Сабақтың тақырыбы: Импульстің сақталу заңы Сабақтың мақсаты: 1 Білімділік мақсаты: Оқушылардың «Дене импульсі. Импульстің сақталу заңы»



бет5/5
Дата26.12.2023
өлшемі70,68 Kb.
#144434
түріСабақ
1   2   3   4   5
5. Сабақты бекіту
4-бет «Ой қорыту»
(Оқушылардың білімдері тиянақталады, нәтиже бағаланады)

Шама

Белгіленуі

Формула



Өлшем бірлігі

Дене импульсі 








Күш импульсі










Импульстің сақталузаңы










6. Үйг етапсырма
«Дене импульсі. Импульстің сақталу заңы»тақырыбына ребус, сөзжұмбақ құру,
Бағалау парағы

Оқушы аты жөні

І кезең Ой қозғау

ІІ кезең Ой толғау Есеп шығару

ІІІ кезең Ой сергіту
(Тест)

IV кезең Ой қорыту



Жалпы ұпайы



















Бағалау парағы

Оқушы аты жөні

І кезең Ой қозғау

ІІ кезең Ой толғау Есеп шығару

ІІІ кезең Ой сергіту
(Тест)

IV кезең Ой қорыту



Жалпы ұпайы



















Бағалау парағы

Оқушы аты жөні

І кезең Ой қозғау

ІІ кезең Ой толғау Есеп шығару

ІІІ кезең Ой сергіту
(Тест)

IV кезең Ой қорыту



Жалпы ұпайы



















Бағалау парағы



Оқушы аты жөні

І кезең Ой қозғау

ІІ кезең Ой толғау Есеп шығару

ІІІ кезең Ой сергіту
(Тест)

IV кезең Ой қорыту



Жалпы ұпайы



















Бағалау парағы



Оқушы аты жөні

І кезең Ой қозғау

ІІ кезең Ой толғау Есеп шығару

ІІІ кезең Ой сергіту
(Тест)

IV кезең Ой қорыту



Жалпы ұпайы



















Бағалау парағы

Оқушы аты жөні

І кезең Ой қозғау

ІІ кезең Ой толғау Есеп шығару

ІІІ кезең Ой сергіту
(Тест)

IV кезең Ой қорыту



Жалпы ұпайы



















Бағалау парағы



Оқушы аты жөні

І кезең Ой қозғау

ІІ кезең Ой толғау Есеп шығару

ІІІ кезең Ой сергіту
(Тест)

IV кезең Ой қорыту



Жалпы ұпайы



















Жұптық жұмыс:

Шама

Белгіленуі

Формула



Өлшем бірлігі

Дене импульсі 








Күш импульсі










Импульстің сақталузаңы










Жұптық жұмыс:

Шама

Белгіленуі

Формула



Өлшем бірлігі

Дене импульсі 








Күш импульсі










Импульстің сақталузаңы










Жұптық жұмыс:

Шама

Белгіленуі

Формула



Өлшем бірлігі

Дене импульсі 








Күш импульсі










Импульстің сақталузаңы










1) Ньютонның І заңын калай тұжырымдаймыз?
(Егер денеге басқа денелер әрекет етпесе немесе олардың әрекеті теңгерілген болса, онда дене не тыныштықтағы күйін сақтайды, не түзу сызықты бірқалыпты қозғалысын жалғастырады.)
2)Күштің қандай түрлерін білесіңдер?
(Ауырлық күші, серпімділік күші, үйкеліс күші, тіректің реакция күші.)
3) Ньютонның ІІ заңын калай тұжырымдаймыз?
(Денеде туындайтын үдеу оған әрекет етуші күшке тура , ал оның массасына кері пропорционал.)
4) Ньютонның ІІІ заңын калай тұжырымдаймыз?
(Әрекет етуші күшке әрқашан тең қарсы әрекет етуші күш бар болады. Басқаша айтқанда, денелерді бір – біріне әрекететуші күштері модулі бойынша өзара тең және бағыттары қарама-қарсы)
5)Бүкіл әлемдік тартылыс заңы қалай тұжырымдалады ? (Екі дене бір – біріне масссаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал арақашықтықтарының квадратына кері пропорционал күшпен тартылады.)
6) Дененің өзара әсерлесу энергиясы (Потенциалдық )
7) Қозғалыстағы дененің энергиясы (Кинетикалық )
8 ) Дененің салмағы деп… (Дененің Жерге тартылу салдарынан оның тірекке немесе аспаға әрекет ететін күші )
9) Асқын салмақ деп нен іайтамыз? (Тіректің немесе аспаның үдемелі қозғалысынан туындайтын дене салмағының артуын айтамыз) )
10) Салмақсыздық деген не? (Дененің салмағы нөлге тең болатын дененің күйі)

1) Ньютонның І заңын калай тұжырымдаймыз?


(Егер денеге басқа денелер әрекет етпесе немесе олардың әрекеті теңгерілген болса, онда дене не тыныштықтағы күйін сақтайды, не түзу сызықты бірқалыпты қозғалысын жалғастырады.)
2)Күштің қандай түрлерін білесіңдер?
(Ауырлық күші, серпімділік күші, үйкеліс күші, тіректің реакция күші.)
3) Ньютонның ІІ заңын калай тұжырымдаймыз?
(Денеде туындайтын үдеу оған әрекет етуші күшке тура , ал оның массасына кері пропорционал.)
4) Ньютонның ІІІ заңын калай тұжырымдаймыз?
(Әрекет етуші күшке әрқашан тең қарсы әрекет етуші күш бар болады. Басқаша айтқанда, денелерді бір – біріне әрекететуші күштері модулі бойынша өзара тең және бағыттары қарама-қарсы)
5)Бүкіл әлемдік тартылыс заңы қалай тұжырымдалады ? (Екі дене бір – біріне масссаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал арақашықтықтарының квадратына кері пропорционал күшпен тартылады.)
6) Дененің өзара әсерлесу энергиясы (Потенциалдық )
7) Қозғалыстағы дененің энергиясы (Кинетикалық )
8 ) Дененің салмағы деп… (Дененің Жерге тартылу салдарынан оның тірекке немесе аспаға әрекет ететін күші )
9) Асқын салмақ деп нен іайтамыз? (Тіректің немесе аспаның үдемелі қозғалысынан туындайтын дене салмағының артуын айтамыз) )
10) Салмақсыздық деген не? (Дененің салмағы нөлге тең болатын дененің күйі)
1) Ньютонның І заңын калай тұжырымдаймыз?
(Егер денеге басқа денелер әрекет етпесе немесе олардың әрекеті теңгерілген болса, онда дене не тыныштықтағы күйін сақтайды, не түзу сызықты бірқалыпты қозғалысын жалғастырады.)
2)Күштің қандай түрлерін білесіңдер?
(Ауырлық күші, серпімділік күші, үйкеліс күші, тіректің реакция күші.)
3) Ньютонның ІІ заңын калай тұжырымдаймыз?
(Денеде туындайтын үдеу оған әрекет етуші күшке тура , ал оның массасына кері пропорционал.)
4) Ньютонның ІІІ заңын калай тұжырымдаймыз?
(Әрекет етуші күшке әрқашан тең қарсы әрекет етуші күш бар болады. Басқаша айтқанда, денелерді бір – біріне әрекететуші күштері модулі бойынша өзара тең және бағыттары қарама-қарсы)
5)Бүкіл әлемдік тартылыс заңы қалай тұжырымдалады ? (Екі дене бір – біріне масссаларының көбейтіндісіне тура пропорционал, ал арақашықтықтарының квадратына кері пропорционал күшпен тартылады.)
6) Дененің өзара әсерлесу энергиясы (Потенциалдық )
7) Қозғалыстағы дененің энергиясы (Кинетикалық )
8 ) Дененің салмағы деп… (Дененің Жерге тартылу салдарынан оның тірекке немесе аспаға әрекет ететін күші )
9) Асқын салмақ деп нен іайтамыз? (Тіректің немесе аспаның үдемелі қозғалысынан туындайтын дене салмағының артуын айтамыз) )
10) Салмақсыздық деген не? (Дененің салмағы нөлге тең болатын дененің күйі)
Тест жауабы:

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

в

с

с

с

с

а

а

в

а

а



Тест жауабы:

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

в

с

с

с

с

а

а

в

а

а



Тест жауабы:

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

в

с

с

с

с

а

а

в

а

а




1/Денеге 10 с ішінде тұрақты 50 Н күш әрекет етеді. Күштің әрекет ету уақытында дененің жылдамдығы 5 м/с – қа өзгерсе, онда дене массасын анықтаңдар.

2. Массасы 50 кг метеориттің 40км/с жылдамдықпен ұшқандағы кинетикалық энергиясын анықтаңдар.


3.Горизонталь бетте 5 м/с жылдамдықпен массасы 3 кг дөңгелек сырғанамай домалап келеді. Оның импульсін табыңдар?
4.Массасы 1 кг дене түзу сызықты қозғала отырып, өзінің жылдамдығын 10 м/с –тен 20 м/с –кедейін өзгертеді. Дененің импульсінің өзгерісін анықтау керек..
Есептің шешімі:
Берілгені:m=1кг
1=10 м/с
2=20 м/с
Табу керек р-?
Формула: р= m V 1 – m V 2
Шешуі: р= 1кг*20м/с-1кг*10м/с=10кг*м/с
Жауабы: р=10кг*м/с
5. Бірінші дененің массасы 2 кг, жылдамдығы 6 м/с, ал екінші дене тыныш тұр. Соқтығыстан кейін, екі дене бірге 2 м/с жылдамдықпен қозғалып кетті. Екінші дененің массасын анықтаңдар.
Берілгені: m1=2 кг
1=6 м/с
2=2 м/с
Табу керек m -?
Формула: m1 +m2 V = m 13 + m 23
Шешуі: 2*6+ m20 = 2*2+ m 2*2 бұдан m 2=(12-4)/2=4кг
Жауабы: m 2 =4кг
6. Массасы 3 кг доңғалақ горизонталь бетпен сырғанаусыз 5 м жылдамдықпен домалап келеді. Доңғалақтың импульсін табыңыз. 
7. Рельстің бойымен 6 м/с жылдамдықпен жүгіріп келе жатқан массасы 60 кг адам рельсте тыныш тұрған 30 кг арбашаға секіріп мінді. Арбашаның рельспенен қандай жылдамдықпен қозғала бастайтынын табыңыз. 
8. Массасы 3 кг денеге 5 секунд бойы күш әсер етеді. Бастапқы дене тыныштықта болса, күш әсер еткеннен кейін оның кинетикалық энергиясы қандай болады?
Шешімі: Динамиканың негізгі теңдеуін қолданамыз . Кинетикалық энергия мен импульс арасындағы байланыс келесідей беріледі:
9. Массасы 2 кг денеге күш 3 секунд бойы әсер етеді. Дененің бастапқы жылдамдығын 5 м/с деп есептеп, күш әсер еткеннен кейінгі дененің импульсін табыңыз.
Шешімі: Динамиканың негізгі теңдеуін қолданамыз ,
,



Импульс – қозғалыс мөлшері




Дене импульсі Күш импульсі


Дененің массасы мен жылдамдықтың көбейтіндісіне тең физикалық шама

Денеге әрекет ету күш пен әрекет ету уақытының көбейтіндісіне тең физикалық шама


Кг * м/с

m = t Н * с

Импульстің сақталу заңы


р12= р12

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет