Садыћов Т. С., т б. Дљниежљзi тарихы
Болгария мен Румынияныѓ даму ерекшелiктерi
жүктеу/скачать 14,18 Mb. Pdf көрінісі
|
дүниежүзі тарихы 11
| Болгария мен Румынияныѓ даму ерекшелiктерi. Алдыѓѕы
елдерден бiр ерекшелiгi Болгария мен Румынияда 50-жылдардыѓ ортасынан бастап социализмнiѓ консервативтiк љлгiсi орнады. И.В.Сталиннiѓ )лiмiнен кейiн Болгария Компартиясы Орталыћ Комитетiнiѓ бiрiншi хатшысы В.Червенков жќне оныѓ басћару ќдiс- терiне табынушылыћ айыпталды. Жџртшылыћ жаѓа жетекшi Тодор Живковтыѓ келуiнен љмiт кљттi. Бiраћ Болгариялыћ «жылымыћ» џзаћћа созылѕан жоћ. Т.Живков партия бюрократиясымен кљрес жљргiзуден бас тартып, бџрынѕы аѕынмен жљзе беруге џйѕарды. К)п џзамай таѕы да жекебасћа табынушылыћ орнады. Болгарияныѓ жетекшiсi болгар ћоѕамыныѓ iшiнде тереѓ рефор- малар жљргiзуден бас тартып, КСРО-мен жаћындасу љшiн белсендi ћимылдар жасады. Ол Кеѓес Одаѕына толыћ адалдыѕын к)рсеттi жќне Болгар экономикасыныѓ кеѓес экономикасымен бiрлесуiне к)мектестi. Бџл саясат Болгарияда дамудыѓ жоѕары ћарћыны џзаћ саћталуына к)мектестi жќне халыћтыѓ тџрмыс деѓгейiнiѓ байыпты болуын ћолдауѕа мљмкiндiк туѕызды. 80-жылдардыѓ басында болгар )нiм- дерiнiѓ сапасын жаћсартуѕа баѕытталѕан шаралар кешенi ћабылданды, )йткенi олар дљниежљзiлiк стандарттарѕа сай келмейтiн едi. Озыћ технологияны пайдаланатын мамандандырылѕан кќсiпорындар ћџрыла бастады. Халыћтыѓ тџтыну тауарларына деген сџранысын ћамтамасыз ету шаруашылыћ есеп принциптерiне сай ћызмет iстейтiн 162 џсаћ жќне орташа кќсiпорындар ћџрыла бастады. Соѕан ћарамастан Болгария )неркќсiбi салаларыныѓ к)пшiлiгiнде ол кезде экстенсивтi даму басым едi. Румыния да бџдан да асып тљскен консервативтiк даму жолы сипат алды. Ел экономикасында ћатаѓ орталыћтандырылѕан љлгi саћталды. Румын жетекшiлерi Георге Георгиу-Деж жќне оныѓ 1965 жылдан бергi мџрагерi Николае Чаушеску дамудыѓ авторитарлыћ љлгiсiн ћџру жолына тљстi. Румынияда басћаша ойлаушыларды жаныштаудыѓ ћатал жљйесi ћалыптасты. Барлыћ социалистiк елдерде КОКП ХХ съезiнен кейiн аћтау љдерiсi басталса да, Румын жџмысшы партиясыныѓ басшысы болып отырѕан Г.Георгиу-Деж: «Румынияныѓ аћтайтын ешкiмi де жоћ, )йткенi бќрi де заѓ негiзiнде сотталды» деп мќлiмдедi. Мемлекеттiк «Секуритате» ћауiпсiздiк ћызметi «бќрiн де iстей алатын» ћџћыћћа ие болды. Барлыћ бџћаралыћ ћоѕамдыћ џйымдар Демократия мен социалистiк бiрлiк майданына (ДСБМ) бiрiктiрiлдi, ол Румыния компартиясыныѓ баћылауында болды. Румын жетекшiлерi таѓдап алѕан даму жолы Румынияныѓ ескi тарихына ћайтып оралѕандыћ деп тљсiндiрiлдi. 50-жылдардыѓ со- ѓынан бастап-аћ Румыния халыћаралыћ аренадаѕы )зiнiѓ тќуелсiздiгiн ќдейi атап к)рсетiп, сыртћы саясатта КСРО-дан оћшауланатынын бiлдiрдi. Румын экономикасыныѓ ерекшелiк сипаты ауыр )неркќсiп пен жеѓiл )неркќсiп арасындаѕы елеулi љйлеспеушiлiк айћын к)рiндi. Сонымен ћатар Н.Чаушеску режiмiнiѓ сыртћы саяси баѕытын Батыс ћаржы жаѕынан ћолдап, белсендi тљрде демеп отырды. 70-жылдарда Румынияѕа дамушы ел статусы берiлiп, АЋШ-пен экономикалыћ ћатынастарѕа неѕџрлым ћолайлы болатын режiм орнатылды. жүктеу/скачать 14,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|