Садыћов Т. С., т б. Дљниежљзi тарихы
жүктеу/скачать 14,18 Mb. Pdf көрінісі
|
дүниежүзі тарихы 11
| Сыртћы саясат. Љндiстан азат болѕан елдердiѓ арасында )зiнiѓ
сыртћы саясатын iрi державалардыѓ бiр-бiрiне ћарсы тџру ћисынына баѕындырудан бас тартћан аса iрi жќне бiрiншi ел. Ол тек ћана )зiнiѓ џлттыћ мљдделерi тџрѕысынан ћимыл жасайтын ниетiн ашыћ мќлiм- деп, )зiнiѓ тежегiш кљштерiн ћџрды. Љндiстан блоктарѕа ћосылмау ћозѕалысыныѓ негiзiн ћалаушылар мен жетекшiлерiнiѓ бiрi болды. Дљниежљзiндегi жаѕдайды тџраћтандыруѕа, ћарусыздандыру мќселелерiн шешуге баѕытталѕан бiрћатар iрi бастамаларды Љндiстан жасады. Љндiстанныѓ Пќкстанмен ћатынастары оѓай ћалыптасћан жоћ. Екi мемлекет ћџрылѕаннан кейiн бiрден-аћ олардыѓ арасында Кашмир князьдыѕы љшiн жанжал туды, олар оны )з аумаѕына ћосып алѕылары келдi. 1948—1949, 1965—1966 жќне 1971 жылдардаѕы љш љндi- пќкстан соѕыстарына алып келген осы Кашмир љшiн болѕан кљрес едi. Онда алпыс мыѓѕа жуыћ адам ћаза тапты. К)птеген жылдар 210 бойына, барлыћ кљш-жiгерлерiн жџмсаѕанына ћарамастан екiжаћ Кашмир мќселесiн шешудiѓ )зара тиiмдi жолдарын таба алмай-аћ келедi. Љндiстан мен Пќкстан 1998 жылы ядролыћ ћаруды ойдаѕыдай сынаѕанда, Кашмир мќселесiн кљшпен шешудiѓ жолы )те ћауiптi жќне пайдалануѕа мљмкiн бола ћоймайтындай болып к)рiндi. 2004 жылы Кашмир мќселесi ж)нiнде љндi-пќкстан келiсс)здерi басталып, Кашмир ћазiргi уаћытта Љндiстан, Пќкстан жќне Ћытай арасында б)лiсiлген. 2006 жылы желтоћсанда Пќкстанныѓ президентi П.Мушарраф Љндiстанѕа Кашмир мќселесiн шешудiѓ жоспарын џсынды. Оныѓ мќн- маѕынасы мынада: даулы аймаћтан ќскерлердi шыѕару жќне оны кеѓ уќкiлдiктерi бар )зiн-)зi басћаратын аумаћћа айналдыру керек, соныѓ )зiнде Љндiстан мен Пќкстан Кашмирдiѓ баћылауда болып отырѕан бљгiнгi аудандарыныѓ )з егемендiгiн формалдi тљрде саћтаулары тиiс, бiраћ олардыѓ арасындаѕы шекара ашыћ болуы ћажет. Мушаррафтыѓ жоспарын жљзеге асыру екi жаћтан бiрдей ымыраѕа келудi талап етедi. Солай бола тџрса да Љндiстан Пќкстан џсыныстарын талћылауѕа ќзiр- лiк бiлдiрдi. Љндiстан мен Пќкстан басшылыѕыныѓ соѓѕы ћимылдары ядролыћ ћаруы бар екi мемлекеттiѓ бџдан былайѕы жерде Кашмир мќселесiнiѓ кепiлдерi болѕысы келмейтiндiгiн дќлелдейдi. 1992 жылѕы 22 аћпанда Љндiстан мен Ћазаћстан Республикасы )зара дипломатиялыћ ћатынастар орнатты. Сол кезден бастап екi ел арасындаѕы ћатынастар екiжаћты деѓгейде де, сондай-аћ халыћаралыћ деѓгейде де ойдаѕыдай дамып келедi. Сауда-экономикалыћ салада жќне аћпараттыћ технология, телекоммуникация, туризм сияћты салаларда да белгiлi бiр табыстарѕа ћол жеттi. Љндiстан мен Пќкстан Шанхай жүктеу/скачать 14,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|