Сабақтың тақырыбы: Экожүйедегі энергия тасымаланың тиімділігі. Энергия ағыны және қоректік тізбектер



бет1/6
Дата12.09.2022
өлшемі5,8 Mb.
#38927
түріСабақ
  1   2   3   4   5   6

Тарау: 9.1В Тірі ағзалардың көп түрлілігі. Биосфера және экожүйе

Сабақтың тақырыбы:

  • Экожүйедегі энергия тасымаланың тиімділігі.
  • Энергия ағыны және қоректік тізбектер.
  • Экологиялық пирамида түрлері.

Оқу мақсаты :

Бағалау критерийлері:

  • Экожүйе құрылымын талдайды
  • Қоректік тізбектер құра біледі
  • Қарапайым қоректік тізбектегі энергия ағымын сипаттай алады
  • Экожүйе арқылы энергия ағыны тұрғысынан экологиялық пирамиданы сипаттап, мысалдар келтіре алады
  • Сандар, биомасса мен энергия пирамидасын сызба түрінде көрсетіп түсіндіре алады

Экожүйе құрылымын еске түсірейік!

  • Биоценоздың негізгі функциясы – биосферадағы зат айналымын қамтамасыз ету.
  • Ол түрлердің қоректік арақатынасына негізделген.

Экожүйенің трофикалық деңгейлері

- Түзушілер (продуценттер) Producers

- Тұтынушылар (консументтер) Consumers

- Ыдыратушылар ( редуценттер) Decomposer

Керекті сөз тіркестері:

  • Ecological pyramid -экологическая пирамида
  • primary consumer-консумент первого порядка-1- реттік консумент
  • Pyramid of numbers-сандық пирамида Pyramid of biomass-биомасса пирамидасы Pyramid of energy- энергия пирамидасы.

глюкоза
Энергия Солнца
О2
СО2
продуцент

Қоректік тізбек – тірі ағзалардың арасындағы қоректік байланыс

Қарапайым қоректік тізбекте энергия ағымы сипатталады

  • Заттар мен энергия тасымалдануының әрбір кезеңінде шамамен 90 %- і жоғалады және олардың 1/10 бөлігі ғана келесі тұтынушыға көшеді. Организмдердің қоректік тізбегіндегі энергияның берілу заңы «10 % ереже» деп аталады. Бұл заңды 1942 жылы Р.Линдеман ашқандықтан, кейде оны «Линдеман заңы» деп те атайды.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет