тапсырмада дәптерге бір тұйықталған және бір тұйықталмаған сынық сызықтар сызады.
тапсырмада үй тапсырмасы түсіндіріліп беріледі. Қысқаша жазбаға сәйкес есептің мәтінін құрастырады. 24 + х = 61 түрінде теңдеу құрып шығарады.
тапсырмада ойнай отырып, ойлана отырып, есепті
тапсырмада
есептің сызба түріндегі моделін пайдаланып теңдеу құрады, яғни есептің шешуін теңдеу түрінде жазады.
тапсырмада берілген сызбаның көмегімен қосындыны табуға берілген есепті шығарады.
тапсырмада дәптерге бір тұйықталған және бір
тұйықталмаған сынық сызықтар сызады.
4-тапсырма.
Критерий: жай есептің шешуін санды теңдеу түрінде модельдеу. Дескриптор:
Қалдықты және азайғыш пен азайтқышты табуға берілген есептер
тақырыбы
Оқу бағдарлама- сынасәйкес оқыту мақсаттары
2.5.1.1.** Бір-екі амалмен орындалатын есепті кесте, сызба, қысқаша жазба түрінде модельдеу.
2.5.1.8.** Барлық арифметикалық амалдарға берілген жай есептердің шешуін санды өрнектер және теңдеулер түрінде модельдеу.
Сабақтың мақсаты
Барлық оқушылар бір амалмен шығарылатын есептердің шешуін санды өрнектер, қысқаша жазба түрінде модельдейді.
Көптеген оқушылар есептің сұрағына жауап беру үшін әріпті өрнек, санды өрнек, теңдеу құрады.
Кейбір оқушылар белгісіз азайғышты, азайтқышты табуға берілген есептерді шығару үшін теңдеу құру алгоритмін тұжырымдайды.
Сабақтың кезеңі/уақыт
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
Кіріспе-қызықтырушылық кезеңі «Домино» ойыны ұйымдастырылады. Жұптық жұмыс.
Сұрақтар дайындалады. Әр сұраққа жеке парақшаларға жазылады және олардың жауаптары да жеке парақшаларда көрсетіледі. Жауаптар топтағы барлық оқушыларға бірдей жақсы көрінетіндей үстелдің орта тұсына орналастырылады. Кім тапсырманы бірінші үлгереді, үстелдің ортасында жатқан жауаптардың ішінен дұрыс жауапты тауып алып, сұрақты жабады. Осылай жалғаса береді.
1-сұрақ. 64 пен 4 сандарының айырмасы. 2-сұрақ: 58 санын 2-ге арттыру.
3-сұрақ: 90 санынан 80-ді азайту. 4-сұрақ: 37 санынан 30-ды азайту.
5-сұрақ: 70 және 30 сандарының қосындысы. 6-сұрақ: 89 санын 9-ға кеміту.
Ойын шарты негізінде сұрақтарға жауап іздейді, яғни дайын жауаптардың ішінен дұрыс жауапты табады.
Оқушылар білімі бағаланады.
Сұрақтар мен жауаптары жазылған
«домино» карточкалар.
Сабақтың ортасы
Операционалдық-танымдық кезеңі Жаңа білімді меңгеру. Оқулықпен жұмыс. 1-тапсырма. Кестемен жұмыс жасай отырып, белгісіз азайғыш пен азайтқышты табу білімін пысықтайды.
2-тапсырмадатөмендегідей жадынаманы
Оқулықпен жұмыс.
1-тапсырмада белгісіз азайғыш пен азайтқышты
анықтайды.
Кері байланыс: «Оқушымен диалог- сұхбат».
басшылыққа ала отырып, есептің шешуін санды өрнектің көмегімен жазып шығарады.
Мәтінді оқу.
Мәтіннен есептің шартын бөліп алу. Айдоста 25 кітап болғаны, 17-сін достарына сыйлағаны белгілі.
Мәтіннен есептің сұрағын бөліп алу. Айдоста неше кітап қалғаны белгісіз.
Амалды таңдау, негіздеу. 25 – 17
Шешуін жазу. 25 – 17 = 8
Жауапты тұжырымдау. Айдоста 8 кітап қалды. 7) Тексеру. 8 + 17 = 25
Шығармашылық сұрақтар: – Қалдықты табуға берілген және қосындыны табуға берілген есепті шығару жолдарының ұқсастығы мен айырмашылығы неде?
Қосындыны табуға берілген есеп пен қалдықты табуға берілген есепті шығару жолының айырмашылығы: Қалдықты табуға берілген есепті шығару үшін нысанның (заттың) жалпы санынан белгілі сан азайтылады.
Қосындыны табуға берілген есептің сұрағына жауап беру үшін қосу амалын қолданады. Қосындыны табуға берілген есеп пен қалдықты табуға берілген есепті шығару жолының ұқсастығы:
Ортақ: есептің шарты, сұрағы, шешуі, жауабы болады.
3-тапсырмада есептің кесте түріндегі моделін пайдаланып, есептің сұрағына жауап беретін әріпті өрнек құрады. Айырманың мәнін табу, белгісіз азайғыш пен азайтқышты табу білімін қолдана отырып, b – 17; 8 + а; 25 – х түріндегі әріпті өрнектер жазады, оқиды.
– Белгісіз азайтқышты (азайғышты) табу үшін қандай амал қолдандың?
тапсырмада есептің шешуін санды өрнектің көмегімен жазып шығарады.
тапсырма есептің кесте түріндегі моделін пайдаланып, есептің сұрағына жауап беретін әріпті өрнек құрады.
Қалыптастырушы бағалау:«Смайлик».
Кері байланыс: «Дос пікірі».
Оқулық
CD диск
Көрнекі кестелер:
«Қосу мен азайтуға берілген жай есептерді модельдеу және шығару».
№14 кесте .
Слайдтар: қосу мен азайтуға берілген жай есептердің көрнекі модельдерінің түрлері.
4-тапсырмада есептің шешуін теңдеу түрінде жазады.
Ертегі кітабы – 25, сыйлаған кітап саны – белгісіз (х), қалған кітап саны – 8; Ендеше 25 – х = 8 түріндегі теңдеу құрылады. Мұндағы: 25 – азайғыш, х – белгісіз азайтқыш, 8 – айырманың мәні.
– Белгісіз азайтқышты қандай амалмен табасың? Тұжырым ұсын.
Азайғышты табуға берілген есепті қосу амалының көмегімен шығарады.
Азайтқышты табуға берілген есепті шығару үшін азайту амалын қолданады.
тапсырмада белгісіз азайтқышты, азайғышты табу білімін қолдана отырып, азайғышы, азайтқышы белгісіз теңдеулерді шешеді.
тапсырма. Жай есепті шығару барысында қосу мен азайтудың өзара байланысы жайлы білімді белсендіру. Қалауы бойынша есепті теңдеу құрып немесе қысқаша жазуын жазып, сызбасын сызып шығаруға болады.
Теңдеу құру үлгісі.
Теңдеу құру алгоритмін басшылыққа алады:
белгісіз шаманы анықтап, оны айнымалымен (әріппен) белгілеу;
сол арқылы оған тәуелді шамаларды өрнектеу;
теңдеу құру;
есептің сұрағына жауап тауып, шешуін тексеріп, жауабын жазу.
53 – х = 45 және х – 8 = 45 түріндегі теңдеу құрады, шешеді.
Мысалы, 53 – х = 45 теңдеуін шешейік.
1-қадам – теңдеуді оқу:
«53 саны мен белгісіз азайтқыш икстің айырмасының мәні 45-ке тең»;
