Сабақ нөмірі: 147 Сабақтың тақырыбы: Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеу. Мақсаты

жүктеу/скачать 26,57 Kb. бет 1/2 Дата 18.04.2023 өлшемі 26,57 Kb. #83819 түрі Сабақ

Бұл бет үшін навигация:

• 2. Жаңа тақырыпқа қысқаша түсініктеме
• 1 – мысал.

Математика пәні бойынша 6 сынып оқушысының өзіндік жұмысының жоспары IV тоқсан Сабақ нөмірі: 147 Сабақтың тақырыбы: Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеу. 1. Мақсаты: екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің анықтамасын білу; екі айнымалысы бар сызықтық теңдеуді мәндес теңдеуге түрлендіруді үйрену; екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің шешімін табуды үйрену 2. Жаңа тақырыпқа қысқаша түсініктеме ax+by+c = 0 (мұндағы, х, у – айнымалылар, a, b , с – қандай да бір сандар) түріндегі теңдеу екі айнымалысы бар сызықтық теңдеу деп аталады. Сызықтық теңдеудегі айнымалылардың алдындағы a мен b көбейткіштері коэффициенттер деп, ал с бос мүше деп аталады. ax+by+c = 0 теңдеуінің шешімі деп осы теңдеуді қанағаттандыратын кез келген (х;у) сандар жұбын айтады, яғни, х және у айнымалыларының мәндерінің жұбы ax+by+c = 0 теңдеуін тура санды теңдікке айналдырады. Мысалы, (1 ; 1) сандар жұбы 3х – 7у + 4 = 0 теңдеуін тура санды теңдікке айналдырады. Өйткені, 3 1 – 7 1 + 4 = 0. Демек, (1 ; 1) – теңдеудің шешімі болады. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеуді шешу дегеніміз – оның шешімдерін табу. Шешімдері бірдей болатын екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер мәндес теңдеулер деп аталады. Екі айнымалысы бар теңдеулердің қасиеттері Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеуде қосылғыштарды қарама-қарсы таңбамен теңдеудің бір жағынан екінші жағына көшірсе, берілген теңдеуге мәндес теңдеу шығады. Теңдеу Мәндес теңдеу ax+by+c = 0 ax+by = – c ax+by+c = 0 ax = –by – c ax+by+c = 0 by = – ax – c 2х + 3 у + 5 = 0 2х + 3 у = – 5 Мәндес 3у = – 2х – 5 теңдеулер 2х = – 3у – 5 Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің екі жағын да нөлден өзгеше санға бөлсе немесе көбейтсе, берілген теңдеуге мәндес теңдеу шығады. Теңдеу Мәндес теңдеу ax+by+c = 0 2ах+2by+2c = 0 ax+by+c = 0 y + = 0 2х + 3 у + 5 = 0 4х + 6 у + 10 = 0 Мәндес теңдеулер x + 1,5 y + 2,5 = 0 1 – мысал. 2х – 5у – 3 = 0 теңдеуінің екі шешімін тап. Шешуі. Айнымалылардың біреуіне кез келген санды берейік , сонда бір айнымалысы бар сызықтық теңдеуді шешу арқылы екінші айнымалының мәнін табамыз. у=3 болсын 2х – 5 3 – 3 = 0, 2х = 18, х = 9 Айнымалылар жұбын теңдеуге қойсақ, 2 9 – 5 3 – 3 = 0 тура санды теңдік шығады. (9; 3) – шешім. Айнымалының біреуіне басқа мәнді қояйық: х= - 2 болсын, (-2) – 5у – 3 = 0, 5у = 7, у = - 1,4 Айнымалылар жұбын берілген теңдеуге қойсақ, тура санды теңдік аламыз: (-2) – 5 (-1,4) – 3 = 0 . Яғни, (-2; -1,4) сандар жұбы берілген теңдеуіміздің тағы да бір шешімі болады. Осындай сандар жұбын шексіз көп табуға болады. Жауабы: (9; 3), (-2; -1,4). жүктеу/скачать 26,57 Kb. Достарыңызбен бөлісу: