Сабақтың қысқаша жоспары



бет3/3
Дата21.09.2023
өлшемі24,88 Kb.
#109460
түріСабақ
1   2   3
Сабақ сценарийі 1-4

Тыңдаушылардың мансаптық өсудің негізгі теорияларын түсінуі мен білімін көрсету үшін оқу тапсырмаларының кезең-кезеңімен бірізділігі жоспарлануда. Қосылу кезеңінде тыңдаушылар кәсіптік бағдар беру жұмысының негіздерін түсінуді мансаптық өсудің негізгі теорияларымен байланыстырады.


1. "Параллель сызықтар". Интерактивті тақтада екі параллель сызықтың бірінде мансаптық өсудің 8 негізгі теориясының негізгі идеялары көрсетілген. Тыңдаушылар бос екінші жолда кәсіби бағдар берушінің жұмысынан қандай практикалық міндеттер мансаптық өсу теорияларының идеяларына сәйкес келетінін бөліп көрсетуі керек.
Топтан кейін 1 минуттық тәжірибеде "қатты дауыстар" қабылдауында кәсіптік бағдар берушінің жұмысынан бос сызыққа бөлінген практикалық міндеттердің мансаптық өсу теорияларының идеяларына сәйкестігі/сәйкес .стігі талқыланады.
Сабақтың теориялық материалы бойынша 2-ші кезеңде мансаптық өсудің негізгі теориялары егжей-тегжейлі зерттеледі.
Презентациялық материалмен, дәріс ресурстарымен жұмыс негізінде топтардағы тыңдаушылар интерактивті тақтада "мансаптық өсудің негізгі теориялары"стикерлер жинағын жасайды.
https://ioe.hse.ru/pubs/share/direct/458549771.pdf
https://gb.ru/blog/karjernyj-rost/
https://openspace.etf.europa.eu/sites/default/files/2021-01/10%20Career%20guidance_Vol%202_RUS.pdf
1. Дәріс тезистері:
Қасиеттер мен факторлар теориясы (ф. Парсонс)
http://prof-buro.ru/O-proforientatsii/Zarozhdenie_proforientazii_v_ssha_i_ee_osnovopolozhnik_frank_parsons/
Парсонстың ерекшеліктері мен факторлары теориясында бірнеше негізгі ойларды бөліп көрсетуге болады:
Әр адам жеке, белгілі бір қасиеттерге, кәсіби қызмет бөлігінде қабілеттерге ие. Ол үшін тек бір мамандық оңтайлы болады. Кәсіптің сәттілігі немесе жеке қанағаттанудың болмауы жеке тұлғаның жеке қасиеттерінің таңдалған мамандыққа тән талаптарға қаншалықты сәйкес келетіндігіне байланысты.
Сіз ұтымдылық принциптеріне сүйене отырып, мамандықты саналы түрде таңдауыңыз керек. Тікелей адам немесе кәсіби кеңесші бірінші кезеңде адамның психологиялық және физиологиялық қасиеттерін талдайды. Әрі қарай, олар белгілі бір мамандыққа тән талаптармен салыстырылуы керек.
Жұмыс ортасындағы кәсіби тұлға типтерінің теориясы Дж. Голландия:
https://rsv.ru/blog/kratkaya-harakteristika-tipov-lichnosti-po-dzh-hollandu/
Голландия теориясына сәйкес кез-келген адамды 6 кәсіби тұлға типінің біріне жатқызуға болады. Бұл түрлер адамның кәсіби саладағы мүдделерін сипаттайды.
Теория әрбір нақты адамның да, әр кәсіптің де төменде келтірілген түрлердің біріне жататындығына негізделген. Ең жақсы нұсқада адам қызмет түрін таңдағанда өзіне тиесілі кәсіпті таңдайды.
Голландия теориясына сәйкес, адам өзі үшін мамандық таңдап, өзінің қабілеттерін, дағдыларын, білімін одан әрі жұмыста пайдалануды жоспарлап отыр. Сонымен бірге ол өзінің қалауына, қалыптасқан құндылықтарына назар аударады.
Шешімдерді әзірлеу процестерін сипаттау үшін Голландия өз теориясында белгілі бір көрсеткіштерді қолданады.
Мен-Сьюпердің мансаптық даму теориясындағы тұжырымдама
Супер теориясы "мен тұжырымдамасына" негізделген. Ол қай мамандықты таңдайтынына, мансапты қалай құратынына жеке адамның "Меніне" байланысты деп сенді.
Супер теориясында бірнеше негізгі ойларды бөліп көрсетуге болады:
- адам өзіне берілген шарттарға байланысты көптеген мамандықтардың ішінен таңдай алады;
- кәсіби даму жеке кезеңдерге, фазаларға бөлінеді;
- кәсіби дамудың кезеңдері мен кезеңдері басқарылады;
- адамның өз қабілеттері мен ұмтылыстарын жүзеге асыруы қызметке қанағаттану деңгейіне байланысты.
Жұмысқа бейімделу теориясы
https://www.google.com/search?q=%D1%82%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F+%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BF%D1%82%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%B8+%D0%BA+%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%82%D0%B5&rlz=1C1SAVU_ruKZ902KZ903&oq=%D1%82%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F+%D0%B0%D0%B4%D0%B0%D0%BF%D1%82%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%B8+%D0%BA+%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%82%D0%B5&aqs=chrome..69i57.8656j0j15&sourceid=chrome&ie=UTF-8
Жұмысқа бейімделу теориясы жеке адамды және оның айналасындағы жұмыс ортасын салыстыруды қамтиды. Теория олардың арасында сәйкестік бар-жоғын анықтауға көмектеседі. Бұл адамның және оған қатысты сыртқы ортаның өзара әрекеттесуі, ол арқылы мамандық таңдауды, мансап құруды зерттейтін призмаға айналады. Адам өзі үшін жұмыстың (ортаның) ең жақсы нұсқасын тапқысы келеді. Сонымен бірге ол қолда бар ортаға бейімделу үшін ресурстарды жұмсайды. Сонымен қатар, ол қоршаған ортаны өзгертуге тырысады. Сол алгоритмді жұмыс беруші (қоршаған орта) өзі таңдайды. Ол белгілі бір талаптарды қалыптастырады және оларға сәйкес келетін жұмысшыларды іздейді.
Ерекшеліктер мен компаға келу теориясы Готтфредсон
http://apk.prostoy.biz/doc/Gracheva_Zaitceva.pdf
Готтфредсон өзін-өзі анықтайтын мансап моделін ұсынды. Оның теориясына сәйкес, ерте балалық шақта адам төрт кезеңнің біріншісіне кіреді, оның барысында ол мүмкін болатын кәсіби дамуға қатысты ерекшеліктер жасауы керек.
Готтфредсонға дейін ешкім мансап таңдауын ерекшеліктермен сәйкестендірген жоқ. Бұрынғы зерттеушілер жеке адам өзі үшін мамандық таңдағанда тек селекциямен айналысады, барлық қол жетімді нұсқалардың ішінен өзі үшін бірнеше нұсқаны таңдайды деп болжаған.
Әлеуметтік-когнитивті мансап теориясы
http://platforma-navigator.ru/2018/09/30/sovremennye-teorii-professionalnogo-vybora-i-razvitija-v-zarubezhnoj-psihologii/
1994 жылы әлеуметтік-когнитивті мансап теориясы пайда болды. Және ол белгілі бір адам орналасқан ортаны зерттеуге негізделген. Ол Альберт Бандура ұсынған теорияны жалғастырады, бірақ мамандық таңдау мәселелеріне қатысты. Басты назар жеке адам мен оның қоршаған ортасының өзара әрекеттесу мәселелеріне аударылады. Осы теорияға сәйкес, адам өз бетінше әрекет етуді Үйренетін ортаның әсерінен мамандықты таңдайды.
Өзін-өзі нығайту және өзін-өзі тиімділік дегеніміз не?
Бандура жаңа мінез-құлықты адам өзіне қалай қарайтынына байланысты қабылдайды деп сенді. Егер бір нәрсені мақтауға болатын болса, адам оны қабылдайды. Егер ұсынылған инновация адамның бұрыннан бар сенімдеріне, оның адамгершілік құндылықтарына қайшы келсе, ол бұл жаңалықтан бас тартады. Егер адам өз іс-әрекеттеріне, әрекеттеріне оң жауап берсе, өзін-өзі нығайту пайда болады.
Оқыту теориясы
Бихевиоризмнің негізі-белгілі бір мінез-құлықты бақылау, оларды зерттеу. Осы мінез-құлықтың нәтижелері, салдары да ескеріледі.
Ақпаратты өңдеу және сақтау үшін қолданылатын әдістер когнитивизмнің пәні болып саналады.
Когнитивизмнің негізгі алғышарты-ақпарат массивтерін өңдеуге байланысты компьютерлік метафора. Ол жасанды интеллект сияқты өзекті пәнмен тығыз жұмыс істейді. Қазіргі уақытта жасанды интеллекттің негізгі міндеті-компьютерлерді "оқыту", сондықтан олар адамға еліктей алады, оны қарым-қатынаста, жұмыста және т.б. ауыстыра алады.

  1. Ұрпақтар теориясы

  2. Шығарма авторлары ұрпақты жиырма жылмен немесе өмір кезеңдерінің бірімен шектелген уақыт кезеңінде дүниеге келген адамдар жиынтығы ретінде анықтайды: балалық шақ, Жастық шақ, орта жас немесе кәрілік. Хов пен Штраустың түсінігінде ұрпақ үш негізгі көрсеткішке сәйкес келу арқылы міндетті түрде сәйкестендірілуі керек.

3. "Мансаптық өсудің негізгі теориялары" тақырыбында стикерлер жинағын құру бойынша топтарда жұмыс істеу: ерекшеліктері мен кемшіліктері.
Нұсқаулық: "мансаптық өсудің негізгі теориялары" стикерлер жинағы презентация материалы, тезистер және берілген ресурстар негізінде жасалады. Стикерлердің әр түсі, стикердің ішіндегі қысқаша жазбалар негізгі мансаптық теориялардың идеялары мен кемшіліктерін түсінуді көрсетеді.

  1. Практикалық тапсырмалар кезеңінде тыңдаушыларға "мен мансаптық өсудің негізгі теорияларының идеяларын кәсіби бағдаршамның жұмыс тәжірибесінде қолданамын"деген кейс ұсынылады.

  2. Топтық жұмысқа арналған тапсырма: мансаптық өсу теорияларынан қандай негізгі идеяларды таңдау керек екендігі туралы мастер-класс өткізіңіз, оны кәсіби бағдар берушінің тәжірибесінде қолдануға болады.

5. Нұсқаулық "мансаптық өсу теорияларының қандай идеялары бар, оларды кәсіби бағдар берушінің тәжірибесінде қолдануға болады"?
- мансаптық өсудің негізгі теорияларының негізгі идеяларының негізін жасаңыз;
- мансаптық өсудің негізгі теорияларынан негізгі идеялардың құрастырылған базасын кәсіптік бағдар берушінің болжамды негізгі қызмет бағыттарымен салыстырыңыз;
- негізгі теориялардан тезистер - негіздемелерді бөліп көрсетіңіз және кәсіби бағдар берушінің алдағы тәжірибесінен мысалдармен дәлелдеңіз;
- өз идеяларыңызды мастер-класс форматында ұсыныңыз.
1 минуттық тәжірибе: бағалау-жаттықтырушының, басқа "жұмыс үшін рахмет"топтарының сарапшыларының түсініктемесі.
Практикалық бөлімді аяқтағаннан кейін тыңдаушылар "сұхбат Пікірлер" қабылдауында ой жүгіртеді, сабақты қорытындылайды.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет