С. Б. Балшыкеев


Діннің әлеуметтік тамырлары



Pdf көрінісі
бет18/117
Дата27.09.2023
өлшемі1,13 Mb.
#110776
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   117
Байланысты:
Balshikeev 1 (1)

Діннің әлеуметтік тамырлары. 
Әлеуметтік тамырлар – бҧл табиғи 
және қоғамдық қҧбылыстардың тиімді тҥсініктеріне жол бермейтін, қажет 
болған жағдайда діни нанымдарды туындататын және нәтиже беретін 
себептер мен шарттар жиынтығы. 
Діни нанымдарды туындататын себептердің ішінде бірінші орында 
адамдардың табиғи стихиялық күштеріне қарсы әлсіздік танытулары
болып табылады.
Табиғат қоғам ҥшін тек «мейірімді ана» ғана емес, сонымен қатар, 
«жауыз ӛгей шеше» болды және болып қалады. Адамзаттың қаншалықты 
табиғат кҥштеріне қарсы нәтижелі ҥстемдік әрекеттеріне қарамастан, ол кӛп 
жағдайда табиғат алдында әлсіз болып қалады. Қҧрғақшылық, су тасқыны, 
ӛрт, вулкандардың атқылауы, қҧйын – осылардың ӛзі де қазіргі және ежелгі 
замандағы адамдардың табиғатқа қарсы әлсіздік танытатуына себепші 


22 
болатын қатал, стихиялық, мейірімсіз табиғат кҥштерінің тек жартылай 
сипатталған қҧбылыстары. Осымен қатар, адамдардың кӛпшілігін қоғамдық 
кҥштер, адамдар алдында, билік, мемлекет, әр тҥрлі жағдайлар алдында 
әлсіздігін таныту да қосылады.
Дінге қатысты бҧқаралық ҥндеулердің ҥйреншікті ӛмір жағдайының 
ӛзгерісі, жаппай тәртіп бҧзу салдарынан адам тағдырының бҧзылып, 
халықтың революциялық, реформалық, экономикалық, шаруашылық және 
басқа да ӛзгерістер нәтижесінде тәжірибе жҥргізілетін материалына 
айналуынан ауыр әлеуметтік тарихи кезеңдерде туындайтыны кездейсоқ 
емес.
Діннің тарихи тамырлары. 
Кез келген дін әр тҥрлі тарихи кезеңдегі 
қоғамдық қатынастардың ӛнімі болып табылады. Бізге мәлім адамзат 
ӛркениеті мәңгілік діннің болмағанын және жоқтығын, әрбір діннің бастауы 
мен аяқталуының болатынын мәлімдейді: ертеде, Ежелгі Мысырда, Греция, 
Римдегі ақиқат діндері аңызға айналған, қазіргі таңда олардың 
кейіпкерлеріне ешкім табынбайды және пір тҧтпайды.
Әрбір нақты діннің тарихи тамырларын олардың негізін 
салушылардан ғана емес, сонымен қатар, біріншіден, олар ӛскен ортаның 
ерекшеліктерінен іздеу қажет: мысалы, конфуцийлік б.з.д. VI-V ғғ. 
Қытайдан басқа жерде пайда болуы мҥмкін емес еді.
Әр діннің ӛз тарихи Отаны бар.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   117




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет