РН-метрияның теориялық негіздері Магистрант: Сауранова Балзия

рН-метрияның теориялық негіздері

Магистрант: Сауранова Балзия

рН-метрия - ерітіндінің қышқылдығын немесе сілтілілігін анықтауға бағытталған талдау әдісі. Ол рН өлшейді, бұл ерітіндідегі сутегі иондарының концентрациясының теріс логарифмі . РН өлшеудің теориялық негіздері судың химиясы мен судың аутоионизациясына байланысты.

рН-метрия - ерітіндінің қышқылдығын немесе сілтілілігін анықтауға бағытталған талдау әдісі. Ол рН өлшейді, бұл ерітіндідегі сутегі иондарының концентрациясының теріс логарифмі . РН өлшеудің теориялық негіздері судың химиясы мен судың аутоионизациясына байланысты.

рН түсінігі:

H2O = H+ + OH-

[H+]=[OH-]=10-7

pH=-lg[H+]

Судың иондануы

Судың рН мәнін анықтау табиғи сулардың сапасын бағалауда, ауыз және өндірістік сумен жабдықтау жүйелеріндегі судың коррозиясын бағалауда үлкен мәнге ие. Бұл көрсеткіш ауыз суды өңдеуде, өндірістік қондырғыларға су дайындауда, тұрмыстық және зауыттық ағынды суларды кәдеге жарату кезінде де маңызды.

Өзен суларында сутегі иондарының концентрациясы әдетте 6,5-8,5; жауын-шашын 4,6 - 6,1; батпақтар 5,5 - 6,0; мұхит 7,9 - 8,3 рН. Шахталар мен шұңқырлардағы судың рН кейде біреуге жетеді, ал газдалған көлдер мен термалды бұлақтарда онға жетеді. Сутегі иондарының концентрациясы маусымдық ауытқуларға ұшырайды. Қыста өзен жүйелерінің көпшілігі үшін рН мәні 6,8 - 7,4; жазда 7,4 - 8,2.

рН шкаласы

рН өлшеу

pН мәнін анықтаудың екі негізгі әдісі бар: колориметриялық және потенциометриялық.

Колориметриялық әдіс рН мәніне байланысты зерттелетін ерітіндіге қосылған индикатордың түсінің өзгеруіне негізделген. Бұл әдіс жеткілікті дәл емес, тұзды және температуралық түзетулерді енгізуді талап етеді және зерттелетін судың минералдануы өте төмен (30 мг/л-ден аз) және түрлі-түсті және лайлы сулардың рН анықтау кезінде елеулі қателік береді. Бұл әдісті құрамында күшті тотықтырғыш немесе тотықсыздандырғыш заттары бар сулар үшін қолдануға болмайды. Ол әдетте экспедициялық жағдайларда және шамамен анықтау үшін қолданылады