Саяси партияның құрылымы және қызметі

2.Саяси партияның құрылымы және қызметі.

Саяси партияның құрылымы мыналардан тұрады:

• 1. партиялық аппарат;
• 2. қатардағы мүшелер;
• 3. партияның жақтастары.

Француз әлеуметтанушысы М.Дюверже бойынша саяси партия құрылымы мыналардан тұрады:

• 1) партиялық аппарат;
• 2) партия активтері;
• 3) партия мүшелері;
• 4) партияға жылы қараушылар.

2.Саяси партияның құрылымы және қызметі.

К. фон Бейме саяси партияның мынадай төрт қызметін ажыратады:

1. Мақсатты айқындау. Идеология мен бағдарламаларды құра отырып саяси партиялар азаматтарға альтернативті жол көрсетеді;

2. Қоғамдық мүдделерді топтастыру және білдіру;

3. Азаматтарды саяси әлеуметтендіру және мобилизациялау;

4. Билік етуші элита мен үкімет құрамын жасақтау.

3.Саяси партиялардың жіктелуі және партиялық жүйелер.

Француз ғалымы М.Дюверже саяси партияны сайлаушылар мен белсенділер санына қарай екіге бөлген:

1.Кадрлық: (Сайлаушылардың 10 пайызы ғана болатын мүше саны аз, ұйымдастырушылық жағынан жоғары деңгейде. Әр мүшесінің партиялық билеті бар. Мүшелік жарна төлейді. Жарғысын мүлтіксіз орындайды. М: ГФР-дің Христиандық-демократиялық одағы, Жапония либералдық -демократиялық партиясы, Француз коммунистік партиясы).

2.Бұқаралық: (Сайлаушылары көп, мүшелері белсенділері де көп. Партиялық билеті жоқ мүшелік жарна төлемейді. Мысалы: Ұлыбританияның Лейбористер партиясы, АКШ-тың республикалык және демократиялық партиялары).

3.Саяси партиялардың жіктелуі.

1) Ресми(легалды) партиялар;

Ресми партия - жұмысын ашық жүргізеді. Қоғамдық саяси өмірге қатынасуына заң жүзінде рұқсат етіледі. Мемлекеттік тіркеуден өтеді.