Лейбористердiѓ 1997 жылѕы сайлаудаѕы жеѓiсi. Т.Блэрдiѓ iшкi

66
1999 жылы лейбористiк љкiмет жџмыспен ћамтамасыз етудi
ћолдауѕа мемлекет б=летiн ћаржыны ћысћартуды к=здейтiн
баѕдарлама ћабылдады. Бџѕан тек жастар ѕана ћамтылмайтын едi,
оларѕа арнап жџмыспен ћамтамасыз ету кепiлдiктерiн енгiзу к=зделдi
жќне сол љшiн тиiстi ћаражат б=лiндi. 1999 жылы лейбористiк љкiмет
лордтар палатасы реформасыныѓ жобасын жасады. Бџл жобада
мџрагерлiкке байланысты артыћшылыћты жою к=зделдi. Лордтар
палатасы реформа туралы Билльдi маћџлдады.
Т.Блэрдiѓ еѓ маѓызды деген саяси ћадамы Ольстер мќселесiнде
табысћа жеткендiгi болды. кiмет басына Т.Блэр келгеннен кейiн
АЋШ-тыѓ ћатысуымен ол Солтљстiк Ирландияныѓ радикалдыћ
Шиннфейн партиясымен келiсс=здер бастады. Нќтижесiнде Солтљстiк
Ирландия ж.нiндегi љш жаћты бейбiтшартћа ћол ћойылып, Солтљстiк
Ирландияныѓ саяси автономиялыћ мќртебесi ћалпына келтiрiлдi.
Џлыбритания 2005 жылы террорлыћ шабуылѕа џшырады. Лондон
метросында к=птеген бейбiт халыћтыѓ =мiрiн ћиѕан жарылыс болды.
Осы ќрекет љшiн жауапкершiлiктi ислам экстремистерi =з мойнына
алды. Бџл к=шi-ћон мќселесiне деген аѕылшын жџртшылыѕыныѓ терiс
к=зћарасын туѕызды. 2005 жылы босћындарѕа статус беру iсiн баћылау
кљшейтiлдi. Тџраћты тџратын мекенге к=шiп барушыларѕа аттестация
берудiѓ балдыћ жљйесi енгiзiлiп, елге еркiн келу тек ћана кќсiпкерлiгi
жоѕары адамдарѕа ѕана рџћсат етiлетiн болды жќне кќсiпкерлiгi т=мен
адамдардыѓ еѓбек нарыѕына келуi ћысћартылды.
Сыртћы саясатта лейбористер Ћџрама Штаттармен «айрыћша
ћатынастар» орнататындыћтарын мќлiмдедi. 1998 жылы бџл
Мќлiмдеменi Џлыбританияныѓ iс жљзiндегi ћадамдары дќлелдеп бердi.
Лондон Судан мен Ауѕанстанѕа Американыѓ бомбалап соћћы бергенiн
ћолдады. Џлыбритания наћ сол жылы АЋШ-тыѓ Иракћа ћарсы
«ш=лдегi тљлкi» деген жасырын атпен џйымдастырѕан ќскери
акцияларына, 1999 жылы Югославияны бомбалауѕа ћатысты.
Еуропалыћ Одаћпен байланыс ныѕая тљстi. Англия 1997 жылы
адам ћџћыћтары мен бостандыћтарыныѓ кеѓейтiлетiнiне кепiлдiк
беретiн жќне еуропалыћ азаматтыћты дамыту шаралары к=зделетiн
Амстердам шартына ћол ћойды.
2007 жылдыѓ 27 мамырында Т.Блэр ћызметiнен кетiп, Џлыбрита-
нияныѓ премьер-министрi болып лейбористiк партияныѓ жаѓа
жетекшiсi Гордон Браун сайланды.
Г. Браун iшкi саяси мќселелердi шешу =зiнiѓ басты баѕыты санады.
Жаѓа љкiмет 18 жасћа дейiнгi мiндеттi оћуды, студенттерге
арналѕан грандтар б=лудi, еѓ т=мен жалаћыны к=бейтудi, љкiметке
деген сенiмдi ћалпына келтiрудi жќне жљйелi тљрде =згерiстер жасалып
отыруын жариялады. Сонымен бiрге Англия халћы  жаѓа премьердiѓ
ќлеуметтiк баѕдарламасын ћолдай отырып, ќлеуметтiк кепiлдiктердiѓ
едќуiр џлѕайтылуын талап еттi. Бџл Џлыбританияныѓ бiрiккен
кќсiподаћтарыныѓ талаптарында к=рсетiлдi. Ол талаптар “лейборис-

67
терге арналѕан љндеуде” тџжырымдалып,
лейбористiк партияныѓ 2007 жылѕы 29
ћыркљйекте =ткен конференциясы атына
жолданды. Бiрiккен кќсiподаћтар ќлеуметтiк
ћызметтер саласында жалаћы деѓгейiнiѓ
арттырылуын, мемлекет ћарамаѕынан жеке-
меншiкке алуды тоћтатуды, иммигранттар мен
уаћытша жџмысшылардыѓ ћосымша
ћауiпсiздiктерiн ћамтамасыз етудi, т=леуге
мљмкiн болатындай баѕаларѕа тџрѕын љйлер
салудыѓ арттырылуын талап еттi. Гордон
Браун кќсiподаћтардыѓ бџл џсыныстарына
назар аударатынын аѓѕартты.
Љкiмет басына жаѓа премьердiѓ келуiне
байланысты Џлыбританияныѓ сыртћы саясаты ашыћтан-ашыћ
америкашыл болудан ћалды, бiраћ жаѓа премьер сонда да болса
Атлантизм идеяларына =зiнiѓ адалдыѕын жасырѕан жоћ.
Г. Браун АЋШ-пен жаћындасуды ћолдайтынын мойындай келiп,
сонымен ћатар АЋШ-тыѓ Иракка басып кiруiнен кейiн елеулi
ћателiктер жасалѕанын мќлiмдедi. Ол Ирактаѕы оћиѕаларды зерттеу
мљмкiндiгi туралы болжамдарын айтты жќне љкiметтiѓ соѕыс
жариялауѕа ћашан ћџћыѕы болатынын аныћтау љшiн Џлыбританияда
жазбаша Конституция енгiзудi џсынды. Еуропалыћ Одаћпен ћарым-
ћатынастарында Лондон Џлыбританияныѓ тќуелсiз сыртћы саясат
жљргiзуi жолына тљстi. Џлыбритания Браунныѓ тџсында жалпы
еуропалыћ процестерге ћатысудан ќлдећайда алшаћ тџрды. Германия
Федеративтiк Республикасымен ћатынас тџраћты сипатта болды.
Гордон Браунныѓ ћызметке ресми кiрiсуiнен бiраз бџрын орын алѕан
Ангела Меркельмен кездесуi оныѓ Германия ж=нiнде ќлдећайда
џнамдыраћ саясат жљргiзе алатынын к=рсеттi.
Џлыбританияныѓ Ресеймен ћатынастары Гордон Браунныѓ
тџсында  ресми сипат алды.  2010 жылы 6 мамырда Џлыбританияда
жалпыѕа бiрдей парламенттiк сайлау =ткiзiлдi. Мандаттардыѓ
к=пшiлiк б=лiгiн консерваторлар партиясы алды. 11 мамырда Гордон
Браун љкiмет басшысы жќне лейбористiк партияныѓ к=шбасшылыћ
ћызметтерiнен кететiнiн мќлiмдедi.
Сол кљнi кешке королева консерваторлар партиясыныѓ к=шбас-
шысы Дэвид Кэмеронѕа љкiмет кабинетiн ћџруды тапсырды.
Партиялардыѓ ешћайсысы басым дауысћа ие болмаѕандыћтан
Д. Кэмерон либерал-демократтар басћаратын коалиция ћџру ниетi
туралы жариялады. 2010 жылѕы 12 мамыр кљнi Џлыбританияныѓ
соѕыстан кейiнгi тарихында бiрiншi рет коалициялыћ љкiмет ћџрылды.
Либерал-демократтардыѓ к=шбасшысы Ник Клегг премьер-министр-
дiѓ орынбасары ћызметiн иелендi.

жүктеу/скачать 14,18 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: