Сандық өрнек және оның мәні


Сандық теңдіктер және сандық теңсіздіктер, олардың қасиеттері



бет2/3
Дата20.09.2022
өлшемі54,61 Kb.
#39595
1   2   3
Сандық теңдіктер және сандық теңсіздіктер, олардың қасиеттері.
Егер теңдік /=/ таңбасымен екі сандық өрнекті жалғастырып жазсақ, онда сандық теңдік деп аталатын сөйлем шығады. Мысалы: 5+3=9-1; 5*3=45:15.
Логика тұрғысынан келсек, сандық теңдік дегеніміз- пікір, ол ақиқат немесе жалған болады.
Сандық өрнектердің теңдік қатынасы рефлексивтік, симметриялық және транзитивтік қасиеттерге ие, яғни эквиваленттік қатынас болып табылады.
Айталық p,q,r қандай да бір сандық өрнектер болсын, сонда:
1/
2/
3/
Бұдан, егер және болса, мұндағы – p,q,r,t – сандық өрнектер, онда сәйкес амалдардың
орындалуы мүмкін болғанда, мына теңдіктердің де ақиқаттығы келіп шығады:
1/ ; 2/; 3/ ; 4/
Ақиқат сандық теңдіктердің мынадай қасиеттері өте жиі қолданылады. 1/ Егер ақиқат сандық теңдіктің екі бөлігіне мән-мағынасы болатын r сандық өрнекті мүшелеп қосса, онда шыққан сандық теңдік те ақиқат болады, яғни .
2/ Егер ақиқат сандық теңдіктің екі бөлігін де мән-мағынасы болатын r сандық өрнекке мүшелеп көбейтсе,сонда, шыққан сандық теңдік те ақиқат болады, яғни .
Егер «артық» немесе «кем»(> не <) таңбасымен екі сандық өрнекті жалғастырып жазсақ, онда сандық теңсіздік деп аталатын сөйлем шығады.
Логика тұрғысынан келсек, сандық теңсіздік дегеніміз-пікір,демек, ол ақаиқат немесе жалған болады.
Осы жерде ескерте кетейік, сандық теңсіздік пен теңдік пікірлер болуы себепті, оларға конъюкция,дизъюнкция, импликация және т.б. логикалық операцияларды(амалдарды) қолдануға болады.
«Кем»(«артық») қатынастары-қатаң сызықтық қатынас болып табылады, яғни ол асимметриялы және транзитивті.
Айталық p,q,r қандай да бір әр түрлі сандық өрнектер болсын, сонда:

  1. p



Ақиқат сандық теңсіздіктердің мынадай қасиеттері өте жиі қолданылады:
Егер ақиқат сандық теңсіздіктің екі бөлігіне де мән-мағынасы болатан r сандық өрнекті мүшелеп қосса, сонда шыққан сандық теңсіздік те ақиқат болады, яғни
Егер ақиқат сандық теңсіздіктің екі бөлігін де мән-мағынасы болатан және оң мәнді қабылдайтын r сандық өрнекке мүшелеп көбейтсе, сонда шыққан сандық теңсіздік те ақиқат болады, яғни
Егер ақиқат сандық теңсіздіктің екі бөлігін де мән-мағынасы болатан теріс мәнді қабылдайтын r сандық өрнекке мүшелеп көбейтсе, сонда ақиқат сандық теңсіздік шығу үшін, яғни теңсіздігін алу үшін теңсіздіктің таңбасын қарама-қарсы таңбаға өзгерту керек, яғни


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет