С. Ж. Бахтиярова



Pdf көрінісі
бет47/124
Дата15.11.2023
өлшемі4,4 Mb.
#122446
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   124
Қашықтық бойынша жҥгіру. 
Қашықтықтар бойынша жҥгіру 
кезінде еңіске тіке қатынасы 10-15° қҧрайды. Жҥгіруде еңіс ӛзгереді: 
итермелеу кезінде иықтар аздап қана артқа қарай апарылады, осылай 
еңіске тӛмендетіп, ҧшу фазасында еңіс жоғарылайды.
Табандар бір сызық бойынша қойылады. Аяқ жамбас буыны 
нҥктесінің сызбасынан табанның алшақ нҥктесіне дейін 33-43 см. 
қашықтықта табанның алдыңғы бӛлігінен бастап серпімді қойылады. 
Тежелу фазасында жамбас пен тізе буындарында және жіліншек 
табан буындарында бҥгілу болады, сонымен бірге кәсіби спортшы-
ларда табанға толықтай тҥсуі болмайды.
Тізе буындарында бҥгілу бҧрышы ең ҥлкен тежелу сәтінде 140-
148° жетеді. Итермелеу фазасында жҥгіруші кҥшімен алға-жоғары 
қарай серпімелі аяқты шығарады және де итермелі аяқтың тік ҧсталуы 
серпімелі аяқтың саны жеткілікті тҥрде жоғары кӛтерілген сәтінде 
болады. Итермелеу тірейтін аяқты тҥзетумен аяқталады. Кӛзбен 
шолып байқау кезінде жерден аяқты алу тік ҧсталған аяқ кезінде 
жҥзеге асырылады, бірақ баяулатылған жылдамдықпен киноға тҥсіру 
кадрларын қарастыру кезінде жерден аяқты алу сәтінде тізе буын-
дарын бҥгу бҧрышы 162-173° жететіндігі кӛрінетінін біз кӛреміз, яғни 
жерден аяқты алу тік ҧсталған емес, ол аяқтың бҥгілісте болатынын 
кӛрсетеді. Бҧл жҥгіру жылдамдығы жеткілікті тҥрде жоғары болған 
кезде қысқа қашықтық бойынша жҥгіруде байқалады.


75 
Ҧшу фазасында сандардың белсенді, ӛте жылдам жерге қойылуы 
жҥреді. Итермелеуден кейін аяқтың екпін кҥші бойынша бірнеше 
артқа жоғары қарай қозғалады, серпімелі аяқтың санын жылдам алу 
жиілігін табан буынын бӛксеге жақындатып, жоғары қарай қозғалуға 
мәжбҥр етеді. Серпімелі аяқтың санын алға шығарудан кейін 
жіліншек алға-тӛмен қарай қозғалады және «жинақтауыш» қозға-
лыспен аяқ табанның алдыңғы бӛлігіне берік қойылады.
Қысқа қашықтыққа жҥгіруден табанның тік қашықтық бойынша 
тік-алға қарай қойылады, табанның сыртқа қарай артық бҧрылысы 
итермелеуді нашарлатады. Жҥгіруде оң және сол аяқтармен қадам-
дардың ҧзындығы кӛбіне бірдей емес. Қысқа қашықтықта керісінше 
қадамның тік ҧзындығына, ал сонымен қатар ырғақты жҥгіру мен 
бірқалыпты жылдамдыққа жету ӛте маңызды. 
Қысқа қашықтықта қолдардың қозғалысы ӛте жылдам болады. 
Қолдар шынтақ буындарында шамамен 90° бҧрышымен бҥгіледі. 
Қолдар әртҥрлі қозғалады: алға қарай қозғалысы кезінде - қол 
бірнешеге ішке қарай қозғалады, артқа қарай қозғалысы кезінде – 
аздап сыртқа қарай қозғалады. Жанына қарай кӛп екпіндеумен 
қолдардың қозғалысын орындауға болмайды, себебі дененің теңсе-
луіне әкеледі. Қолдармен тез қозғалыстар иықтардың кӛтерілісін 
болдырмауы қажет – бҧл артық кернеудің бірінші белгілері болып 
табылады.
Жҥгірудегі бӛгеліп қалушылық, жҥгіру техникасындағы бҧзылыс 
жҥгірушінің жҧмыста осы сәтте қатыспайтын бҧлшықет топтарын 
босаңсыта білмеуінен болады. Кез-келген жағдайда жеңіл, бос, артық 
қозғалыссыз және кернеусіз жҥгіруге ҥйрену қажет.
Аяқтармен және қолдармен қозғалыстың жиілігі ӛзара байла-
нысты және кейде жҥгірушіге жҥгіру жылдамдығын ҧстау ҥшін жиі 
және белсенді тҥрде қолдармен жҧмыс жасаған жеткілікті.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   124




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет