Монтескье, Жан Жак Руссо. Осы ойшылдардың еңбегінде қоғамдық келесімдік теориясы пайда болды. Бұл
дәуірдің ағылшын ойшылы Томас Гоббс «мемлекет- жасанды дене, басындылар – тұтастың бөлігі» деген.
Қазақстанның оңтүстігінің Араб халифаты империясының құрамына қосылуы
Түргеш, Қарлұқ, Қарахан мемлекеттерінде феодалдық мемлекеттіліктің үлгісін
жетілдірді. Осы факторлардың барлығы мәдениеттің, білімнің, ғылымның,
оның ішінде саяси ғылымның дамуына негіз болды.
Сол кездегі Қазақ жеріндегі саяси ғылымға мол мұра қалдырған
ойшылдар: Әл-Фараби, Жүсіп Баласағұн, Махмұд Қашғари, Ахмет Яссауй
болды.
Әл-Фараби саясат жөнінде өз кезеңіндегі терең ойлар айтқан ойшыл.
Оның ілімі бойынша қоғамның құрылымы әлемнің құрылымына сәйкес келеді.
Әл-Фарабидің саяси идеялары рахымды және рахымсыз қалаларды салыстыру
арқылы беріледі (Ежелгі Грек тарихы бойынша «қала» деген түсінік
«мемлекет» орнына қолданды). «Рахымды қалада» билеуші мен оның
тұрғындарының дүние және бақыт жөнінде шынайы түсінігі бар. «Рахымсыз,
күнәға батқан қалада» ондай ұғым жоқ.
Қазақ қоғамында да саяси ой-пікірлер қалыптасуының түп
тамыры ерте замандарға барып тіреледі. Мысалы,
Қазақстан жерін қола дәуірінде мекендеген андроновшылар
мен сақтардың қауымдық-саяси қатынастар туралы
ойлары мифологиялық деңгейде болған.
Мысалы,андроновшылар «о дүниелік өмір» жер бетіндегі
тіршіліктің жалғасы деп есептеді.
.Қазақ даласындағы
саяси пікірлердің
қалыптасуы.
Ортағасырлық қазақ жерінде, дегенмен, жазудың таралуы төмен
болды. Сол себепті көшпенді халықтардың саяси-
қоғамдықкөзқарастары рационалдық ұғымдар негізінде емес, көркем
Достарыңызбен бөлісу: |
