Аталған жануарлардың қандай сүтқоректілер тобына жататынын анықтаңыздар:
(Кестенің сәйкес торына жануарлардың номерін жазыңыздар)
Қалталылар
Қағанақтылар
Ілкіаңдар(первозвери)
Олар қандай континенттерде және субконтиненттерде мекендейді:
(Кестенің сәйкес торына жануарлардың номерін жазыңыздар)
Австралия
ОңтүстікАмерика
ЖаңаЗеландия
Бүкілжершарында
СолтістікАмерика
Тасмания
ЖаңаГвения
Есеп № 4. 7 балл (1 балдан). Санмен белгіленген витамин аттарының жанына олардың химиялық аталуы мен ол жетіспегенде пайда болатын ауруларға сәйкес әріптерді жазыңыз.
Витаминніңаты
Химиялықаталуы
Авитаминозауруы
1. Витамин А
А) Токиферол
F) Анемия
2. Витамин В1
Б) Филлохинон
Н) Балаларда рахит
ауруы дамиды
3. Витамин В6
В) Цианкобаламин
D) Қаның сұйық болып,
ұйуының нашарлауы
4. Витамин D
Г) Кальциферол
N) Аппетиттің төмендеуі, жүрек айнуы, стоматит, дерматит. Балаларда селкілдек және анемия
байқалады.
5. Витамин В12
Д) Пиридоксин
V) Ақшам соқыр уруы, минеральды және жалпы зат алмасу
процестерінің бұзылуы.
6. Витамин К
Ж) Тиамин
S) Ұрықтану процесінің
бұзылуы, түсік, іштастау.
7. Витамин Е
З) Ретинол
Z) Бери-бери ауруы, ақуыз және көмірсу
алмасуының бұзылуы.
Есеп № 5. 7 балл (0,5 балдан). Балықтар класына тән белгілердіанықтаңыздар: (Өз жауаптарыңызды кестеге «+» таңбасы арқылыенгізіңіздер).
Жоғарыдағы (әріптермен белгіленген) өсімдіктерге қандай жемістер типі (түрі) тән? Өз жауаптарыңызды (код номерін С1-С8) есеп соңындағы кестеге жазыңыз.
С1.сүйекті жеміс (костянка) С2. қауашақ
С3. дәнек
С4. бұршаққын С5. жаңғақша
С6. құрғақ жеміс (семянка) С7. бұршаққап
С8. жидек
Жоғарыдағы (әріптермен белгіленген) өсімдіктердің табиғи формасын анықтаңыз. Өз жауаптарыңызды (код номерін Ж1-Ж4) есеп соңындағы кестеге жазыңыз.
Ж1. ағаш Ж2. бұталы Ж3. шөптесін
Ж4. жартылай бұталы
Жоғарыдағы (әріптермен белгіленген) өсімдіктердің шаруашылық маңызын анықтаңыз. Өз жауаптарыңызды (код номерін К1-К8) есеп соңындағы кестеге жазыңыз.
К1. дәрілік
К2. декоративті К3. мал азықтық К4. жеміс-жидек
К5. көкөніс дақылдар К6. майлы өсімдіктер К7. арам шөп
К8. дәнді дақылдар
Жауаптарды (код номерін) толтыруға арналған кесте:
Өсімдікбелгілері
Өсімдіктер А В С Д Ж З ИК Л М
Гүлформуласы
Тұқымдас
Жемістипі
Табиғиформасы
Шаруашылықмаңызы
Есеп № 7. 9 балл. (1 балдан). Суретте көздің құрылымдық элементтеріберілген. Олар 1-10 сандарымен белгіленген. Көздің структуралықэлементтеріне сәйкес құрылымдық және функциялық қасиеттердітабыңыз.Құрылымдықэлементтерсандарынкестегеенгізіңіз.
Жауаптарды толтыруға арналған кесте:
Құрылымдықэлементтерномірі
Құрылысыжәнефункциясы
А) Жарық сәулесін сындырады.
Б) Сақиналы бұлшық еттермен қоршалған нұрлы
қабықшадағы жарық өтетін саңылау.
В) Дәнекер ұлпасынан тұратын сыртқы тығыз
орналасқан қабықша.
К) Көз рецепторларының қозуын қабылдап, оны
бас миының көру аймағына жеткізетін нерв.
Есеп№8.9балл (1балдан). Суретте кейбір эндокриндік және экзокриндік бездер сандармен белгіленген. Ал төмендегі кестеде осы бездерді жұмысына (қызметіне) қатысты тұжырымдар келтірілген. Суреттегі нөмірленген бездерге қандай қызметтер сәйкес келетінін анықтаңыздар. Бездер қызметіне қатысты тұжырымдар жанына суреттердегі сәйкес бездер нөмірін жазыңыздар.
Жауаптарды толтыруға арналған кесте:
Экзо-және эндокриндік бездернөмірі
Экзо-жәнеэндокриндікбездерқызметтері
А) Қанда натрий ионының мөлшерін
жоғарлататын гормон бөліп шығарады.
Б) Қандағы кальций иондарының мөлшері
нормадан төмендегенде, гормон бөліп шығарады.
В) Секрециялық белсенділігі төмендегенде,
негізгі метаболизм жылдамдығы төмендейді.
Г) Жасушалық иммунитеттің қалыптасуы үшін
қажет.
Д) Сүйек кемігінде эритроциттердің пайда
болуын күшейтетін гормон бөліп шығарады.
Ж) Бұл бездің гормоны болмаған жағдайда, дене
суды шамадан тыс мөлшерде жоғалтады.
З) Көмірсуға бай ас, бұл горманның бөлінуін
күшейтеді.
И) Қышқылға бай заттар бездің гормон бөлуін
арттырады.
К) Без бөліп шығаратын зат- ақуыздың химиялық
ыдырауы үшін қажет.