Бөлшектер теориясы (6.4B)
Атом құрылысы (6.4C, 7.1A)
Зат күйінің өзгерісі (7.1C)
Химиялық реакциялар мысалдары (7.2C)
Атомдардағы электрондардың қозғалысы (8.2A)
Формулалар және химиялық реакциялар (8.3A)
Қосылыстардың құрылымдары (9.1B)
Химиялық реакция мысалдары 2 (9.1C)
Белсендіру.
Элементке сипаттама беріледі.Оқушылар қандай элемент туралы айтылғанын анықтап,сабақтың тақырыбын ашу керек.
Өте активті элемент, бос күйінде жанартау лавасында ғана, ал байланысқан түрінде тау жыныстарында, теңіз, мұхит, өзен суларында, өсімдік және жануарлар организмдерінде кездеседі. Байланыстағы көптеген минералдардың: галит, сильвин, сильвинит, карналлит, т.б. құрам бөлігі. Қалыпты жағдайда— сарғыш жасыл, ерекше өткір иісті газ,
Сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтап,оқушылармен бірлесе бағалау критерийлерін анықтау
Жаңа сабақты түсіндіру (Жаңа сабақты меңгеру үшін жұмыс парағымен жұмыс жасайды.)
Оқушылар хлорға ПЖОБ сипаттама беріп,электрондық-құрылымдық формуласын жазады .
Талқылау:
- Сыртқы энергетикалық деңгейде хлорда қанша электрон бар?
- тотығу дәрежелері қандай?
- табиғатта қандай түрде болуы мүмкін?
Студенттер хлордың күшті тотықтырғыш зат екендігі туралы табиғатта қосылыстар ретінде табылған деген тұжырымға келді.
Оқушылар лабораторияда хлор өндірісін көрсететін бейнелерді көреді, ал хлормен жұмыс істеген кезде ТБ ережелері туралы ескертеді. Оқушылар жұмыс парағында көргендері бойынша жазады..
Хлор - химиялық белсенді зат, ең күшті тотықтырғыш.
Жай заттармен әрекеттесуі:
а) металлдармен.
Көптеген Ме хлорда жанады (Na, K, Li, Ca, Ba, Cu, Fe, Sn және т.б.):
2К + Cl2 = 2КCl
2Fe + 3Cl2 = 2FeCl3; 2Au + 3Cl2 = 2AuCl3 – қыздырғанда б) сутегімен : H2 + Cl2 = 2HCl – жарықта
в)басқа бейметалдармен: 5Cl2 + 2P = 2PCl5 ЭТ бойынша хлор фтор,азот,оттектен кейін орналасқан , сондықтан көптеген бейметалдарды тотықтырады.
Күрделі заттармен : а) сумен Cl2 + H2O = HCl + HClO
Хлорлылау қышқылы тұрақсыз болғандықтан, қараңғыда, суықта, жабық шыныда сақталады:
HCl - жарық HCl +: O:
атомдық оттегі
Хлор суындағы атомдық оттегінің болуы сулы ортада хлордың тотықтырғыш және ағартқыш әсерін түсіндіреді. Құрғақ хлор материалдарды ағартпайды.
б) хлор бром мен йодты сутегі қосылыстарынан және тұздарынан ығыстыра алады:
Cl20 + 2HBr-12HCl -1+ Br20 (P) Оқушылар жұппен зерттелген тақырып бойынша кестедегі бос орындарды толтырады.
Сабақты қорытындылау
Бағалау критерийлеріне оралып,бағдаршам бойынша оқушылардың қаншалықты жаңа сабақты меңгергендерін анықтайды.
Рефлексия.
Сіз мақсатыңызға жеттіңіз бе? Қандай қиындықтар туындады?
Келесі сабақта жұмысты жақсартатын бір әрекетті ұсыныңыз.
