Ұзақмерзімдіжоспарбөлімі: Газдардың молекулалық- кинетикалық теория негiздерi
Мектеп:
Күні:
Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып:9
Қатысқандарсаны:
Қатыспағандар саны:
Сабақтақырыбы
Идеал газ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
10.3.1.2 -идеал газ моделін сипаттау;
10.3.1.3 -МКТ-ның негізгі теңдеуін есептер шығаруда қолдану;
Сабақ мақсаты
Ғалымдар өмірін білу, идеал газ моделін сипаттау және МКТ-ң негізгі теңдеуін қолдану
Бағалау критерийлері
ғалымдар өмірін біледі;
идеал газ моделін сипаттай алады;
МКТ-ң негізгі теңдеуін қолдана алады;
Тілдік мақсаттар
Пәндік сөздік қор/Пәндік лексика мен терминология:
бөлшектің (кинетикалық) моделі
particle (kinetic) model
Қатты заттар
Solids
сұйықтықтар
Liquids
газдар
gases
микроскопиялық жылу энергиясы
microscopic thermal energy
макроскопиялық жылу энергиясы
macroscopic thermal energy
кинетикалық энергия
kinetic energy
Құндылықтардыдарыту
Оқушылар жұптық және топтық тапсырмаларды орындау барысында оларды өз беттерінше ізденуге, өзгенің ойын тыңдай отырып, қарсы пікір айтуға дағдыландыру.
Пәнаралықбайланыстар
Пән
Кезең
Химия
алған білімдерін идеал газды сипаттауда қолдана алу
Бастапқы білім
Атомдар мен молекулалар. Заттардың молекула-кинетикалық теориясы.
7 класс
Сабақбарысы
Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері
Сабақтағыжоспарланғаніс-әрекет
Ресурстар
Сабақтың басы 2 минут
Ұйымдастыру. Сынып ішіндегі тазалық пен сынып оқушыларының сабаққа қатысымын қадағалау.
Бүгінгі сабақтың тақырыбы және мақсатын жариялау.
Бүгінгі сабақта қолданылатын терминдердің қазақша және ағылшынша аудармаларымен таныстыру
Презентация
1-3-слайд
Сабақтың ортасы
Сабақтың ортасы 4 минут
15 минут
15 минут
«Ой қозғау» Оқушыларға жаңа сабақтың тақырыбын ашу мақсатындақойылатынсұрақтар:
1.Заттың атомдары мен молекулалары қандай элементар бөлшектерден тұрады?
2. Молекула- кинетикалық теорияның қандай негізгі қағидалары бар?
Жаңа сабақ. (3-4 оқушыдан тұратын 3 топқа бөліп, оқушыларға топтар бойынша тапсырма алып, дайындалып бірін -біріне түсіндіреді)
1-топ:«Ғалымдар өмірінен»(МКТ-ның дамуына үлес қосқан ғалымдар жайлы мәліметтер беріледі.)
Молекулалық физиканың ең алғаш қалыптасқан бөлімі – газдардың молекулалық-кинетикалық теориясы. Бұл теория 1858 – 60 жылдары Дж.Максвеллдің, 1868 жылы Л.Больцман және 1871 – 1902 жылдары Дж.Гиббс еңбектерінің нәтижесінде классикалық - статистикалық физика болып қалыптасты. Мұнда газдардың, сұйықтықтардың және қатты денелердің құрылысы, олардың сыртқы әсерлердің (қысым, температура, электр және магнит өрістері) нәтижесінде өзгеруі, тасымалдау құбылысы (диффузия, жылуөткізгіштік, ішкі үйкеліс), фазалық тепе-теңдік және ауысу процестері (кристалдану және балқу, булану және конденсация, т.б.) заттардың кризистік күйі, әр түрлі фазалардың бөліну шекараларындағы беттік құбылыстар қарастырылады. 20 ғасырда молекулалық физиканың жедел қарқынмен дамуы нәтижесінде одан статистикалық физика, физ. кинетика, қатты денелер физикасы, физ. химия тәрізді ірі, өз алдына дербес салалар бөлініп шықты. Қазіргі ғылым мен техниканың жаңа заттар мен материалдарды кеңінен пайдалануының нәтижесінде заттар құрылысын зерттеудің сан алуан әдістері пайда болды. Заттардың және олардың зерттеу әдістерінің әр түрлі болуына қарамастан молекулалық физика заттар құрылысының микроскопиялық (молекулалық) сипатына негізделе отырып, олардың макроскопиялық қасиеттерін зерттейді. Д. И. Менделлев ғылым жолында заттардың ішкі құрлысын. Бөлшектерін, байланысу тәртібін, агрегаттық күйін экспериментті түрде жете зерттеп, теориялық деректер мен дәйектерді нақты дәлелдермен көрсете білді.Голланд физигі Я.Ван-дер-Ваальс нақты газдар мен сұйықтықтардың физ. қасиеттерін түсіндіру үшін молекула аралық өзара әсер ұғымын (1873) пайдаланып нақты газдардың күй теңдеуін (Ван-дер-Ваальс теңдеуі) қорытып шығарды.
