Сабақтың тақырыбы: Зақымданулар. Зақымдану түрлері: атрофия, анықтамасы. Атрофия жіктелуі. Сағат саны: 45 мин



бет69/108
Дата02.03.2022
өлшемі0,63 Mb.
#26809
түріСабақ
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   108
Гиперплазия деп жасушалар санының көбеюін түсінеді. Жасу-шалардың митоз және амитоз жолымен бөлініп көбеюі бірнеше ядролы жасушалардың пайда болуы, ядрошықтар санының немесе көлемінің үлкеюі де гиперплазияның мысалы бола алады.

Сондықтан, гиперплазия жасушалары митоздың жолмен бөлініп көбейе алатын тіндерге ғана тән. Гиперплазияны да физи-ологиялық және патологиялық түрлерге бөлуге болады. Физиоло-гиялық гиперплазияға сүт бездерінің жөне жатырдың жүктілікке байланысты өзгерістерін мысал ретінде келтіруге болады. Қанда эстерогендік гормондар деңгейінің артуы сүт бездеріндегі жөне жатырдағы эпителилік қүрылымдардың жөне бірыңғай салалы бүлшықеттердің гиперплазиясына жөне осы ағзалардың үлкеюіне соқтырады.

Патологиялық гиперплазиялар көбінесе эңдокриндік бездердің қызметі бүзылғанда байқалады. Мысалы, аналық без ісіктерінде немесе дисфункциясында эндометридің безді гаперплазиясы да-миды. Қанда эстрогендік гормондар деңгейі өте жоғары болған жағдайда жатырда атипиялық гиперплазия, тіпті қатерлі ісік да-муы мүмкін.

Сонымен гипертрофия жене гиперплазия даму механизм-дерімен ерекшеленгенмен көбінесе қатар жүретін үрдістер. Мыса­лы, бауырдың бір бөлігін операция жолымен кесіп альш тастаған-да бауыр массасының қалпына келуі гепатоциттер санының көбеюі (гиперплазиясы) жеке гепатоциттер көлемінің үлкеюі (гипертро­фиясы) есебінен жүреді. Жасушалары бөлінбейтін агзаларда, мы­салы, жүректе, кардиомиоциттердің тек гипертрофиясын гана көреміз.



Реактивтілік (Re – қарсы; action - әсер)- сыртқы ортаның әсерлеріне организмнің белгілі бір жолмен жауап қайтару қасиеті (Н.Н.Сиротинин).

Реактивтілік – сыртқы орта ықпалдарының әсерлеріне организмнің, оның жекелеген ағзалары мен жүйелерінің тіршілігін өзгертіп жауап қайтару қасиеті немесе қабілеті (А.Д.Адо).

Реактивтілік белгілі бір тітіркендіргішке (жылдамдығы, қарқындылығы және әсерлердің ұзақтығы) организмнің серпілісін сипаттайды.



Реактивтіліктің көріну түрлері:

Нормергия – әдеттегі тітіркендіргішке организмнің қалыпты жауабы, мұнда нормергиялық жауап серпілісі туралы айтылады



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   108




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет