С тұр сын ға лиева

122
Бұ қар дан кей ін гі аса ірі жо рық жыр шы сы – Ны сан бай жы рау. 
Қай ғы лы оқи ға ның қы зы ғы мен қай ғы сы ның ор та сын да бол ған 
ақын дас тан ды шын дық қа ға на құ рып, кес те лі тіл мен су рет тей 
жаз ған. Ке не са ры – Нау рыз бай жо ры ғы ту ра лы кей ін гі талай ақын 
түр лі өлең шы ғар са да, дәл Ны сан бай жет кен өріс ке жет кен емес. 
М.Әуе­зов
НЫ САН БАЙ ЖЫ РАУ
–
Ны сан бай Жа ман құ лұлы – 1822 жы лы қа зір гі Қы зы лор да 
об лы сы Жа ла ғаш ау да ны Ақ қош қар елдi ме кенiнiң түстiгiнде 
Шең гел сай де ген жер де дү ние ге кел ген ақын, жы рау. Жы рау бір 
өле ңін де өзі ту ра лы:
Ме нің атым – Ны сан бай,
Ат жі бер дім тұ са май.
Өзім жы рау бо лып пын,
Ата-ана ма ұқ са май…
Бі сі міл ла, әулие се беп кер,
Ау ыз да ғы отыз тіс,
Қы зыл тіл ге кө мек бер.
Ал қо лым ды сер ме дім,
Ке рейіт тен шық қан же ті ер,
Жас ба ла ңа ме дет бер! –
де ген мә лі мет бе ре ді.
Ке не са ры – Нау рыз бай бас та ған кө те рі ліс тәу ел сіз дік ал ған 
жыл дар ға дей ін бұр ма ла нып көр се тіл ге ні, ба тыр лар дың есім де рін 
атау ға тый ым са лын ға ны бел гі лі. Со ған бай ла ныс ты, Ны сан бай 
есі мі де ха лық ау зы на көп алы на бер мей тін. Еге мен дік ке қол жет-
кіз ген нен кей ін ға на «Ке не са ры – Нау рыз бай» жы ры жа рық қа шы-
ғып, Ны сан бай жы рау есі мі, ақын ды ғы қай та жаң ғы ра бас та ды.
Ны сан бай Жа ман құ лұлы ның біз ге қал дыр ған асыл мұ ра сы – 
«Ке не са ры – Нау рыз бай» жы ры. Бұл жыр да Ке не са ры бас та ған 
ұлт-азат тық кө те рі ліс та ри хы су рет те ле ді. Жы рау Ке не са ры 
Қа сы мов бас та ған кө те рі ліс ке өзі қа ты сып, кө зі көр ген оқи ға-
лар ды жыр ға ар қау ете ді.
Ны сан бай жы рау «Ке не са ры – Нау рыз бай» жы рын да Ке не-
са ры мен Нау рыз бай ба тыр лар дың бей не ле рін ба тыр лық эпос 

жүктеу/скачать 10,65 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: