Сатанова Молдир
1.Дене жаттығуларының формасы.
Дене жаттығуларының формасы оның ішкі және сыртқы құрылымындарын ашып көрсете алады.Ішкі құрылымғакез келген дене жаттығуды орындау барысында организмдегі әртүрлі өзгерістердің өзара байланысымен көрсетіледі.Сыртқы құрылымға-форма түрі, ол қимыл-қозғалыстың кеңістіктік,мезгілдік,динамикалық көрсеткіштерінің арақатынасымен көрсетіледі.Дене жаттығуларының барысы,мақсаты,мазмұны мен формасы өзара байланыста.Мазмұн формаға байланысты бірінші рөлдердің бірінде,мысалы,жүгіру жылдамдығы көбейгенде адамның ұзындығы және дененің қозғалыс бұрышы өзгеріске ұшырайды.Дегенмн форма да мазмұнға әсерін тигізеді.Мысалы айтатын болсақ,алысқа лақтыруда құлаш сермеуді дұрыс орындау дене жағдайын жақсартуға көмегін береді.Лақтыру қашықтығы көбейеді,мұның өзінде бұлшық ет күшінің жақсарлағанын көре аламыз.
2.Бір жастағы баланың дене дамуының ерекшеліктері
Бір жасар баланын дене бітімінін даму ерекшеліктеріне келетін болсақ омыртка жотасынын өсуі баланың алғаш 1 жасында өте тез жүреді. Жаңа туалған балалардың омырткаларында алты суйектену нуктелерін көре аламыз. Олардың 1 жаста біріге бастауын көреміз. Омырткаларының эпифизі нәресте кезінде яғни, бір жасында жылы шеміршек куйінде сакталады. Омыртка арасындағы буындардын, шеміршектері алғашында калын жане берік келеді. Сондыктан балалардың омыртка жотасы ересектермен салыстырганда оңай кимылдайды. Жана туған нәрестенің, омыртка жотасында физиологиялык мілімдері болмайды, 2-3 айда баланын мойыны бекігеннен кейін мойын лордозы, 6 айдан кейін отыра бастаганда кеуде жане сегізкез кифоздары 1 жаска жакындап, бала журе бастаганда бел лордозы пайда болады. Дегенмен бір жастағы баланын омыртка жотасынын иілуі әлсіз әрі тураксыздау болады: танертен уйкыдан турганда әлсіз, кешке таман арта бастайды. 2-3 жаста омырткалары одан әрі карай суйектене береді. Бұл уақытта омыртканын денесі суйектен, ал эпифиздері шеміршектен туратындығын көреміз.
Омырткааралык буын шеміршектері әлі де болса калындау болғанымен, омыртка жотасы мықты кимылдайтынын байқаймыз. Бул аралықта сегізкөз, куйымшак омырткалары біріге бастап өскенімен аралары толык бітпейді. Омыртка жотасынын физиологиялык, калыпты иілістері арта тускенімен, әлі де болса нашар болгандыктан, баланын бойы танертен олшегенде 5-6 см узынырақ (ересек адамда 2-3 см гана), кешке олшегенде аласа болып туратындығын байқай аламыз.
3.Мектепалды даярлық тобының балаларына арналған қимыл-қозғалыс ойындарының топтамасын құру.
Балаларға арналған қимыл-қозғалыс ойындары өте маңызды.Балалар ойын арқылы даму үмтінде болады.Ойын арқылы балаға қоршаған ортаны және сабак түсіндіре аламыз.Осыған сүйене келе бір ойын түрін айтып кетсем;
1.Бағдаршам ойыны
Мақсаты;бақылағыштықты,тыныс алу ережелерін,ереже бойынша жүру,іскерлеріктерін дамыту.
ойын Барысы;Түрлі-түсті қатты қағаздан жасылған алдын-ала дөңгелектерді қиып аламыз;қызыл,сары және жасыл түстер болады.Бұл балаларға арналылған белгілер.Тәрбиеші жасыл дөңгелекті көтергенде-жүгіруге,дауыстап айкайлауға,қатты сөйлеуге,бөлмеде шулауға болады,сары шеңбер-бөлмеде жүгіруге болатынын,бірақ баяу,тыныш,шулауға болмайтынын білдіреді,қызыл шеңбер- балалар орындарында қимылсыз тұру керек,тұрған жерінде қозғалмай отыру немесе еденге жатуға болады,сөйлеуге тиым салынады.Ойынды бағдаршамның қызыл белгісі көрсетілгенде аяқтау керекболады.
Дәл осы секілді тағы басқа ойындарды ойнатуға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |