Сабақтың тақырыбы: Кодерлер және дешифраторлар. Мақсаты, құрылымы, қолданылуы Негізгі ақпарат


Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар



бет4/5
Дата13.12.2022
өлшемі192,02 Kb.
#56876
түріСабақ
1   2   3   4   5
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
Декодер дегеніміз не?
Сызықтық декодер дегеніміз не?
Демультиплексор қалай жұмыс істейтінін түсіндіріңіз
Кодер дегеніміз не?
Кодерлер қайда қолданылады?
Мультиплексор дегеніміз не?
Сабақтың түрі: аралас сабақ.
Технология: тұлғаға бағытталған.
Орындалу уақыты: 45 минут.
Құрал-жабдықтар: заманауи технологиялармен және лицензиялық бағдарламалық қамтамасыз етумен жабдықталған компьютерлік сынып.
Сабақтың мақсаттары:

  • компьютерде ақпаратты беру тәсілдерін қайталау;

  • компьютердің құрылғысы, оның құрамдас бөліктерінің мақсаты туралы алғашқы түсінік қалыптастыру;

  • информатиканы оқуға деген қызығушылықты ояту.

Сабақтың мақсаттары:
тәрбиелік- оқушылардың дүниенің біртұтас суреті туралы түсініктерін қалыптастыру (әртүрлі типтегі ақпаратты кодтаудың бірдей тәсілдері).
Тәрбиелік- себеп-салдар байланысын орнату арқылы мектеп оқушыларының логикалық ойлауын дамыту.
Тәрбиелік– оқушылардың танымдық қызығушылығын, тыңдай білуге, жұмыстағы ұқыптылыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Сабаққа дайындалу.
Сабаққа дайындалған:
Проектор арқылы экранда көрсетілген презентация, слайдтар (1-қосымша).
Excel бағдарламасының көмегімен құрастырылған кодтауыштың электронды үлгісі. Жұмыс парағында ақиқат кестесі, кодтаушының логикалық диаграммасы бар және оның жұмысы имитацияланған (2-қосымша).
Тақта орналасуы.
Сабақтың тақырыбы тақтаға жазылады. оқушыларға арналған сабақ жоспары:

  1. Ақпаратты компьютерде бейнелеу.

  2. Ақпаратты кодтауға арналған құрылғы кодтаушы болып табылады.

  3. Сандық ақпаратты кодтауға арналған кодтаушы схемасы.

Мұғалімге арналған сабақ жоспары.
Сабақтар кезінде
I. Ұйымдастыру кезеңі.
II. Мотивациялық бастау.
Мұғалім. Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы «Скремблер. Құрылыстың мақсаты мен принципі». Сабақ барысында компьютерге ақпарат түсетін құрылғыны зерттеу керек. Бірақ бұған дейін сіз бен біз компьютерде ақпаратты ұсыну тәсілдері туралы есте сақтауымыз керек.
Сұрақ. Қазіргі компьютер ақпараттың қандай түрлерін өңдей алады?
Жауап. Сандық, мәтіндік, графикалық және дыбыстық ақпарат. Әрбір ақпарат түрі компьютерге түсінікті түрде берілуі керек.
Сұрақ. Бұл ақпарат компьютерде қалай көрсетіледі?
Жауап. Компьютердегі сандық, мәтіндік, графикалық және дыбыстық ақпарат екілік кодтар түрінде беріледі.
Сұрақ. Неліктен компьютерде ақпаратты көрсету үшін екілік код таңдалды?
Жауап. Екілік кодтың алфавиті 0 және 1 символдарынан тұрады. Техникалық тұрғыдан екі түрлі күйді жүзеге асыру әлдеқайда оңай, мысалы, кернеудің жоқтығы 0-ді, болуы - 1-ді көрсете алады; магниттік дискінің бетінің ауданы (магниттелген / магниттелмеген); лазерлік диск бетінің ауданы (шағылыстырады/шағылыстырмайды).
Сұрақ. Компьютерге ақпаратты енгізуге арналған құрылғылар қандай?
Жауап. Пернетақта, тінтуір, сканер, микрофон, камера, бейнекамера.
III. Сабақтың тақырыбын түсіндіру.
Қазіргі компьютер, біз білетіндей, сандық, мәтіндік, графикалық және дыбыстық ақпаратты өңдей алады. Өңдеуге арналған ақпарат компьютерге түсінікті түрде ұсынылуы керек. Компьютерге ақпарат енгізілетін құрылғыларды да атадық. Бұл ең алдымен пернетақта. Мониторға шықпас бұрын ақпараттың түрлендіру жолын қарастырыңыз.
1-суретте көрсетілген диаграммадан компьютер процессоры тек екілік сандар және ішкі кодтар түрінде берілген ақпаратты өңдейтінін көруге болады. Пернетақтадағы ақпарат процессормен өңделмес бұрын кодтаушыға енеді - скремблер. «Шифрлеуші» атауы алғашқы кодтардың (шифрлардың) ерте заманда пайда болуына және маңызды хабарламаларды арналмаған адамдардан құпия сақтау үшін пайдаланылуына байланысты. Біздің кодтаудың міндеті хабарларды жіктеу емес, енгізілген ақпаратты компьютерге түсінікті пішінге түрлендіру болып табылады. Осы мақсатқа арналған кодтау құрылғысы (кодер) бастапқы мәтіннің әрбір символымен белгілі екілік санды (кодты) байланыстырады. Одан әрі екілік код түріндегі ақпарат өңдеу үшін процессорға жіберіледі. Өңдеуден кейін декодер (кері түрлендіруге арналған құрылғы) арқылы ақпарат шығыс құрылғысына түседі. Сандық ақпаратты кодтауға арналған құрылғыны толығырақ қарастырайық. Компьютерге сандық ақпаратты енгізу үшін ондық сандарды қамтитын қарапайым пернетақтаны пайдалануға болады. Өздеріңіз білетіндей, санау жүйесінің негізі – берілген санау жүйесіндегі сандарды көрсету үшін қолданылатын таңбалар немесе белгілер саны. Ондық санау жүйесі үшін мұндай таңбалардың саны он, ол 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9. Екілік санау жүйесінде мұндай екі белгі бар - 0 және 1. Сондықтан кодтаушы (кодер) ондық сан түріндегі кіріс ақпаратты екілік санға түрлендіруі керек, яғни. ондық санау жүйесінің әрбір цифрына нақты екілік сан коды тағайындалады. Біз сандарды ондық санау жүйесінен екілік санау жүйесіне ауыстыру ережелерімен таныспыз. 9 санын екілік жүйеде көрсету үшін төрт таңбалы екілік сан қажет екенін де білеміз. Ақиқат кестесін құрайық.
1-кесте



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет