Сабақ мақсаттары: Барлық оқушылар білу керек

Сабақ тақырыбы:

Электрондық баланс әдісі

Сабақ мақсаттары:

Барлық оқушылар білу керек:

• Қосылыс құрамындағы атомдардың тотығу дәрежелерін анықтауды;
• Тотығу және тотықсыздану процестерін ажыратуды;
• Тотығу-тотықсыздану реакцияларына электрондық баланс құруды.

Көп оқушылар білу керек:

• Электрондық баланс әдісі арқылы реакция теңдеулерін теңестіру алгоритмін;
• Тотығу-тотықсыздану процесінің мәнін.

Кейбір оқушылар білу керек:

• Тотығу-тотықсыздану реакцияларын күнделікті өмірде қолдануды.

Бағалау критерийлері:

Оқушы оқу мақсатына жетеді, егер:

• Химиялық қосылыстардағы элементтердің тотығу дәрежесін анықтай алса;
• Тотығу-тотықсыздану процесінің мәнін түсінсе;
• Тотығу-тотықсыздану реакция теңдеулерін электрондық баланс әдісімен теңестіре алса.

«Тотығу дәрежесі.

«Тотығу дәрежесі.

Тотығу және тотықсыздану.

Тотығу-тотықсыздану реакциялары»

тақырыптарын қайталау.

«Кім жылдам?»

Тапсырма 1.

Берілген қосылыстардағы элементтердің тотығу дәрежелерін анықтаңыздар:

1-топ: Сl2O7, H3PO4, CuSO4, Cl2

2-топ: HClO4, K2Cr2O7, Cr2O3, Р

3-топ: NaMnO4, HNO3, N2, N2O

4-топ:КСLO3, КСlO4 ,CaCO3 

«Кім жылдам?»

Тапсырма 2. Тотығу және тотықсыздану процестерін анықтаңыздар:

1-топ: 1. C0 → C4+ 2. Zn2+ → Zn0

2-топ: 1. N3- → N+4 2. 2H+ → H20

3-топ: 1. Fe3+ → Fe2+ 2. S2-→ S4+

4-топ: 1. N+5 → N+2 S-2→ S0

«Электрондық баланс» ұғымы

• Осы ұғымды қалай түсінесіздер?
• Тотықсыздандырғыш берген электрон саны тотықтырғыштың қосып алған электрон санына тең болуы.

«Электрондық баланс» ұғымы

Электрондық баланс арқылы теңестіру келесі қадамдардан тұрады:

• Тотығу дәрежелері өзгеретін атомдарды анықтау;
• Тотығу және тотықсыздану жартылай реакцияларын жазу;
• Екі жартылай реакциядағы электрондар саны теңесетіндей коэффициенттер таңдау;
• Жартылай реакцияларды біріктіріп, анықталған коэффициенттер арқылы реакция теңдеуін теңестіру.

Электрондық баланс әдісі

• Тотығу дәрежелері өзгеретін атомдарды анықтау:

-1 +7 +2 0

• Жартылай реакцияларды жазу:
• тотығу дәрежесінің өзгеруін схема күйінде жазамыз:

ә) теңдіктің екі жағындағы атомдарды теңестіреміз:

б) теңдіктің екі жағындағы зарядтарды теңестіреміз:

Электрондық баланс әдісі

• Жартылай реакциялардағы электрон санын теңестіру:

а) электрондардың алдыңдағы коэффициенттерді қолданамыз:

2

5

ә) коэффициенттерді айқастырамыз:

2 5

5 2

б) жартылай реакцияларды сол сандарға көбейтеміз:

2 5

5 2

Электрондық баланс әдісі

• Жартылай реакцияларды біріктіру:

а) жартылай реакцияларды біріктіреміз:

2 5

5 2

ә) коэффициенттерді сәйкес қосылыстың алдына жазамыз:

б) басқа атомдар теңесетіндей етіп коэффициенттер таңдаймыз:

Тапсырма. Тотығу-тотықсыздану реакцияларын электрондық баланс әдісімен теңестіріңіздер және тотықтырғыштар мен тотықсыздандырғыштарды көрсетіңіздер:

Тапсырма. Тотығу-тотықсыздану реакцияларын электрондық баланс әдісімен теңестіріңіздер және тотықтырғыштар мен тотықсыздандырғыштарды көрсетіңіздер:

1-топ: HBrO3 + H2S → S + Br2 + H2O

Zn + HNO3 → Zn(NO3)2 + N2O + H2O

2-топ: Br2 + KI + H2O → KIO3 + HBr

HNO3 + K2SO3 → K2SO4 + NO + H2O

3-топ: HI + FeCl3 → FeCl2 + I2 + HCl

SO2 + Br2 + H2O → H2SO4 + HBr

4-топ: Li + H2O = LiOH + H2

NaOH + H2SO4 = Na2SO4 + H2O

Бағалау критерийі:

Бағалау критерийі:

Тотығу-тотықсыздану реакцияларының теңдеулерін электрондық баланс әдісімен теңестіреді.

Дескриптор:

• Электрондық баланс әдісімен тотығу-тотықсыздану реакцияларының коэффициенттерін қойып теңестіреді;
• Тотықтырғыштарды анықтайды;
• Тотықсыздандырғыштарды анықтайды.

РЕФЛЕКСИЯ.

РЕФЛЕКСИЯ.

«Бес саусақ» әдісі арқылы:

• Басбармақ – мен үшін маңызды және қызықты.
• Сұқ саусақ – мен қиналдым (маған ұнамады).
• Ортаңғы саусақ – маған жеткіліксіз болды.
• Атауы жоқ саусақ – менің көңіл-күйім.
• Кішкентай саусақ – менің ұсыныстарым.