Сабақтың мақсаты: Реформаны әзірлеудің түпкі мәні неде және 1867-68 жылғы

1867-1868 жж реформа   

  

Сабақтың мақсаты:  Реформаны әзірлеудің  түпкі мәні  неде және 1867-68 жылғы 

реформаның Қазақстан жеріне  тигізген  ықпалын түсіндіру   

 

Сабақтың барысы: 

 

І.Ұйымдастыру кезеңі. 

 

ІІ.Үй тапсырмасын тексеру: 

 

 

 1.«Білім»  биржасының акцияларын сатып алу. 1. «Бастау»  акциясы.Акция құны 10 ұпай. 

10-Атақ-даңқы танымал қазақ  балуаны? 10-XIX ғ Қазақстанды зерттеген   неміс 

зерттеушісі  кім?  10-Асар дегеніміз  не? 10-Ең сұрапыл  апатты  жұт  қашан  болды? 10-

Қазақтар ӛлген  малды  не  істеген?  10-Қазақтар күн мен түннің теңелуінде  қандай 

мерекені  атап ӛткен? 10-1913-1915 жж «Сигизмунд    белдігі»  атты жүлдені  жеңіп  алған  

кім? 

 

  

 

2.«Жасырын сұрақ »акциясы. 20-Қымыз мұрындық дегеніміз  не? 20-Қазақтар неше жасқа 

дейін ӛмір сүрген.Себебі  не? 20-Жиі қолданылатын шипалы табиғи шӛп? 20-

Н.Баймырзаұлының лақап аты кім?  30-Психикалық  дерті бар балаларды кім  емдеген? 30-

Әмеңгерлік  дегеніміз  не? 40-1917 ж малдың саны қанша болған? 40-Ресейдің XVIII  ғ 

белгілі  зерттеушісі  аңшылық туралы не деген?  

 

  

 

ІІІ.Үй тапсырмасын пысықтау: 

1. Қазақ ауылы.Шаруашылығы.   Ұлттық мерекелері. 

2.Қазақ халқының ойындары  мен спорттық жарыстары.  

3.Қазақ халқының әдет-ғұрпы мен салт-дәстүрі. 

 

  

 

  

 

ІҮ.Жаңа тақырып : 1867-1868 жж реформа 

 

Жоспар: 

 

1. Қазақстанда реформа  жүргізудің  себептері  және барысы. 

 

2.Реформалардың басталуы. 

 

3.Басқарудың  ерекшіліктері. 

 

4.Реформаның отаршылдық сипаты. 

 

1867-1868 жылдардағы реформа  бойынша  

 қазақ  жерінің  біріктірілуі. 

 

 

 

   

 

  

 

V.Жаңа тақырыпты бекіту. 

 

І. «Жобалау»  акциясы. Акция құны 50-30 ұпайға дейін. Реформа  жүргізудің  себебі  мен 

барысы. Реформаның басталуы.  Басқарудың ерекшелігі.  Сайлау жүйесі . Денсаулық 

сақтау,жерді  пайдалану мәселелері.  Реформаның орташылдық сипаты  

 

  

 

II. «Салыстырмалы эссе» акциясы. 

 

Акция құны 50-ден 30 ұпайға дейін. 1822-24ж.реформа.1867-68ж.реформа 

 

VІ.Жаңа тақырыпты қорытындылау:  (сұрақ -жауап) 

 

1. XIX ғасырдың 60 жылдарында Қазақ жерін басқару  жүйесін ӛзгерту  үшін  құрылған 

«Дала комиссиясын» басқарған:  (Ф.Гирс). 2. 1865 жылы 5 маусымда ІІ Александрдың 

бұйрығымен жүзеге асырылған:(Қазақ  жерін  зерттеу сұрақтарын дайындау). 3. Әкімшілік 

басқару  жүйесіне ӛз пікірлерін  ұсынған қазақтың ағартушы-ғалымы:(Ш.Уәлиханов).  4. 

«Сырдария мен Жетісу  облыстарын басқару»  туралы Ереже бекітілген  жыл: (1867 ж. 11 

шілде).  5. «Орынбор және Батыс Сібір  генерал-губернаторлығындағы  Дала облыстарын 

басқару  туралы уақытша  Ереже бекітілген  жыл:  (1868 жылы 21 қазан). 6. 1867-1868 жж. 

реформаларға  сәйкес,әскери-губернаторлар  басқарды. 7. 1867-1868 жылғы «Ережелерге» 

сәйкес әр болыстың құрамындағы ауылдардың ішіндегі  шаңырақ саны: (100-200). 

8.«Ережелер»  бойынша сот жүйесінің  ең тӛменгі  буыны:  (Билер мен қазылар соты). 9. 

«Ережелер»  бойынша сот жүйесінің  ең тӛменгі  буыны – билер мен қазылар сотын 

бекіткен:  (Әскери губернатор).  10.«Ережелердің»  ең басты ауыртпалықтары:  (Қазақ жері 

Ресей үкіметінің  меншігі  болып жарияланды). 

 

11. Облыстық басқармалары мынадай бӛлімнен тұрды: (Шаруашылық,  сот, жарлықты іске 

асыру). 12. «Ереже»  бойынша салықтан босатылғандар:  (Шыңғыс  тұқымдары). 13. 

«Ереже»  бойынша Қазақстанда отырықшы елді  мекендерде басқару  билігі  ақсақалдар 

қолына берілген  облыс:  (Сырдария). 14.«Ережеден»   кейін Қазақстанның Закаспий 

облысына ӛткен жері:  (Маңғыстау  приставтығы).  15.«Ережелерге»  сәйкес Иранмен, 

Қытаймен дипломатиялық келіссӛз  жүргізуге  рұқсат берген әкімшілік:  (Түркістан 

генерал-губернаторлығы)  16. «Ережелерге»  сәйкес қазылар соты сақталған  аймақ: 

(Сырдария облысы). 17. «Ереже»  бойынша облыстар бӛлінген әкімшілік  буыны: (Уезд). 

18. XIX ғасырдың 60 жылдары қазақ  ӛлкесін  реформалауға  байланысты Ш.Уәлиханов 

айтқан пікір:  (Халықтың ӛзін-ӛзі  басқару  негізінде  қайта құруды  талап етті). 19. 1872 

жылдан бастап Бӛкей Ордасының жері қараған  әкімшілік  аймақ:  (Астрахань  губерниясы). 

20. «Ереже»  бойынша Ақмола, Семей облыстары кіретін  генерал-губернаторлық:  (Батыс-

Сібір).  21. Ережеге  сәйкес уезд бастығын тағайындайтын басшы:  (генерал-губернатор).  22. 

XIX ғасырдың 60 жылдарында И.И.Бутков  ұсынған жоба бойынша қазақ  ӛлкесі  мынадай 

облыстарға бӛлінуі  тиіс болатын:  (Батыс, Шығыс).  23. Г.А.Колпаковскийдің ұсынысымен 

«Жетісуда  шаруаларды  қоныстандыру туралы» Ереже қабылданған жыл:  (1868 жылы). 

24.1822 жылы «Сібір  қазақтарының Жарғысының» басты мақсаты:  (Әкімшілік,  сот, саяси 

жағынан басқаруды  ӛзгерту).  25. «Орынбор қазақтарының Жарғысы»  шықты:  (1824 

жылы). 

 

  

 

ҮІІ. Оқушыларды  бағалау. 

 

 

ҮІІІ.  Үйге тапсырма.§28  194-201 беттер 

 

 

Қазақстан тарихы   

Изимова Жұпар Саматқызы 

 

8 а сынып 

 

16 оқушы 

 

Атырау қаласы 

 

И.Тайманов атындағы 

 

№27 орта мектеп 

 

  

 

3 апта  

  

 

2 күн   

4 сабақ 216 кабинет 

 

Сабақтың тақырыбы  

1867-1868 жылдардағы Қазақстандағы реформалар 

 

Сілтемелер 

 

  

 

Ж.Қасымбаев, З.Қабылдинов, А.Қайыпбаев 8 сынып оқулығы 

 

Слайдтар, сызба. 

 

Жалпы мақсаты: 

 

Реформаның қазақ  жеріне тигізген  пайдасы мен зардабын білу,  мазмұнын, мәнін ашып, 

тиімді  және тиімсіз  жақтарын табуға  үйрету. 

 

Оқу нәтижежесі: 

 

*Реформаның денсаулық және жер саласына тигізген  әсері,  қазақ  жерінде болған 

ӛзгерістер  туралы ұғынады. 

 

*Ӛз пікірін  еркін  айтуға дағдыланады. 

 

Негізгі  идея   

Реформаның басқа қабылданған реформалардан айырмашылықтары мен ұқсастықтарын 

ашып кӛрсету. 

 

Күтілетін  нәтиже 

 

Бүкіл  қазақ  жерінің  Ресей жеріне  ӛтуі,қабылданған  реформаның Қазақстанның әлеуметтік 

дамуы мен кері  әсерін  білу 

 

Дереккӛздер   

Қосымша тарихи кітаптар,интернет матералдары 

 

Тапсырмалар  

1. Оқулықпен жұмыс 

 

2.  Кезекпен қайталау.  Жұпқа 1 сұрақ беріліп,  бірігіп  жауап береді 

 

3.  Кең ауқымды  лекция. 

 

4. Түрткі  сұрақтар 

 

5. Соңғы сӛзді  маған қалдыр 

 

Келесі тапсырма 

 

Топқа тапсырма 

 

1 топ-Реформа туралы ӛлең шығару 

 

2 топ-Сурет салу 

 

3 топ -Әңгімелеу 

 

 

Сабақ бойынша мұғалімнің  жазбалары: 

Уақыты 

 

Мұғалімнің  іс-әрекеті 

 

Оқушылардың  іс-әркеті 

 

2 минут 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

1 минут 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

5 минут 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

5 минут 

 

  

 

  

 

  

 

5минут 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

6 минут 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

5 минут 

 

  

 

  

 

  

 

3 минут 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

4 минут 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

3 минут 

 

  

 

  

 

2 минут 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

2 минут 

 

Ұйымдастыру кезеңі: 

 

А.Оқушылармен  сәлемдесу 

 

Ә.Қағазға сандарды жазып,сол суырған қағаздары  арқылы топтарға бӛлу 

 

  

 

  

 

Бағалау  критерииі.Әр топ бір-бірін  бағалайды 

 

Мазмұнын, мағынасын толықтай ашылып, жүйелі айтылса-10 балл 

 

Тақырыптың ашылса, жүйелі  айтылмаса-7 балл 

 

Тек  қана мазмұны айтылса-5 балл 

 

  

 

«5»  бағасы-20 балдан жоғары 

 

«4»  бағасы-15 баллдан жоғары 

 

«3»бағасы-10  баллдан жоғары 

 

  

 

  

 

Үй тапсырмасын тексеру 

 

1.«Қазақ  халқының ежелден арманы –тәуелсіздік»,ой  толғау  жазу. 

 

2.Үй тапсырмасының мәтіні  бойынша әр топ бір-біріне  сұрақтар қояды 

 

  

 

  

 

Бүгінгі  сабақ бойынша бағыт-бағдар беру 

 

  

 

  

 

Оқулықпен жұмыс 

 

  

 

Жаңа тақырып бойынша топта әр адам 1 жоспарды бӛліп алып, кезекпен әр адам ӛз 

тобына түсіндіреді. 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

Кезекпен қайталау.  Әр топтың бір-бір  жұбына 1 сұрақ беріліп,  бірігіп  жауап береді 

 

1 жұпқа- 

 

1.Бутаков  комиссиясы ұсыныстары қабылданбағаннан кейін қазақ  ӛлкесін  басқару 

ережесін  дайындау кімге  жүктелді? 

 

2 жұпқа- 

 

1867-68 ж.реформаның Ережелерін  бекіткен  қай орыс патшасы? 

 

3 жұпқа- 

 

Реформаны дайындауға қатысқан қазақ  зиялыларынан кімдерді  білесің? 

 

4 жұпқа- 

 

Реформа  бойынша неше губерния  құрылды? 

 

5 жұпқа- 

 

1867-68 ж.реформа  бойынша сот жүйесінің  ең тӛменгі  буыны? 

 

6 жұпқа- 

 

Қай облыста қазылар  соты сақталды? 

 

  

 

«Кең ауқымды  лекция» стратегиясы 

 

Әр топ реформаның мәні, мазмұны, сипаты туралы ӛз пікірлерін  айтады. 

 

  

 

  

 

  

 

Сергіту  сәті 

 

  

 

  

 

«Түрткі  сұрақтар»  стратегиясы 

 

1 топқа 

 

Қазақ жерін неге 3 генерал-губернаторлыққа  бӛлді? 

 

2 топқа 

 

Денсаулық саласындағы ӛзгерістер  халыққа  пайдасын тигіздіме  ? 

 

3 топқа 

 

Қазақстанда жерді  пайдалану саласына неліктен ӛзгеріс  енгізді? 

 

  

 

«Соңғы сӛзді  маған қалдыр»  стратегиясы 

 

  

 

  

 

Бағалау 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

Үйге тапсырма 

 

Топқа тапсырма 

 

1 топ-Реформа туралы ӛлең шығару 

 

2 топ-Сурет салу 

 

3 топ -Әңгімелеу 

 

  

 

  

 

Мұғаліммен  сәлемдесу.Оқушы- 

 

лар қағазы  бойынша орындарына отыру. 

 

  

 

  

 

Әр топ бір-бірін  бағалады. 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

Оқушылар  үй тапсырмасында ой толғауды  жүйелі жазып, әр топ бір-біріне  сыни тұрғыдан 

ойланатын сұрақтар қойды. 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

Топта жоспарды бӛліп алып, бір-біріне  түсінікті  етіп түсіндірді. 

 

  

 

  

 

  

 

Сұрақтарға жұп болып жүйелі  жауап беріп,  белсенді қатысып, флипчарт қорғады. 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

Топ болып тақырыптың маңызы болатын тақырыпшаларды  аша білді. 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

Топ болып сұрақтарға  сыни тұрғыдан ойланып, жауап берді. 

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

  

 

Әр топтан оқушылар  қорытындылады. 

 

  

 

Әр топ бірін-бірі  бағалады. 

 

«5»-13 

 

«4»-2 

 

«3»-1 

 

 

  

Интернетке хабарлау: