Пиридоксиннің жетіспеушілігі атеросклероз және жүрек-қан тамырларына қатысты ауруларда пайда болады.
Егде жасқа келгенде, жүктілік кезінде, ақуыз өнімдерін артығымен қолданғанда байқалады.
Терінің сал ауруына ғана тән қабынып ауруы – дерматит кездеседі.
Қан азайып анемия құбылысы байқалады.
Бас айналу;
Тәбеттің жоқтығы;
Қол-аяқ невриті.
В12 ВИТАМИНІ (ЦИАНКОБАЛАМИН)
ВИТАМИН В12 (ЦИАНКОБАЛАМИН)
1926 ж. дейін қатерлі қан азаю ауруын (пернициоздық анемия) емдей алмайтын, әдетте ондай ауруға бауырды көп беру ем болатынын анықтады.
Мино мен Мерфи (1926 ж.) екеуі бұл ауруға бауырды көп беру ем болатынын анықтады.
1948 ж. В12 витамині кристалл түрінде бөліп алынды және ол қатерлі анемия ауруына ем екені белгілі болды.
В12 витамині жетіспегенде :
В12 витамині жетіспегенде :
қатерлі анемия ауруына ұшырайды;
асқазанның шырыш қабаты,
нерв тканьдері зақымданады;
әлсіздік пен бас аурулары байқалады.
В12 витаминінің табиғатта таралуы :
В12 витаминінің табиғатта таралуы :
Жануар тектес өнімдерде – бауырда, бүйректе, жүректе, сиыр етінде, сүтте көп болады.
ірімшікте;
Теңіз өнімдерінде;
Аз мөлшерде етте және құста бар.
Ересек адамға тәулігіне қажетті 2-3 мкг, балаларға қажетті мөлшері 0,5 - 2,0 мкг.
С ВИТАМИНІ (АСКОРБИН ҚЫШҚЫЛЫ)
Құрқұлақ адамның дерті ретінде осыдан 300 жыл бұрын белгілі болды.
Адамға жеміс, көкөністер беріп, ол ауруды емдеуге болатыны да көптен белгілі еді.
Таза С витамині 1930 жылы ғана бөлініп алынды.
1933 ж. ол синтездік жолмен шығарылды (Рейхштейн)
С витамині (Аскорбин қышқылы)
С - авитаминозы :
С - авитаминозы :
Өзіне тән белгісі – құрқұлақ (цинга) ауруы.
Капиллярдың өткізгіштігі артады;
Терінің астына нүктеленіп қан құйылады;
Тістің қызыл иегінің қанауы;
Тіс дентині зақымданады;
Жыныс бездерінің, бауырдың, бүйректің қызметі бұзылады.
С витаминінің табиғатта таралуы :
С витаминінің табиғатта таралуы :
Едәуір мөлшерде жас жемістерде, көкөністерде кездеседі.
Итмұрын, шырғанақ, қарақатта;
Қызыл бұрышта;
Лимон, апельсин, алма жемістерінде;
Бауырда, сүтте, қымызда болады.
Адамға қажетті мөлшері 30-70 мг.
Қазіргі кезде витаминдік қасиеті бар отыздан астам зат белгілі. Олардың едәуір бөлігінің құрамында амин тобы да, азот та болмайды. Осыған қарамастан, мұндай ауыстырылмайтын тіршілік факторлары үшін “витамин” деген тарихи термин сақталып қалды.
Аталған дәрумендердің бәрі ағзаға үлкен әсер ететінін білдік. Олар денеде бір-бірімен тығыз байланыста. Біреуі жетіспесе, екіншісі орнын басуы да ықтимал. Қазір бірнеше дәрумендер қосылған поливитамин препараты өте танымал. Оны көктем, қыс кезінде пайдаланған дұрыс.
