III. Ыңғайлы бейімделу ортасын жобалау (сыныпта көбірек еркіндік, эмансипация, оқушылардың шығармашылығы) Сабақта ең бастысы оқушыларға қолайлы жағдай жасау және мұғалімге жайлылық сезімін туғызу керек.
Жайлылық – (ағылшын тілінен аударғанда) қолдау, күшейту.
Ыңғайлылық - бұл ыңғайлылықты, тыныштықты, жайлылықты қамтамасыз ететін орта.
Бұл тұжырымдаманың үш құрылымдық құрамдас бөлігі бар.
Жайлылық:
● Психологиялық
● Зияткерлік
● Физикалық
Психологиялық жайлылық – мектеп оқушыларының білім беру мекемесінде болған кездегі қуаныш, рахат, қанағаттану жағдайын көрсететін баланың өмір сүру процесінде пайда болатын күйі; бұл кез келген адам өзін тыныш сезінетін өмір жағдайлары, ол өзін ешкімнен қорғаудың қажеті жоқ. Оқушының физикалық жайлылығы – оның дене, соматикалық қажеттіліктері мен мектеп ортасының пәндік-кеңістіктік жағдайларының сәйкестігі. Бұл жайлылық көру, есту және тактильді сезімдерді сипаттайтын сенсорлық процестермен байланысты.
Интеллектуалдық жайлылық – бұл оқушылардың психикалық әрекеті мен оның сабақтағы нәтижелеріне қанағаттануы, сонымен қатар жаңа ақпарат алу қажеттілігін қанағаттандыру.
Л.Н. Толстой: «Егер мектепте оқушы өзін-өзі құруды үйренбесе, онда ол өмірде тек еліктейді, айналадағыларды көшіреді, өйткені көшіруді үйренгеннен кейін бұл ақпаратты өз бетінше қолдана алатындар аз».
IV. Материалдық-техникалық, қаржылық ресурс Мынадай сабақ ресурстары тартылмаса, сабақты заманауи деп атауға бола ма:
• Көрнекілігі
• Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар (АКТ):
1. Ақпараттық модульдер
2. Иллюстрациялар
3. Слайд-шоу
4. Аудио лекциялар
5. Бейне
6. Электрондық оқулықтар және т.б.
Әрине жоқ. Олармен сабақ мазмұнды, жарқын, бейнелі түрде өтеді. Олар оқушыларға эмоционалды әсер етеді, материалды жақсы есте сақтауға ықпал етеді, пәнге деген қызығушылықтарын арттырады, білімінің беріктігін қамтамасыз етеді.
Қазіргі кезде сабақты қызықты өткізетін, оқушыларды жалықтырмайтын, оқуға белсенділіктерін арттыратын көптеген білім платформалары бар. Мысалыға оқушыларды топқа, жұпқа бөлуде Flippity интерактивті ресурсын, жаттығулар орындауда Learning Apps, wordwall бағдарламасын, кері байланыс жасауға Padlet бағдарламасымен жұмыс жасау өте тиімді.
Мысалдар
«Бірде адамдар бірігіп, олардың қайсысы үздік деп аталу құқығына лайық екенін шешті. Біріншісі шығып, махаббат, бақыт, бейбітшілік туралы ән айтты. Оның даусы жұртты таң қалдырды және бәрі оны ең жақсы деп шешті. Екіншісі шықты. Ол адамдарға өзінің биін билеп берді.
Ол үндеместен, махаббаттың қалай туып, өлетінін биледі, және бәрі оны ең жақсы деп шешті. Содан басқалары шықты. Олар ән айтты, би биледі, өлең шығарды. Және бәрі де үздік аталу құқығына лайық болды. Бірақ бұл адамдардың арасында тағы бір адам болды. Оның ән де, би де, өлең де шығаратынын бәрі білетін.
Бірақ ол мұны істемеді. Оны шәкірттері ол үшін жасады. Біреуі оны тыңдап, жел бұлтқа қатып қалғандай ән айтты. Тағы біреуі биледі - оған қарағандардың бәрі қарсылық көрсете алмай, онымен билей бастады. Содан кейін бәрі оны - мұғалім - үздік деп атауға лайық деп шешті. Ән айтуды, би билеуді, сурет салуды - әлемді сүюді үйрену оңай емес, бірақ оны басқаларға үйрету одан да қиын. Ал егер сіз мұны істей алсаңыз, онда сіз өміріңіздегі ең маңызды мақсатты орындадыңыз.
Сабақтың негізгі ресурсы – мұғалімнің өзі.
Мұғалім, оның оқу-тәрбие үрдісіне деген көзқарасы, оның шығармашылық қабілеті мен кәсіби шеберлігі, әрбір баланың қабілетін ашуға ұмтылысы – осының бәрі негізгі ресурс, онсыз мектептегі білім берудің жаңа стандарттарын жүзеге асыру мүмкін емес.