Садыћов Т. С., т б. Дљниежљзi тарихы
Солтљстiк Кавказда џлттыћ жанжалдардыѓ шиеленiсуi
жүктеу/скачать 14,18 Mb. Pdf көрінісі
|
дүниежүзі тарихы 11
| Солтљстiк Кавказда џлттыћ жанжалдардыѓ шиеленiсуi.
Шешенстандаѕы соѕыс. 1991 жылѕы ћыркљйекте бџрынѕы кеѓес армиясыныѓ генералы Джохар Дудаевтыѓ басшылыѕымен Шешен- Ингушетиядаѕы Жоѕарѕы Кеѓес таратылып жiберiлдi. Д.Дудаевтыѓ ќрекеттерi одаћтаѕы жаѕдайды тџраћсыздандыру саясатына бейiмдiрек болѕандыћтан, Ресейдiѓ президент бастаѕан =кiмет орындары iш тартћан сыѓай бiлдiргендей болды. 1991 жылы 27 ћазанда Шешен- Ичкерия Республикасыныѓ президентi болып Д.Дудаев сайланды. Ол сайланысымен-аћ Ичкерияныѓ џлттыћ егемендiгi туралы Жарѕыѕа ћол ћойды. Федералдыћ =кiмет орындарыныѓ Шешен жанжалын келiсс=з жљргiзу жолымен реттеуге џмтылѕан ћимылдары соѓѕы екi жылдыѓ iшiнде нќтиже берген жоћ. Сонымен бiрге Шешенстанныѓ =зiнде Д.Дудаевтыѓ саясатына ћарсы оппозиция етек алып келе жатты. Генералдыѓ саяси ћарсыластары оны =кiмет билiгiнен тайдыруѕа ќзiрлендi. Кремльге бџл жаѕдай мќлiм болатын. Бiраћ Ресей басшылыѕы кљтiп отыра бергiсi келген жоћ. Оныѓ љстiне Ресей Федерациясыныѓ Ћорѕаныс министрi П.С.Грачев шџѕыл =тетiн наућан болады деп уќде бердi. С=йтiп, 1994 жылѕы 10 желтоћсанда федералдыћ ќскерлерге Шешенстанда конституциялыћ тќртiптi жолѕа ћою туралы бџйрыћ берiлдi. Ресей ќскерлерi Грозныйѕа басып кiрдi. Бiраћ Ресей ќскерлерiнiѓ Шешенстан- даѕы ќскери-саяси ахуалды мљлдем бiлмейтiндiгi наѕыз ћайѕылы жаѕдайѕа ќкелiп џрындырды. Б.Н.Ельциннiѓ бџйрыѕында «Заѓсыз ћарулы жасаћтарды ћарусыздандыру туралы» айтылѕан едi. Бiраћ Шешенстанѕа басып кiрген Ресей ќскерлерi бiр топ атысты џнатушы- лармен емес, ћайта тактикалыћ жаѕынан жаћсы даярланѕан жќне осы кљнгi ћару-жараћпен ћаруланѕан армиямен ћаћтыѕысуѕа тура келдi. Олардыѓ ћолында Ресей =кiмет орындарыныѓ Шешенстанда ћалдырып кеткен кеѓес ћаруы бар екен. Бџл ћару онда Кеѓес армиясы ыдырап, оныѓ ћалдыћтары республикадан ќкетiлгеннен кейiн ћалып ћойѕан. «Шешенстанда Конституциялыћ тќртiптi бiр жарым жылдыѓ iшiнде ћалпына келтiруге» тырысћан Ресей басшылыѕыныѓ ќрекеттерiнен еш нќтиже шыћпады. Шешен соѕысы екi жаћтан бiрдей, оныѓ iшiнде бейбiт тџрѕындар арасынан жљз мыѓдаѕан адамныѓ =мiрiн ћиды. 1997 жылѕы мамырда екi жаћтыѓ арасында уаћытша бiтiм туралы шартћа ћол ћойылды. Бiрiншi шешен соѕысы осылай аяћтал- ды. |