы дек ларациясына аз ұлттардың құқығын қорғау туралы бапты енгізуге АҚШ, Франция, Авс тралия, Чили, Бразилия сияқты елдер атсалысқан.
1886 жылы 1 Мамырда Американың Чикаго қаласында 8 сағаттық жұмыс күнін талап қылған жұмысшылар көте ріліске шыққан. Нәтижесінде, көтеріліс шілер мен полиция қақтығысып, қан төгіледі. 1889 жылы шілдеде Парижде өткен ІІ Интернационалдың конгресінде Чи- кагодағы жұмысшылар көтерілісінің құр- метіне жыл сайын 1 мамырда шеру өткізу туралы шешім қабылдайды. 1890 жылы Австро-Венгрияда, Бель- гияда, Германияда, Данияда, Ис панияда, Италияда, АҚШ-та, Нор вегияда, Фран- цияда, Швецияда және бірқатар басқа да мемлекеттерде Халық аралық еңбек- шілердің ынты мақтастық күні аталып өтті. Бүгінгі таңда бұл мереке әлемнің 142 мемлекетінде, 1 мамыр күні немесе ма- мыр айының бірінші дүйсенбісінде аталып өтілуде. Ал әлемнің 80 елінде бұл ме- рекені атап өтпейді екен. ЕҢБЕК НАРЫҒЫ
Ал біздегі кәсіби білім берудің олқы түсіп жатқаны құпия емес. Жоғарғы мек- тептің еңбек сіңірген қызметкері, про- фессор Марат Нұриевтың айтуынша, мұн- дай құбылыстың өзіндік себебі де бар. «Өндіріс тоқырап тұрған кезеңде кәсіби- техникалық мамандықтардың қажеті бол- май қалғаны рас. Одан кейін 90-жыл- дардың аяғында дағдарыс бас талғанда, өнеркәсіп пен техникалық саланың өркен- деуіне деген сенім жойылды. Сондықтан да еліміздегі кәсіби білім беру жағы кен- желеп қалды» дейді ол. Бүгін экономист пен заңгер дипломын алғандарға жұмыс табу қиын. Керісінше, өндіріске білікті ма- ман жетіспейді. Рас, он шақты жыл бұрын кәсіптік-техникалық училищелер (қазір колледж) есін жиып, аяғынан тік тұра бас- тады. Әйтсе де, бірден түзеліп кетті деуге келмейді, яғни отандық кәсіби білім беру стандарттары нарық талабына сай емес. Қай салаға, қай кәсіпорынға, қай аймаққа қандай мамандар қажет екені әлі күнге дейін анықталмаған. 896 кәсіптік білім беретін білім ордасының 509-ы мем- лекеттің бақылауында болса, оның 371-і ғана техникалық мамандықтарға даяр- лайды. Ал жекеменшік оқу орындарында ол тіпті де аз. Ескірген материалдық- техникалық базаны жаңғырту үшін соңғы үш жылда 600 млн теңгеден бөлініп келеді. Бұл қажетті соманың шамамен 6 пайыздайы. Тағы бір түйткіл – өндірістік тәжірибеден өтумен байланысты. Кеңес кезінде төменгі курстағылар шеберха- наларда шыңдалса, жоғары курс студент- тері халық шаруашылығы нысандарына баратын. Бүгінде ол – арман. Заң бойынша колледж бен лицей атаулы шәкірттерін кәсіпорынға жіберуі тиіс. Алайда өндіріс басшысын оларды қабылдауға ешкім де мәжбүрлей алмайды. Демек, кейін жасы жеткен мамандар құрметті демалысқа кеткенде, олардың орнын басатын ешкім табылмай қалатын қауіп бар. Өз кезегінде жұмыс берушілердің де Білім және ғылым министрлігіне өкпесі қара қазандай. Олардың ойынша, қазіргі кәсіби білім өндіріс қажеттілігіне сәйкес емес. Қолда- ныстағы кәсіби және техникалық білім беру деңгейі кәсіпкерлер мен кәсіпорын басшыларының көңілінен шықпайды. Қолынан түк келмейтін түлекті баулуға көп уақыт жұмсалады. Қалай десе де, алды- мызда кәсіби білім беруді түбегейлі өзгерту міндеті тұр. Атап айтқанда, материалдық- техникалық базаны жақсарту, ұстаздардың біліктілігін арттыру, оқу жоспарын өзгерту кезек күттірмейді. Осыған орай «Қазақстан Республи- касының 2012-2020 жылдарға арналған білімді дамыту мемлекеттік бағдарламасы» шеңберінде техникалық және кәсіби білім беру міндеттері жүзеге асырылмақ. Ел экономикасын кәсіби-техникалық маман- дармен қамтамасыз етуді көздейтін осы бағдарлама Дүниежүзілік банктің қатысуымен жүзеге асырылады. Жобаға сай, келесі жылдан бастап 147 мамандық бойынша кәсіби стандарттарды әзірлеу қолға алынады. ЕРІНБЕЙ ЕҢБЕКТЕНЕМ ДЕСЕҢ... Статистика агенттігінің мәліметінше, өткен жылы экономикалық белсенді тұрғындардың 5,4 пайызы ғана (400 мың адамнан сәл асады) жұмыссыз болған. Салыстырсақ, жұмыссыздық шырқау шегіне жеткен 1998 жылғы экономикалық дағдарыс кезінде еңбекке жарамды халықтың 13 пайызы жұмыстан айырыл- ған-тұғын. Жұмыссыздықтың екінші тол- қы нын 2008 жылғы дағдарыс туын датты
(8 пайыз). Бүгінде еңбек нарығы қалпына келіп, 1993 жылғы көрсеткішке қайта орал дық. Сөйтіп, соңғы дағдарыс біздегі жұмыссыздықтың өршуіне әсер ете ал- мады. Оған мемлекет тарапынан дер ке- зінде қолға алынған шаралар ықпалын тигізгенін айтқан жөн. Әсіресе, соңғы жыл- дары жүзеге асырылып жатқан жұмыс- сыздықтың «Жол картасы» өзінің тиімділігін көрсетті. Мәселен, 2010 жылы 100 мың- нан аса адам жұмыспен қам тамасыз етілді. Тіпті тілек білдірушілер та былмағандықтан, бағдарламада көр сетілген 20 мыңдай орын қамтыл мады. Сонымен бірге биылдан бастап өзін-өзі жұмыспен қамту бағдарламасы да ойда- ғыдай жүзеге асуда. Оның алғашқы бағытына 40 млрд теңге бөлініп, 100 мың- ға жуық отандасымыз тартылды. Ағымдағы жылы 126 мың адамды қам титын 62,3 млрд теңге жұмсалмақ. Еңбек және әлеу- мет министрі Гүлшара Әбдіха лықованың айтуынша, бұл бағдарлама кедейшілік деңгейін 8,2 пайыздан 6 пайызға төмен- детуге мүмкіндік береді. Ал жұмыссыздық деңгейі 5,5 пайыздан көтерілмейді. Жаңа бағдарлама тұрақты және өнімді еңбекпен қамту есебінен тұрғындардың әл-ауқатын барынша арттыру мақсатын көздейді. Негізінен, жұмыссыз және тұр- мы сы төмен отбасыларға арналған. Өзге бағдарламалардан ерекшелігі, өз бетінше еңбектенетіндерді демеуге ба сымдық береді. Өйткені бізде өзін-өзі жұмыспен қамтитындар халықтың үштен бір бөлігін құрайды. Әрі 71,2 пайызы ауылда. Қала- дағы өз бетінше еңбек ете тіндердің 27 пайызы жоғары білімді, үш тен бірі орта білімді, жартысынан азы мектеп бітіргендер болса, ауылда бұл көрсеткіш 8,5, 15 және 76 пайызды құ райды. Сондықтан ауылға айрықша мән берілетіні содан. Оның үстіне өз бетінше еңбек ететіндерді зейнетақы және әлеу меттік сақтандыру мәселесі де шешілмек. Қазір олардың көбі салық төлемейді, зейнетақы жинақтаушы қорына қаржы салмайды. Демек, ертеңгі күні мемлекет қалтасына салмақ түсіреді. Оның алдын алу үшін бүгіннен бастап қам жасау қажет.
САУАЛНАМА ОЙТҮР
ТКІ жүктеу/скачать 2,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|