С. Г. Тажбаева Редакция алқасы

Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №3(47), 2015 г. 
20 
Abstract 
This article is considered Internet system in teaching foreign language in modern world, its usefulness and effectiveness. It 
considers  effective  ways  of  teaching  at  the  English  lesson.  It  shows  a  great  interest  of  pupils  in  learning  the  language. 
Information and communication technology has affected language instruction in higher education. The advent of the Internet 
and the wide spread of technology in our life create new opportunities for language learning. The Internet is considered as the 
instrument in increasing their motivation, formation of strong language skills and improvement of foreign language skills. 
Key words: Internet system, multimate program, computer technology, information technology, foreign language. 
 
УДК 378.147-322+61: 808.03 
 
ОБУЧЕНИЕ ПЕРЕВОДУ МЕДИЦИНСКОЙ ЛИТЕРАТУРЫ НА ЗАНЯТИЯХ ПО СРСП 
 
Сулейменова О.Я. – доцент. 
Садыкова А.А. – ст. преп. 
Лозенко И.В. – ст. преп.КазНМУ им. С.Д. Асфендиярова 
 
Абстракт: 
Одним из важных аспектов преподавания иностранного языка в медицинском ВУЗе является обучение студентов 
переводу специальной литературы с одного языка на другой. 
Перевод – это полноценная передача средствами одного языка сообщения, сформулированного на другом языке.  
«Учебный  перевод»  применяется  как  средство  проверки  понимания  слов  и  форм  иноязычного  текста,  как 
подготовительное упражнение к беспереводному пониманию иноязычного текста. 
Обучение  «профессиональному  переводу»  тесно  связано  с  общими  целями  обучения  иностранному  языку  в 
медицинском высшем учебном заведении. Задачи обучения переводу на занятиях по СРСП формулируются в виде 
нормативов для разных видов переводческих работ с тематическим ограничением, вытекающим из ограниченности 
языковых знаний студентов медицинского ВУЗа. 
Ключевые  слова:  перевод,  медицинская  литература,  учебный  перевод,  полноценный  перевод,  профессио-
нальный перевод, чтение, аудирование, говорение, письмо, языковая деятельность, речевое поведение. 
 
Одним из важных аспектов преподавания иностранного языка в медицинском ВУЗе является обучение 
студентов переводу специальной литературы с одного языка на другой. 
Перевод  представляет  собой  специфический  вид  языковой  деятельности,  не  исчерпывающийся 
навыками одноязычного речевого поведения. Перевод, с одной стороны, предполагает овладение такими 
навыками,  как  чтение,  аудирование,  письмо  и  говорение,  но,  с  другой,  -  требует,  во-первых  специ-
фического их сочетания и совмещения во времени и, во-вторых, постоянной координации двух языковых 
систем и параллельных речевых действий на двух языках – иностранном и родном. 
«Современная  теория  перевода  не  выработала  еще  единого  определения  перевода  как  языковой 
деятельности. В качестве же рабочего определения можно принять следующуюформулировку:  
Перевод  –  это  полноценная  передача  средствами  одного  языка  сообщения,  сформулированного  на 
другом языке» [1]. 
Теоретические  работы  по  переводу  по-разному  подходят  к  толкованию  «полноценности»  передачи 
информации.  Действительно,  полноценный  (по  заключению  экспертов)  перевод  медицинского  текста 
обладает совершенно иными признаками, чем полноценный перевод публицистического текста. 
«Полноценность»  является  не  столько  лингвистическим,  сколько  экстралингвистическим,  прагмати-
ческим  свойством  перевода,  т.к.  она  обеспечивается  лишь  при  учете  таких  факторов,  как  реальная 
ситуация общения, степень социально-культурной общности адресатов оригинала и адресатов перевода, 
коммуникативная установка автора оригинала и ее релевантность для перевода. 
Полноценный перевод предполагает способность переводчика к глубокому проникновению в содер-
жание  подлежащего  переводу  сообщения,что  невозможно  без  наличия  у  переводчика  четких  знаний 
существа  сообщаемой  информации  и  без  достаточно  ясного  представления  о  возможном  ответном 
поведении адресатов при восприятии ими перевода.В состав этих предпосылок входят лингвистические 
компоненты: глубокое проникновение в текст требует от переводчика всестороннего владения как 
формальной,  так  и  содержательной  стороной  языка  оригинала;  для  «выдачи»  перевода,  в  свою 
очередь, от переводчика требуется столь же точное и, главное, активное владение всеми средствами языка 
перевода. Поскольку иностранный язык может выступать и как язык оригинала, и как язык перевода, в 
обучении  переводу  необходимо  одинаковое  внимание  уделять  и  рецептивному  и  репродуктивному 
усвоению  иностранного  языка.  Перевод,  обладающий  наивысшей  полноценностью,  называется  обычно 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(47), 2015 г. 
21 
адекватным  переводом.  Адекватному  переводу  по  разным  признакам  противопоставляют  вольный 
перевод,  буквальный  перевод,  подстрочный  перевод,  сокращенный  перевод,  описательный  перевод, 
объяснительный  перевод,  формальный  перевод,  рабочий  перевод,  черновой  перевод  и  т.д.  В  методи-
ческой  литературе  часто  употребляется  термин  «учебный  перевод»,  противопоставляемый  «профессио-
нальному переводу». 
«Учебный перевод» - это перевод, осуществляемый с учебной целью, однако, по устаревшей тради-
ции,  под  «учебным  переводом»  понимают  в  основном  перевод  как  средство  обучения  языку  (или  бес-
переводному владению языком), тогда как учебные упражнения переводного характера, направленные на 
выработку специфических переводческих умений и навыков, под это понятие не подводятся. 
«Учебный  перевод»  применяется,  начиная  с  первых  уроков  иностранного  языка,  как  средство 
проверки  понимания  слов  и  форм  иноязычного  текста,  как  подготовительное  упражнение  к  беспере-
водному пониманию иноязычного текста, как прием для проверки правильности употребления усвоенных 
элементов  иностранного  языка  (перевод  с  родного  языка)  и  т.д.«Учебный  перевод»  всегда  харак-
теризуется  четко  ограниченной  постановкой  задачи,  достаточно  узко  очерченным  выбором  средств 
перевода, сознательным исключением воздействия экстралингвистических факторов.Обучение «профес-
сиональному переводу» тесно связано с общими целями обучения иностранному языку в медицинском 
высшем  учебном  заведении.Задачи  обучения  переводу  на  занятиях  по  СРСП  формулируются  в  виде 
нормативов  для  разных  видов  переводческих  работ  с  тематическим  ограничением,  вытекающим  из 
ограниченности языковых знаний студентов медицинского ВУЗа. 
Программные  требования,  отвечающие  нуждам  практической  работы,  имеют  примерно  следующий 
вид: 
1)  Переводить  письменно  с  иностранногоязыка  на  русский  современные  публицистические  и  меди-
цинские научно-популярные тексты со скоростью 1500-2500 печатных знаков за 1,5 часа. 
2) Переводить письменно с русского языка на иностранный тексты такого же типа, но не содержащие 
особых лексико-стилистических сложностей, со скоростью 1200-1500 печатных знаков за 1,5 часа. 
3) Вести двусторонний перевод беседы в нормальном речевом темпе (около 250-300 слогов в минуту) 
при длительности отдельных отрезков речи в 1-1,5 минуты. 
4)  Выполнять  последовательный  перевод  на  слух  монологической  речи  иностранного  языка  на 
русский и с русского языка на иностранный при длительности отдельных отрезков речи порядка 5 минут. 
5)  Переводить  устно  с  листа  информационные  и  общественно-политические  тексты  с  иностранного 
языка на русский со скоростью 1500 печатных знаков за 5-6 минут. 
Для того, чтобы добиться выполнения этих задач, необходима длительная и систематическая работа 
над данным аспектом языковой деятельности.  
В  отличие  от  обучения  другим  практическим  аспектам  языка,  обучение  переводу  целесообразно 
начать на более поздней стадии (примерно на 3, 4 семестрах обучения), когда студенты овладели значи-
тельным  объемом  знаний  лексики,  фразеологии,  грамматики  и  стилистики,  достаточным  для  беглого 
чтения и аудирования естественной речи на иностранном языке, и в достаточной мере знакомы с общими 
закономерностями  языковой  системы  (т.е.  усвоили  материал  систематического  курса  грамматики  и 
лексикологии).  В  полном  виде  курс  перевода  можно  вести  на  занятиях  СРСП,  организуемых  по 
изучаемому иностранному языку. Студенты медицинского ВУЗа, посещающие дополнительные занятия 
по  СРСП,  как  правило,  владеют  изучаемым  иностранным  языком  на  достаточно  хорошем  уровне  и 
интересуются основами профессионального перевода научно-популярной литературы, необходимой им в 
будущей медицинской деятельности. Многие студенты выполняют задания по переводу самостоятельно, 
в  свободное  от  основных  занятий  время,  а  на  аудиторных  занятиях  по  СРСП  обсуждают  с  препо-
давателем качество переведенного материала и основные ошибки, допущенные при переводе специаль-
ной  медицинской  литературы.  С  заинтересованными  студентами  целесообразно  проводить  занятия  по 
профессиональному  переводу  в  виде  отдельного  специализированного  курса.В  состав  курса  перевода 
входят следующие аспекты: 
а) введение в теорию перевода; 
в) перевод с иностранного языка на русский (письменный); 
с) перевод с русского на иностранный (письменный). 
Различные рекомендации по организации специализированного курса перевода в медицинском вузе и 
необходимые тренировочные упражнения рассматриваются в учебных пособиях: [2;3;4;5]. 
Рассмотрим  кратко,  в  чем  заключается  специфика  каждого  из  аспектов  курса  перевода.  А.Курс 
«Введение  в  теорию  перевода»  включает  в  себя  общий  раздел,  предполагающий  понятие  перевода  в 

Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №3(47), 2015 г. 
22 
современном языкознании, предмет, цели и задачи теории перевода; раздел лексических основ перевода; 
и, наконец, раздел научных основ переводческой деятельности.  
В. Аспект «перевод с иностранного языка на русский», является как бы стержнем всего практического 
цикла перевода, поскольку только при переводе на родной язык к обучающимся могут быть предъявлены 
с  самого  начала  в  полной  мере  профессиональные  требования  (если  ограничить  трудность  соответст-
вующим подбором текстов и предоставлять студентам достаточно времени на выполнение перевода). 
Обучение  целесообразно  начинать  с  беседы  об  особенностях  перевода  как  вида  языковой  деятель-
ности, причем особое внимание следует обратить на главную трудность – преодоление. 
Конкретность  и  доходчивость  объяснения  обеспечивается  использованием  иллюстративного  мате-
риала  в  виде  небольших  (до  500-600  печатных  знаков)  аутентичных  текстов  медицинской  тематики, 
взятых из зарубежных научно-популярных журналов, из материалов сети интернет. 
Имеет смысл предложить студентам попытаться самостоятельно выполнить перевод текста – неудачи 
в переводе оказываются подтверждением тех трудностей, на которые было указано в начале занятия, а 
удачи  –  демонстрирует  способы  их  преодоления.  В  ходе  разбора  «демонстрационных  переводов» 
конкретизируется  понятие  «буквализма»,  т.е.  чрезмерного  формального  уподобления  перевода  ориги-
налу,  как  наиболее  распространенной  причины  неполноценности  перевода.  Здесь  же  можно  наглядно 
разъяснить,  что  такое  «вольный»  перевод,  возникающий  как  вследствие  недостаточного  понимания 
переводимого  текста,  так  и  вследствие  неумения  передать  содержание  и  стилистическое  своеобразие 
текста средствами родного языка. 
С.  Перевод  с  русского  языка  на  иностранный  язык,  в  принципе  подчинен  тем  же  закономерностям, 
однако  в  практике  преподавания  выявляются  существенные  различия,  вызванные  качественными  и 
количественными  расхождениями  в  степени  владения  двумя  языками  –  родным  и  иностранным. 
Безоговорочно  полноценный,  т.е.  полностью  адекватный  перевод  на  иностранный  язык,  строго  говоря, 
возможен лишь при условии преодоления этих расхождений, что практически неосуществимо в условиях 
неязыкового  ВУЗа.  Поэтому  в  преподавании  этого  аспекта  сознательно  учитываются  объективно  неиз-
бежные ограничения – по тематике и жанровым характеристикам текстов, по степени их (стилистической 
и  суммарной)  сложности,  по  уровню  приближения  к  адекватности  (допускаемые  упрощения,  описа-
тельные переводы), по степени самостоятельностии скорости выполнения перевода и т.д. Непреложным 
требованием, однако, остается обязательное соответствие перевода лексико-грамматической норме инос-
транного  языка  и  недопущение  искажений  в  передаче  прагматически  релевантного  содержания  ориги-
нала. Поскольку перевод на иностранный язык практически неосуществим без обращения к словарю, на 
занятиях  специально  ведется  работа  над  выработкой  соответствующего  умения.  Преподаватель 
предлагает студентам в ходе подготовки перевода найти сравнение альтернативных эквивалентов с точки 
зрения их пригодности в данном контексте, используя для этого помимо русско-иностранных словарей, 
также иностранно-русские словари и одноязычные словари иностранного языка различных типов. 
 
1. Бородулина М.К., Карлин А.Л. Обучение иностранному языку как специальности. – М.: Высшая школа, 1975. – 
с. 237-256 / 260 с. 
2.  Афанасова  В.В.,  Долтмурзиев  Д.О.,  Черезова  Т.Л.  Английский  язык  для  медицинских  специальностей.  –  М.: 
Academia, 2005 – с. 3 – 5 / 217 с. 
3.  Маслова  А.М.,  Вайнштейн  З.И.,  Плебейская  Л.С.  Учебник  английского  языка  для  медицинских  ВУЗов.  –  М.: 
Лист Нью, 2005. – с. 3-5 / 336 с. 
4.  Марковина  И.Ю.,  Максимова  З.К.,  Вайнштейн  М.Б.  Учебник  английского  языка  для  медицинских  вузов  – 
Москва: ГЭОТАР – медиа, 2013. – 3-7/362с. 
5. Сулейменова О.Я., Еленова А.К. Немецкий язык. – Алматы: Deluxeprintery, 2005. – с. 3-10 / 160  
 
Абстракт:Медициналық жоғары оқу орындарында шет тілінде оқытудың басты аспектісі студенттерге арнайы 
5дебиеттерді бір тілден екінші тілге аударуды үйрету болып табылады.  
Аударма бұл бір тілдің толық нұсқаудағы хабарламасын басқа тілде тұжырымдау. 
«Оқу  аудармасы»  шеттіліндегі  м5тін  үлгілері  ж5не  сөздердің  түсінігінтексеру  құралы  ретінде,  шеттілді  м5тінді 
аудармасыз түсінуге дайындық жаттығулары ретінде қолданылады.  
«К5сіптік аударуға» оқыту медициналық жоғарғы оқу орындарында шет тілінде оқытудың мақсаттарымен тығыз 
байланысты. Аудармаоқытудың мақсаты ОСӨЖ сабағында медициналықжоғарғы оқу орындарының студенттерінің 
білім  шектеулері  туындайтын  тақырыптық  шектеулер  мен  5р  түрлі  типтегі  аударма  жұмысы  үшін  нормативтер 
ретінде тұжырымдалады.  
Тірек сөздер: аудару, медициналық 5дебиет, оқу аудармасы, толық аудуру, к5сіптік аудару, оқу, тыңдап-түсіну, 
сөйлеу, жазу, тілдік қызмет, тілдік т5ртіп. 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(47), 2015 г. 
23 
Abstract:One of the important aspects of foreign language teaching in high medical school is to teach students literature 
translation from one language to another. Translation is a complete transference of one language message by means of another 
language.  
"Academictranslation"  is  used  as  a  means  of  controlling  the  understanding  of  words  and  forms  of  foreign  text  as  a 
preparatory exercise for understanding foreign language text without translation. 
Teaching"professional  translation"  is  closely  connected  with  the  overall  goals  of  foreign  language  teaching  in  high 
medical  schools.  Teaching  objectives  for  translating  at  office  hours  are  formulated  as  standards  for  different  types  of 
translation work with the thematic limitations. 
Keywords:  translation,  medical  books,  academic  translation,  complete  translation,  professional  translation,  reading, 
listening, speaking, writing, language activities, verbal behavior. 
 
УДК 004:378 
 
БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫНА АҚПАРАТТАНДЫРУ ТЕХНОЛОГИЯСЫН ЕНГІЗУ ЖОЛДАРЫ 
 
С.Т.Сиргебаева – п.ғ.к., Қазақ ұлттық аграрлық университеті, Алматы, Қазақстан 
 
Қазіргі  таңда  білім  беру  саласына  ақпараттандыру  технологиясын  енгізу  жоғары  оқу  орындарының 
оқу-т5рбие  үдерісіне  де  елеулі  өзгерістер  енгізіп  отыр.  Оқытудың  жаңа  ақпараттықтехнологиясы  м5лі-
меттерді  компьютер  арқылы  дайындап,  өңдеп,  студенттерге  жеткізу  үдерісі.  Компьютерлік  технология 
үш  нұсқада  жүзеге  асады:1)  компьютерді  жекелеген  тақырып,  тақырыпшаларға  қолдану;  2)  берілген 
технологиялардың  ең  маңызды  негізгі  функциясынанықтайтын  бөлігі;  3)  монотехнология,  яғни  барлық 
оқыту, басқару, бақылау тек қана компьютердің көмегімен іске асады. 
Ағылшын  тілін  оқытуды  ақпараттандыру-білім  беру  жүйесін  ақпараттандырудың  құрамдас  бөлігі 
болып табылады.Осы с5тте мына тұжырымдарды атап өткеніміз жөн. 
Компьютердің көмегімен жеке жұмыс істеуге, даралап оқытудың озық нұсқаларына, ақпараттық орта 
компоненттерін дайындауға, п5ндердің өзара байланысын орнатуға қол жеткізуге болады. Компьютерді 
қолдану  арқылыондағы  ақпаратты  зейін  қойып  тындауға,  түсінбей  қалған  с5ттерін  қайталап  көруге  не 
тыңдауға, алған м5ліметті нақтылауға мүмкіндік береді. 
Тіл меңгеруде ақпараттық бағыт, ақпараттық тұрғыда білім беруді мақсат етеді, оның негізгі мақсат-
тары:  лингвистикалық  (тілдік  ж5не  сөйлеу),  тақырыптық  5леуметтік  м5дениет,  оқу  дағдыларын  қалып-
тастыру.  Ағылшын  тілін  оқытуда  ақпараттық  технологияны  қолдану  тілді  үйренудегі  белсенділікті 
қамтамасыз етеді.  
Осы  орайда  оқу  үрдісінде  ағылшын  тілі  сабағы  бойынша  студенттердің  өзіндік  жұмыстарын  орын-
дауда,  СӨЖ  тақырыбына  байланысты  м5ліметтерді  интернет  жүйесі  арқылы  іздестіріп,  керек  м5лі-
меттерді тауып, оны өндеп өз қажеттігіне қолдана алатыны. 
Адамның  барлық  5рекеті  ақпарат  алуға  ж5не  осы  ақпаратты  тиімді  қолдана  білуге  т5уелді.  Жаңа 
заманның  маманы  кез-келген  мамандық  бойынша  компьютер,  телекоммуникация  ж5не  басқа  да  ақпа-
раттық технология құралдарының көмегі арқылы ақпараттар тасқынын алып, оны өз қажетіне орай өңдеп, 
өз қажеттігіне қолдануға мүмкіндігі бар. Осыған байланысты жаңа ақпараттық технологиялар жоғары оқу 
үдерісіне  енгізіліп,  оның  ажырамас  бөлігіне  айналуда.  Jсіресе,  мультимедиалық  компьютерлік  бағдар-
ламалар, интернет ресурстарындағы электронды оқулықтар т.б. 
Білім беру саясатының өзгеруі елдегі біртұтас білім беру негізінде ағылшын тілін оқытудың вариативті 
болуына  ұмтылыстың  өсуіне,  арта  түсуіне  бағытталған  жаңа  бағдарламалық  құжаттарды  жасаудың 
өзектілігін  д5лелдеп  отыр.  Алыс  ж5не  жақын  шетелдердегі  қоғам  дамуының  жаңа  тенденциясы  түрлі 
д5режеде, түрлі салаларда ағылшын тілін меңгеру, білу, қарым-қатынас жасауда ғана емес, м5дениеті мен 
тілі басқа халықтармен түрлі салада қоян-қолтық араласу үшін де қажет екендігіне ку5 болып отырмыз. 
Жастарды  басқа  ел  халықтарымен,  олардың  лингвом5дениетімен  өзара  қарым-қатынас  жасауға  үйрету 
қазіргі  таңдағы  өмір  шындығынан  келіп  туындады.  Бүгінгі  күн  талабына  сай  ағылшын  тілін  үйренудің 
маңызы  зор  екендігіне  көзіміз  жетті.Осы  орайда  білім  беруде  негізгі  мақсат  -  тек  білімді,  студент 
дайындау емес, рухани дүниесі бай ж5не 5леуметтік адамгершілігі зор, қоғамдық өмірдің барлық аясында 
ұлттық  құндылықтарды  түсінуге  ж5не  дамытуға  қабілетті  тұлғаны  қалыптастыру.  Тұлға  -  адамның 
келешек  өмірінің  қалыптасуы  жобасының  келбеті  деп  түсінуге  болады.Оқу  үдерісіне  ақпараттық 
технологияларды  ендіру  студенттердің  танымдық  іс-5рекетін  белсенді  етіп,  оқуға  деген  ізденістеріне 
мүмкіндіктер  береді.  Jсіресе,  компьютердің  кез-келген  5рекетті  ұсынып,  оныңорындалу  жағдайын 
реттеп,  бақылып,  берілген  тапсырманың  дұрыс  орындалуын  қадағалап  отыруы  аса  маңызды.  Оқу  іс-

Вестник КазНПУ им. Абая, серия«Педагогические науки», №3(47), 2015 г. 
24 
5рекетінің  тиімділігі  көп  жағдайда  компьютерден  қажетті  ақпаратты  алу  ебдейлігі  мен  меңгеру  икем-
,ділігіне тікелей байланысты. 
Компьютерлік технология 5сіресе ағылшын тілін үйренуде тиімділігі жоғары ж5не баға жетпес құрал 
болып  отыр.  Бұл  жағдайда  бір  мезгілде  тіл  қызметінің  барлық  түрлеріне  ж5не  олардың  арасындағы 
байланысқа  түсіруге  болады.  Ағылшын  тілін  үйретуде  5сіресе  коммуникативті  құзырлықтын  қалып-
тастыруға  басым  көңіл  бөлінуде.  Осы  орайда  бірыңғай  ғылыми-білімдік  ақпараттық  ортаның,  оның 
негізгі бағыттарының маңызы зор, оның базалық құрамдас салалары төмендегідей жүйелеуге мүмкіндік 
береді:Ағылшын тілін меңгеруді ақпараттандыруда 5сіресе ортаны ақпаратпен қамту ж5не субъектілерге 
ақпараттық білім беру бағыттары айқындала түседі. Ақпараттық оқыту информатика п5ні арқылы жүзеге 
асырылады  [1].  Ағылшын  тілі  п5наралық  байланыс  принциптеріне  негізделген  осы  оқу  н5тижесін 
тұтынушы  ретінде  көрініс  табады.  Бұл  байланыстың  мақсаты  студенттердің  коммуникациялық  құзыр-
лығын дамыту болып табылады. Оған лингвистикалық (тілдік ж5не сөйлеу) тақырыптық (п5ндік), 5леу-
меттік  м5дени,  компенсаторлық,  оқу  (оқуға  бейімділік)  құзырлықтары  жатады.  Ақпараттық  білім  беру 
ағылшын тілін оқытудың тікелей мақсаты болып табылмайды, дегенмен оның н5тижелі болуының шарты 
болмағанмен, белгілі бір д5режеде негізі ретінде айтуға болады. Jлеуметтік м5дени компетенция ағыл-
шын  тілін  оқытудың  экстралингвистикалық  ақпараттық  ортасы  негізінде  қалыптасады.  Ол  ақпараттық 
технология  құралдарының  5леуметтік  ортасы  ресурстарынан  алынады.  Ағылшын  тілімен  информатика 
арасындағы п5наралық байланыс ақпараттық білімдер ж5не іскерліктерді қолдану деңгейінде ғана жүзеге 
асырымай мазмұндық деңгейде де жүретіндігін байқадық. 
Ағылшын тілін меңгеруде ақпараттық құралдар қолдану оқытушы мен студенттердің өзара 5рекетінде 
қажетті  деңгейде  олардың  компьютерлік  даярлықтары  т5жірибие  барысында  байқадық.  Мультиме-
диядағы  бейнелер  мен  графикада  ағылшын  тілін  сазды  кескіндемелік  анимациялық  иллюстрациялар 
арқылы  бере  отырып,  ағылшын  тілін  оқытуда  үлкен  маңызға  ие  болатындығын  аңғардық.  Бұл  кездегі 
ұсынылған формалар, көрсету құралдары, политра, дизайн, лингвистикалық, көркемдік ж5не бейнелік т.б. 
шешімдердің үйлесім табуы ағылшын тілін үйрену үдерісіндегі оның мазмұнын толықтырады. 
Олар студенттің барлық сезім мүшелеріне 5сер ете отырып, оның ойлау қабілеттерін арттырып, анали-
тикалық  ойлауы  мен  бейнелік  қабылдауын,  есте  сақтауының  барлық  түрлеріне  қозғау  салып,  оқу  ақпа-
ратын  толыққанды  қабылдау  ж5не  тануына  негіз  салатындығын  байқадық.  Мультимедиа  студенттердің 
оқу ақпаратын қабылдаудағы көру ж5не есту бейнелерін өзара үйлестіріп, салыстырмалы м5нділігі мен 
м5нерлігін құрады. Мультимедиалық бағдарламалар студенттердің ақпарат алмасу жағдайында, мысалы 
мультимедиалық  жүйемен  интерактивті  диалог  орнату  т.б.  көптеген  жаңа  мүмкіндіктерге  жол  ашады. 
Мультимедиа,  презентациялар,  видеофильмдер  сонымен  қатар  студенттердің  оқу  мазмұнын  анықтап, 
жақсы  меңгерулері  үшін,  ағылшын  тілінің  элементтері-экстралингвистикалық  ақпаратты  игеру  көмегін 
тигізеді. Бұл ақпарат өз кезегінде ағылшын тілі үлгілеріндегі грамматикалық ерекшеліктер мен лингвис-
тикалық ақпаратты айқын да д5л қабылдауда ықпалды. Грамматикалық категориялар кеңестік д5уірдегі 
оқыту  іс-5рекетіне  басшылықта  болып,  қатысымға  жасанды  орта  туғызылып,  барлығымыз  шет  тілін 
оқыдық, грамматика мен сөзді жаттап т.б. іс-5рекеттерді жасадық бірақ сөйлемедік. Ақпараттық техно-
логия  арқылы  қатысымға  табиғи  орта  жасалатыны,  п5нге  сөйлесімнің  үлгілері  беріліп,  сөйлеу  қабілеті 
пайда болғанын т5жірибе барысында байқалды. Студенттер алған білімдерін сөйлеу қабілетін бір-бірімен 
қарым-қатынас жасағанда көрсете алды. 
Тілдік ойлауға негізделген тапсырмалар қолданылды:Ол тапсырмалар н5тижесінде алға қойған мына 
мақсаттарды қойдық: 
- іс-5рекеттің реттемді, кезектілігіне, болжамға, ұқсастықтары мен айырмашылықтарын табуға (анало-
гын)  таба  білу,  5р  студентке  жеке  сурет,  м5тін,  жатттығулар  беріліп  солардың  ұқсастығы  мен  айыр-
машылықтарын табу міндеті жүктеледі. Реттеп жүйелеуге (rating); жаңалық ашуға (discovery); ой тұжы-
рымына  (inferencing);  артықты  алып  тастауға  (odd-one-out)  т.  б.жұмыстар  жүктеліп  н5тижесі  қортын-
далды. [2].Сонымен қатар практикалық сабақтарда- талдау, жинақтау 5дісі (берілген м5тінді талдап, ортақ 
ойларын жинақтау қабілеті), финоменін табу 5дісі (студенттің ерекшелігін ескеру, табу), силлогизм (екі 
ойдан,  бір  ой  тудыру.  Студенттің  өз  ойын  қысқа  бір  сөзбентүйіндеп  жеткізе  білуі),-  трансформация 
(түйіндеу),  қатысым  5дісі.  (оқу  үдерісінде  жұппық,  ұжымдық,  жеке-дара  жұмыс  түрлері  -қолдану 
т5сілдері).  Қазіргі  уақыта  жеке-дара  жұмыс  түріне  үлкен  көңіл  бөліп  жүр,  бұл  5діс  студенттердің 
қызығушылығын  тудыруда.Үйлестіру  5дісі  (5р  студенттің  деңгейіне  байланысты  жеке  тапсырмалар 
дайындалып таратылады).Осы 5дістерді іске асыру үшін сыртқы ж5не ішкі сипатқа көңіл бөліну қажет-
тігін  байқадық.  Жоғарыда  берілген  5дістерді  ағылшын  тілін  оқыту  үдерісінде  қолданып,  н5тижесінде 
ағылшын  тілін  меңгеру  қабілеті  жоғарлап,  олардың  танымдық  белсенділіктері  артып,  студент  алған 

Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №3(47), 2015 г. 
25 
білімін өз қажетігіне қолдана алатындығына көзіміз жетті. Мақсатқа жету үшін біз осы т5сілді бірнеше 
рет  қайталауға  мүмкіндік  аламыз.  Ағылшын  тілін  үйрету  үрдісінде  оқытушы  5р  студенттің  жеке  дара 
мүмкіндігін  ескерген  жөн.  Бұл  мақсатты  іске  асыру  студенттің  қызығушылығын,  тапсырыс  алуы, 
қолданымы,  ұмтылуы,  түсіну  мүмкіндігі  ескерілу  қажет[2]  деп  санаймыз.  Студентің  өзіндік  жұмысы 
кезінде  осы  ерекшеліктердің  барлығына  аса  зор  көңіл  бөлінеді.Білімберу  саясатының  өзгкруі  елдегі 
біртұтас  білім  беру  негізінде  ағылшын  тілін  оқытудың  вариативті  болуына  ұмтылыстың  өсуіне,  арта 
түсуінге  бағытталған  жаңа  бағдарламалық  құжаттарды  жасаудың  өзектілігін  д5лелдейді.  Жастардың 
басқа елдің м5дениеттін, д5стірінигеруде ж5не қарым-қатынас жасауынаықпал ете аламыз. 
  
1.  Зайцева  Е.В.  Принципы  доступности  и  коммуникативной  направлености  обучения  студентов  в  условиях 
применения инфокоммуникационных технологий. дисс… к. п. н., Ставрополь, 2004.-169 с. 
2.  Темирбекова  Ж.А.  Студенттердің  кредиттік  оқу  жүйесіндегі  модульдіктехнология  арқылы  оқыту 
дидактикасы («инженерлік сызба» п[ні негізінде).: дис. ... п.ғ.к., Павлодар, 2008.- 140 б. 
 

жүктеу/скачать 7,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: