6.3 XIII - XV ғасырдың бірінші жартысындағы Қазақстан
Педагогтің Т.А.Ә.
Байгабылова Жанар Жарасовна
Күні:
Пәні:Қазақстан тарихы
Сынып: 6
Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы
Моңғол империясының құрылуы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
6.2.2.3 – көшпелілердің әскери өнеріндегі жетістіктерін сипаттау;
6.3.1.6 – картаны қолдану арқылы XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру
Сабақтың мақсаты
Деректерді талдау арқылы көшпелілердің тарихында қандай саяси үрдіс орын алғанын сипаттайды.
Зерттеу сұрағы:
Зерттеу сұрағы: Моңғолдар мемлекеттілік деңгейге қалай жетті?
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Қолдану
Тарихи ойлау дағдылары
Тарихи талдау және түсіндіру
Тарихи концепт
(фокус): себеп-салдар
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт
Педагогтің әрекеті
Оқушының әрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
1. Ұжымдық жұмыс: Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу, сынып оқушыларын түгендеу, көңіл-күйлеріне назар аударып, «Қимақағаз» әдісі арқылы оқушылар аралас 3 топқа бірігеді.
Бастапқы ынталандыру тапсырмалары.
Оқушыларға презентация арқылы сурет көрсетемін. «Ойлан. Жұптас.Талқыла.» стратегиясы арқылы оқушылар төмендегі сұрақтарға жауап беруі керек.
ЕББҚ 3- топтағы бар гипербелсенді оқушыны алаңдататын мінез-құлқы жайлы балалардың тобына орналастырамын.
Жетелеуші сұрақтар:
Нені көрдіңіз?
Нені білдіңіз?
Нені ойладыңыз?
Оқушыларға жоғарыдағы сұрақтар беру арқылы сабақтың тақырыбын анықтайды.
Сабақтың тақырыбы мен мақсаты, бағалау критерийімен таныстырамын.
«Кинометафора» әдісі Бейнероликті талқылай келе, ақпараттық орнанайзерді толтыруды тапсырамын.
Сабақ барысында жаңа термин сөздермен танысып, түртіп алу әдісі арқылы есте сақтайды.
Термин сөздер: Құрылтай, Төлеңгіт, Кешіктен, Ноян, Барунғар, Жоңғар, Кул, «Жасақ» (Яса), түмен.
1.Оқушылар «Қимақағаз» әдісі арқылы үстелдің үстінде қима қағаздарда «Барұңғар», «Кул», «Жоңғар» жазылған қағаздағы сөздер бойынша аралас 3 топқа бірігеді.
Ерекше білім беру қажеттілігі бар оқушыға үлкен мөлшердегі ашық түстердегі суреттер, тақырып бойынша глоссарий тарату арқылы қолдау
2. Саралау: осы «Иллюстрация» әдісі арқылы оқушыларға бастапқы ынталандырушы материал арқылы жетелеуші сұрақтар яғни, жеңілден күрделіге қарай сұрақтар беріледі.
Сабаққа назар аударады.
Оқушылар берілген сұрақтарға жауап беру арқылы, сабақтың тақырыбын анықтайды.
Мұғалімнің мадақтауы жүргізіледі
1.АКТ, мұғалім презентациясы
2.Моңғол империясы туралы мәлімет
https://youtu.be/etJlViYuMdo
Сабақтың ортасы
Топтық жұмыс. «Джигсо» әдісі. Ақпараттық органайзерды толтыру арқылы зерттеу сұрақтарына жауап береді 1-топ
Шыңғысхан империясының құрылу себептері қандай?
2-топ
Шыңғысхан әскерінің ерекшелігі неде?
3-топ
Шыңғысхан әскерінің жорықтарынан кейін Қазақстан территориясында қандай өзгерістер орын алды?
ЕББҚ баланың топқа араласуына қолдау көрсетіп, тапсырма реттілігін түсіндіру, басқа оқушылардан қолдауы. Жеке жұмыс: Сараланған тапсырмалар А-тапсырмасы:
Тұжырым
Шындық
Жалған
Шыңғысханның шын есімі -Тимучин
Моңғол имперсиясының негізін қалаған Керей мен Жәнібек
Моңғол империясы үш әкімшілік бөлікке бөлінді
1155-1227ж.ж. аралығында Шыңғысхан билік құрды.
Астанасы: Қарақорым
Шыңғысханның негізгі заңы «Жасақ»
В-тапсырмасы: «Моңғолдардың қазақ жерін жаулап алуы» кестесін толтырады.
Жылдар
Жорықтары
1207-1208 ж
1207-1209 ж
1211-1215 ж
1217 ж
1218 ж
1219 ж
1219-1220 ж
Дереккөздермен жұмыс жасау арқылы функционалдық сауаттылығы артады. Оқу сауаттылығы дамиды С-тапсырмасы: ҚБ тапсырмасы. «ХІІІ ғасырдың басындағы әлем» және «ХІІІ ғасырдың аяғындағы әлем» карталарының мәліметтерін қолданып, ыдыраған және құрылған мемлекеттерді анықтайды.
Қосымша 1
Қосымша 2
Жалпы топтық талқылауға сұрақ
тарға жауап беру арқылы қатысады.
6.Жеке жұмыс: Оқушылар А,В,С деңгейіндегі сараланған тапсырмаларларды орындайды; А,В,С тапсырмалары жеңілден күрделіге қарай жасалған. Оқушы өз деңгейі не қарай таңдайды.
А-тапсырмасы: «Моңғол империя сы» туралы тұжы рым беріледі, беріл ген тұжырымның шындық/жалғандығын анықтайды.
В-тапсырмасы: «Моңғолдардың қазақ жерін жаулап алуы» кестесін толтырады.
Жылдар
Жорықтары
1207-1208 ж
Жошы Енисей қырғыздарын,Сібір халық тарын басып алуы
1207-1209 ж
Таңғұт, Турфан кінәздіктерін, ұйғырларды басып алуы
1211-1215 ж
Қытай жерін бағындырылуы, соғыс техникасын қабылдауы
1217 ж
Күшлікке қарсы Жебе ноянды аттандыруы
1218 ж
Отырарға керуен аттануы “Отырар опаты”
1219 ж
150 мың әскерді Ертіс, Сырдарияға аттандырып, Отырарды қоршап алуы
1219-1220 ж
Сыр бойын дағы қалалар дың толығы менмонғолдар ға бағынуы
Дескриптор:-карта мәліметтерін қолданып, ХІІІ ғасырдың басында Орталық Азияда қмір сүрген мемлекетті сипаттайды:
-картаның мәлімет
терін қолданып, ХІІІ ғ. Аяғында Моңғолия
да өмір сүрген тайпаны анықтайды:
-Моңғолмемлекетінің құрылғанын анықтайды.
ЕББҚ оқушыға тапсырманы орындау алгоритмі/ қосымша суреттер беріледі.
Оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырамын ҚБ
Өзара топтық бағалау
«Екі жұлдыз, бір ұсыныс»
Мұғалімнің кері байланысы арқылы
6. ҚБ. «Смайликтер»
Жарайсың!!!тапсырманы толық орындаған жағдайда Жақсы!!! әлі де толықтырулар қажет ететен сұрақтар;
Талпын!!! сұрақтар мен тапсырмалар түсініксіз болған жағдайда;
Оқушылар сабақ соңында
Нені үйрендім?
Неден қиналдым?
Қалай қол жеткіздім?
Көңіл күйім ..
Сабақ ұнады ма?
Сұрақтарына жауап беру арқылы кері байланыс жүргізеді
«Ең үздік жауап»
Қалыптастырушы бағалау тапсырмасы
Тақырып:
Моңғол империясының құрылуы
Оқу мақсаты:
6.2.2.3 – көшпелілердің әскери өнеріндегі жетістіктерін сипаттау;
6.3.1.6 – картаны қолдану арқылы XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру
Бағалау критерийлері:
• Карталарды қолданып XIII–XV ғғ. өмір сүрген
мемлекеттерді белгілейді
• Монғол мемлекетінің құрылуының алғышартын анықтайды
Ойлау дағдыларының деңгейлері
Қолдану
Тапсырма: «ХІІІ ғасырдың басындағы әлем» және «ХІІІ ғасырдың аяғындағы әлем» карталарының мәліметтерін қолданып, ыдыраған және құрылған мемлекеттерді анықтаңыз.
