Қытайда өте ертеде иероглифтік жазу пайда болған. Қытай иероглифтері тігінен, жоғарыдан төмен қарай жазылады. Қытайда б.з.б. І мыңжылдықтың бірінші жартысында-ақ кітаптар жазылған. Б.з.б. І мыңжылдықтың ортасында жібек матаға жаза бастады. Б.з.б. ІІ ғасырда Қытайда қағаз пайда болды.
Қағазды алғаш ойлап тапқан- Цай Лунь.
Ежелгі Қытайдағы қағаз үлгілері.
Конфуций
Ежелгі Қытай данышпаны- Кун Фуцзы, яғни Кун — ұстаз. Конфуций б.з.б. 551 жылы шамасында өмірге келген. Бала кезінен-ақ білімге өте құштар болған. Ұлы уағызгер көне заман тарихын қызыға оқып, ескі салт-дәстүрлерді өте жақсы көрген. Өмір жолында талай қиындықтарды басынан кешірген Конфуцийдің бойында өзі өмір сүрген ортаға көңілі толмаушылық сезімі белең алды. Ол елдегі бей-берекетсіздіктен құтылу және халықтың тұрмыс-тіршілігін дұрыс жолға қоюдың басты жолы — ата-бабалар дәстүрлері мен зандарына, көне заман тәртібіне оралу деп санады.
Сыма Цянь-Қытай тарихының атасы. Ол б.з.б. 151 жылы дүниеге келген. 20 жасында ел аралау үшін саяхатқа аттанды. Әкесі қайтыс болған соң, сарай тарихшысы болып тағайындалды. Әкесінің өсиеті бойынша қытай елінің тарихын жазуға кірісті. Ол кітабын “Тарихи жазбалар” деп атады.
Даосизм
Даосизм - атақты ойшыл Лао Цзы идеяларына негізделіп құрылған ежелгі Қытай философиялық және діни дәстүрі (тікелей аудармасы«жол мектебі»).
Даосизм - табиғат күштерін мойындаудың және онымен үйлесімділікте болудың маңыздылығын қолдайтынтеория.
Даосизм-байырғы Қытай философиясындағы негізгі бір бағыт. Б.з.д. 4-3 ғасырда пайда болған.
Қытайдың өнертабыстары
Б.з.б.2 ғасырда қытайлықтар фарфор жасап үйренді. Оны Қытайдың «ақ алтыны» деп атаған. Жасалу жолы құпия сақталған, тек 18 ғасырда ғана құпиясы ашылды.
1-тапсырма
Өздеріңді тексеріңдер.
1.”Ұлы Қытай қорғаны” қай тайпалардан қорғану үшін салынған?
4.Конфуций қашан дүниеге келді? а)б.з.б.551 жылы в)Б.з.б.479 жылы с)Б.з.б. 221 жылы д)Б.з.б. IVғасырда
5.Ежелгі Қытайдағы ең алғашқы патшалық қалай аталды? а)Ұжан в) Цинь с) Ле Бану д) Үжау 6.Ежелгі Қытай философиясындағы басты бағыттардың бірі не? а) иероглиф в) сейсмология с) конфуцизм д)даосизм
7. Б.з.б. ІІ ғасырда өмір сүрген қытай ақыны кім? а) Конфуций в) Сыма Цянь с ) Сыма Сянжу д) Цинь Ши Хуанди
8.Ең алғаш қай мемлекетте қағаз ойлап табылған? а) ЕжелгіҮндістанда в) Ежелгі Қытайда с) ЕжелгіПарсыларда д) ЕжелгіХеттерде 9.Сыма Цянь қашан дүниеге келді? а) Б.з.б.151ж в) Б.з.б.155ж с) Б.з.б. 160ж д) Б.з.б. 140ж 10.Данышпан Кун неше жасында қайтыс болды? а) 70жасында в) 73жасында с) 72 жасында д) 74жасында
