С. А. Козлова, Т. А. Куликова
Адамгершілік тәрбиенің міндеттері
жүктеу/скачать 4,62 Mb. Pdf көрінісі
|
kulikova t mektepke deyingi pedagogika
| Адамгершілік тәрбиенің міндеттері
Әр компонентте өзінің ерекше қалыптасуы бар, бірақ та бұл бірыңғай механизм екендігін ұмытпау керек және сондықтан бір компонент қалыптасқанда оның басқа да компоненттерге әсер етуі міндетті болады. Тәрбиелеуде тарихи сипат бар, және оның мазмұны бірнеше жағдайлар мен шарттарға байланысты өзгереді. Демек, өз дамуының әр кезеңдерде, қоғам ересек балалар ұрпақты 119 тәрбиелеудің әр түрлі мақсаттарың шешеді, яғни оның адам туралы әр түрлі адамгершілік идеалдары. «Педагогикадағы мақсаттылықты болжау...» тарауында біз айырмашылықтарды негізгі басымдықтар мен әртүрлі кезеңдер концепциясында тәрбие мазмұнын қарастырдық. Кейбір жылдары ұжымшылдық тәрбие ең маңызды болса, басқа жылдар – отансүйгіштік. Қазіргі уақытта
іскерлік қасиеттер, пысықтылық және т.б. маңызды болды. Әр жолы қоғаммен құрастырылған мұрат мектеп
алды балалық
шаққа экстраполяциялды (ауысты), себебі «Барлығы балалық шақтан басталады» сөйлемі журналистік, көсемсөз ғана емес, онда терең ғылыми маңызы мен дәлелі бар. Сонымен, адамгершілік тәрбиелеу мақсаттарының екінші тобы, қоғамға нақты талапты қасиеттері бар адамдар қажет екендігін көрсетеді. Егер бірінші мақсат тобында тұрақты, өзгермес сипаты болса, онда екіншісінде қимылды сипат басым. Оның мазмұнына тарихи кезең және тәрбиелеу объектінің жас ерекшелігі мен өмірдің нақты жағдайы ықпалын тигізеді. Кеңес кезеңде мектеп алды балаларды адамгершілік тәрбиелеу мақсаттары (екінші топ бойынша) төрт мағыналы блокқа топтастырылған. Тәрбиелеуге тиісті: адамгершілік сезімдерді және қарым-қатынастарды; отансүйгіштік пен интернационализм бастамасын; еңбекқорлық, еңбектенуді білу мен ынталану; ұжымшылдық. Біздің қоғам дамуының қазіргі кезеңде мағыналы блоктарды тұжырымдауда айтарлықтай өзгерістер болған жоқ. Олар шындығымен адамгершіліктің барлық аспектілерін өзіне игеріп алады. Бірақта әр блоктың нақты толықтауы және оның мағынасы, әрине өзгереді, анықталады. Осылайша, бүгін ұжымшылдық тәрбиенің қажеттілігі қазіргі
адамды адамгершілік қасиет ретінде күмәндікке салады, еңбек тәрбие мақсаты шығарылмайды, отансүйгіштік және интернационалдық тәрәбиеге көзқарасы өзгерді. Бірақта, тұлғаның адамгершілік құрамында бұл тараптардың орындары бар, сондықтан оларды шығаруға болмайды. |