Сборник материалов «миссия молодежи в науке республики казахстан»



Pdf көрінісі
бет58/58
Дата06.03.2017
өлшемі7,92 Mb.
#7618
түріСборник
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   58

Ж. Торгауыт, Ж.К. Аубакирова 

С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті,  

Ӛскемен қ., Қазақстан 

 

СТУДЕНТТІК ШАҚТАҒЫ ТҦЛҒАЛЫҚ ДАМУДЫҢ  



ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ 

 

Бҥгінгі  таңда  тҧлға  -  психологиядағы  ең  ӛзекті    мәселелерінің бipi  болып 



саналады.  Ӛйткені  коғамымыздың  қарқынды  әлеуметтік  дамуы  тҧлғаны 

дамытуға жоғарғы талап қояды. Ал қоғамның қaзipгi  жағдайында, елдің саяси, 

мәдени,  әлеуметтік-экономикалық  жақтарын  жаңарту  кезінде  -  жас  ҧрпақтың 

болашақта iзгi ниетті адам болып дамуына олардың тҧлғалық дамуының ықпал 

ететіні  сӛзсіз.  Сондықтан  да  тҧлғаның  теориялық  зерттеулеріне,  жалпы 

ҧғымына сарапталған талдауларға зер салайық. 

Б.Г.  Ананьевтің  зерттеуі  бойынша    студенттік  шақ  негізгі  адамның  

әлеуметтік маңызды  дамитын сензитивті кезені деп тҧжырымдайды.  

С.И.  Самыгин,  Л.Д.  Столяренко,  В.Е.  Столяренко,  Х.Т.  Шерьязданова, 

С.М.  Жақыпов,  А.Р.  Ерментаева  [1]    еңбектерінде  жоғары  білім  алу  адамның 

психикасының және  тҧлғалық дамуына зор әсерін тигізетіндігі дәйектелген.  

Л.О. Сәрсенбаева еңбегінде қазіргі оқушылар мен студенттердің тҧлғалық 

бағыттылығын  дамуының  теориялық-әдіснамалық  негіздеріне  тоқталып,  білім 

беру  ҥдерісін  психологиялық  сҥйемелдеу  аясында  тҧлғалық  -кәсіби 

бағытталған ғылыми-практикалық моделін жасап анықтады. 

Студенттік  жас  кезеңі    жасӛспірімдік  шақпен  сәйкес  келеді.  Сондықтан 

жасӛспірім  шақтағы  тҧлғалық  дамудың  психологиялық  ерекшеліктеріне 

тоқталайық. 

Жасӛспірім  шақта  адам  ӛзінің  ӛмір  сҥруіндегі  мәнділікті  іздейді,  ӛзінің 

біртҧтастылығын  игеруге  талпынады,  басқалар  арасында  ӛз  орнын  табуға 

тырысады. 

Э.  Эриксонның  сәйкестікке  берген  анықтамасынан  ҥш  элементті  бӛліп 

кӛрсетуге  болады.  Біріншісі:  жас  жігіттер  мен  қыздар  ҥнемі  ӛзін  «ӛз-ӛздеріне 

іштей  тепе-теңестірген»  деп  қабылдауы  керек.  Бҧл  жағдайда  индивидиумда 

ӛткен  шақта  қалыптасып,  болашақпен  жалғасып  жатқан    мен  бейнесі 

қалыптасуы  керек.  Екіншісі:  басқа  да  мәнді  адамдар  индивидиумның 

«тҧтастығы  мен  тепе-теңдігін»  кӛруі  керек.  Бҧл  бозбалалардың  бҧрыннан  ӛз 

бойларында  қалыптастырған  ішкі  тҧтастықтарын  ӛздері  ҥшін  мәнді  адамдары 

қабылдауына  сенімді  болуына  қажет  дегенді  білдіреді.  Олардың  ӛзіндік  Мен-

концепциясын, әлеуметтік бейнесін, кӛрініп келе жатан ӛзін-ӛзі тепе-теңестіру 

сезімін  тани  алмаған  деңгейінде  кҥдік,  селқостық,  жасқаншақтық  қарсы  келе 

алады.  Ҥшіншісі:  жастар  тҧтастықтың  ішкі  және  сыртқы  жоспарларын  ӛзара 

келісімге  келтіргенде  «жоғарғы  сенімге»  жетуі  керек.  Олардың  ӛздерін 

қабылдаулары 

қайтымды 

байланыс 

тәсілімен 

ӛзара 


қарым-қатынас 

тәжірибесінде дәлелденуі керек. 



524

 

 



Ғылымда  жасӛспірім  кезеңін  дамуына  байланысты  ҥш  негізгі  бағытқа 

бӛлінеді: биогенетикалық, социогенетикалық, психогенетикалық. Биологиялық 

теорияның  негізін  салушы  американ  психологы  С.  Холл  онтогенездегі 

филогенетикалық  стадияның  қайталануы,  даму  психологиясының  басты  заңы 

деп  қарастырды.  Кӛптеген  зерттеулерде  биогенетикалық  бағыттын  таза 

теориясын  басқа  да  жағдайлармен  байланыстырады.  Ал  А.  Гезелл 

концепциясында  этаптар  мен  тенденциялардын  дамуына  мәдениет  себепкер 

болмайтындығын,  тек  қана  оны  жаңартатындығын  және  жҥйелейтіндігін 

тҧжырымдайды. [2]  

 

А.  Гезелл  зерттеуінде  11  мен  21  жас  аралығындағы  дамуға  мән  береді, 



себебі  әр жастағы жаңаны  меңгерудегі  маңыздылығына  тоқталады.  Ал 15 жас 

А.  Гезеллдің  айтуынша  жасӛспірімнің  индивидуалды  айырмашылығының 

артуымен  ерекшеленеді.  Бҧл  жастың  жаңаны  меңгеруі  бҧл  тәуелсіздікке 

ҧмтылу,  осыған  байланысты  жеткіншектің  жанҧядағы,  мектептегі  қатынасы 

бҧзылады, алайда ішкі бақылаудан қҧтылуға ҧмтылу, ӛзіндік бақылаудын және 

ӛзін  саналы  тәрбиелеудің  бастамасының  дамуына  негіз  болады.  Жеткіншекте 

осы  кезеңде    ӛте  сезімталдық  орын  алады.  Ал  бҧл  жаста    жасӛспірімнің  ішкі 

дербестігі  арта  бастайды,  эмоция  тҧрақталады,  қарым-қатынасқа  тез  тҥседі, 

болашаққа бағыт бағдар жасайды [3]. 

Социогенетикалық  бағыт  дамудың  әлеуметтену  ҥдерісінің,  әлеуметтік  

факторларымен  акцентуацияланады.  К.  Левин  теориясында    адамның  мінез-

қҧлқы  бір  мезгілде    тҧлғаның  және  оның  ортасының  функциясы  ретінде 

қарастырады,  осыған  орай    жасӛспірім  мәселелерін  қоршаған  орта 

факторларымен байланыстырып дәйектейді.  

Ғылымда  психогенетикалық  бағыт  психологиялық  ҥдерістін  ӛзіндік 

талдауымен байланысты, осыған сәйкес ҥш бағытты бӛліп талдайды: З. Фрейд 

және  Э.  Эриксон  теориялары  психодинамикалық  бағытқа  негізделген,  Э. 

Шпрангер, Ш. Бюлер персонологиялық бағытпен байланыстырады, Ж. Пиаже, 

Л. Кольберг когнитивтік бағдарлау бағыттарын қарастырады. 

А.Н.  Леонтьев,  Д.Б.  Эльконин  зерттеуінде  жетекші  іс-әрекет  типі, 

психологиялық  жас  кезеңдерге  байланысты  ӛзгеруінің  маңыздылығын  негізге 

алады. Жасӛспірімдік кезеңде оқу-кәсіби  іс-әрекеті жетекші болып табылады.  

Д.Б. Эльконин еңбегінде 11-17 жас аралығындағы жетілу кезеңін 2 фазаға 

бӛледі,  бірінші  11-15  жас  кіші  мектеп  оқушылары,  яғни  жеткіншектерге 

қатысты.Мҧнда жеткіншек әр жақты қарым-қатынасқа тҥсуге ҥйренеді. Ал 15-

17  жас  жасӛспірімдердің  ең  басты  оқу-кәсіби  іс-әрекетінің  арқасында 

жасӛспірімнің  танымдық-кәсіби  қызығушылықтары  артады.  Эмоция  мен 

психосексуалды даму жағдайына байланысты анықталады. 

Л.И.  Божович  теориясында  мектеп  оқушылар  арасынан,  жасӛспірімдерді 

бӛліп  қарастырған.  Ғалым  тҧлғаның  мотивациялық  сферасының  дамуын 

дәйектеген.  Жасӛспірімнің  ӛмірдегі  орнын  табуы  және  ішкі  позициясын 

анықтау,  әлемдік  кӛз-қарасын,  моральдық  сана  және  ӛзіндік  сананы 

қалыптастырумен  байланысты  тҧжырымдалады.  Жасӛспірімдік  кезеңге  ӛтуге 

байланысты,  фактілік  дипазонының  кеңейетіндігі  анықталды.  Осыған  сәйкес 

нормативті 

міндетті 

әлеуметтік 

рӛлмен 


байланысты 

болатындығы 



525

 

 



нақтыланады.  Бҧл  кезеңде  жасӛспірімнің  ӛмірдегі  іс-әрекеті  артта  тҥседі. 

Жасӛспірімдік  кезең  белсенді  өмірлік  позициясының  қалыптасуымен,  ӛзіндік 

анықтаумен, ӛзінің мәнділігін сезінумен байланысты қарастырылады [4]. 

Л.Ф.  Обухова  психологиялық  зерттеулерінде  жасӛспірім  тҧлғасының 

ерекшелігі психологиялық жаңақҧрылымдардың тҥп тамыры, жеткіншек жаста 

қалыптасып  қойған  туындысы  болып  табылатындығын  дәйектейді.  Ӛзіндік 

тҧлғасына деген қызығушылықтың  артуы, сыншылдықтың кӛрінуі – бҧлардың 

барлығы  ерте  жеткіншек  жаста  сақталады,  бірақ,  олар  мәнді  ӛзгерістерге 

ҧшырап,  саналы  тҥрде  бейнеленеді.  Ең  негізгі  мәнді  ӛзгеріс  тҧлғаның  ӛзіндік 

дамуында  болады.  Оның  айрықша  ерекшелігі  болып,  ӛзіндік  рефлексиясының 

қарқынды    дамуымен  байланысты.  Яғни,  ӛзін-ӛзі  тануға,  бағалауға,  ӛз 

мҥмкіншіліктері мен қабілеттіліктерін білуге талпынысы жоғары болады. «Мен 

кіммін?»,  «Мен  қандаймын?»,  «Менің  қабілеттерім  қандай?»,  «Менің  ӛмірлік 

идеалым қандай?», «Мен кім болғым келеді?» - деген сҧрақтарға жасӛспірімдер 

жауап  іздейді,  олар  ҥшін  мҧндай  сҧрақтар  ӛзекті  болып  табылады  [5]. 

Сондықтан жасӛспірімдік кезеңде тҧлғалық даму ерекшеліктері айрықша ӛзекті 

болып табылады. 

И.В.  Дубровина  зерттеуі  бойынша  жоғары  сынып  оқушысында  әзірше 

ӛзінің  жоспары  мен  мақсатын  жҥзеге  асыру  мҥмкін  емес  болса,  ал 

жасӛспірімдік  кезеңде  нақты  корректировка  жасау  жағдайы  болады. 

Жеткіншектерде жаңақҧрылымды меңгеру, бҧл тек ӛзіндік анықтау емес, оған 

психологиялық даярлықты да айтуға болатындығын ескереді. 

Ал  студенттер  ҥшін  жоғары  оқу  орнында  оқу  жылдары  –  олардың 

ӛмірлерінің  маңызды  кезеңдерінің  бірі.  Бҧл–білімді  жетілдіру,  кәсіби 

мамандықты  алу,  ӛзінің  армандарын,  мҥмкіндіктерін  дамыту  кезеңі  деп 

анықталады.  Кәсіби  ӛзін-ӛзі  танудың  маңызды  жағы–  экономикалық  және 

әлеуметтік жағынан жасӛспірімдердің мамандықтары және  еңбек функциялары 

ӛзара сәйкес болуы қажет.  

Мҧндай зерттеу студенттің сапалары мен қабілеттерін, оның жастық және 

тҧлғалық  ерекшеліктерін  дамытумен  дәйектеледі.  Мәселен,  егер  студентті 

белгілі бір жастағы адам деп қарастырсақ, онда жасӛспірім басқа жас кезеңімен 

салыстырғанда,  есте  сақтауының  жоғарлығымен,  зейінінің  ауысуының 

жылдамдығымен, вербальды-логикалық есептерді тез шешуімен ерекшеленеді. 

Сонымен,  студенттік  жасты  ӛткен  кезеңдермен  салыстырғанда,  биологиялық, 

психологиялық,  әлеуметтік  дамуында  ең  жоғарғы  нәтижелерге  жетуімен 

сипаттауға  болады.  Студенттік  кезең  адамгершілік  және  эстетикалық 

сезімдердің  дамуының,  мінезінің  қалыптасу  кезеңі  деп  дәйектеледі.  Бҧл 

кезеңдегі  негізгі  ерекшелік  ересек  адамның  әлеуметтік  рӛлдерінің  барлық 

жиынтығын (азаматтық, кәсіби, еңбек және т.б.) меңгеру болып табылады. Осы 

кезде  экономикалық  белсенділік,  яғни    адамның  ӛзіндік  ӛндірістік  қызметке 

қатысуы,  еңбек  биографиясының  басталуы,  ӛз  жанҧясын  қҧрумен 

ерекшеленеді.  Бҧл  кезде  бір  жағынан,  кәсіпкерлікке  байланысты  арнайы 

қабілеттердің  қарқынды дамуы,  екінші жағынан,  мінезінің және интеллектінің 

қалыптасуының  ерекше  кезеңі  ретінде  сипатталады.  Бҧл  кезең  –  спорттық 

рекордтардың, кӛркем, техникалық және ғылыми жетістіктердің кезеңі. 


526

 

 



Студенттік  кезде  интеллектуалды  және  физикалық  ерекшеліктер  кӛбі  ӛз 

дамуының  оптимумына  жетеді.  Алайда,  олардың  арасында  кӛптеген 

қайшылықтар кездеседі. 

Жоғары  оқу  орнында  оқу  кезеңі  жастық  шақтың  екінші  кезеңі  мен  ер 

жетудің бірінші кезеңімен сәйкес келеді. Бҧл кезде дамудың ӛзіндік ерекшелігі 

–  мінездің  саналы  мотивтерінің  дамуы  байқалады.  Жоғарғы  сыныптарда 

байқалмаған  сапалар  дамиды.  Олай  болса  жасӛспірімнің  бағыттылығы, 

батылдығы,  жігерлігі,  дербестігі,  инициативасы,  ӛзін-ӛзі  басқаруы  қарқынды 

дамиды.  Моралды  мәселелерге  қызығушылығы  артатындығымен  (мақсаттары, 

ӛмір салты, борышы, сенімділігі т.б.) ерекшеленеді. 

Ст.  Холл,  Э.  Шпрангер  айтқан  тҧжырымдарын  талқылай келе,  студенттің 

даму деңгейінің ҥш типін бӛліп кӛрсетеді: 

1)

 

Ӛткір  ашулы  кризистік  уақытпен  сипатталады.  Ол  қайта  дҥниеге 



келген  адамдай  уайым  –  қайғыға  тҥседі,  тҥп  тамырында  оның  жаңа  ӛзіндік 

«мені» пайда болады.  

2)

 

Ӛте  баяу,  ақырын,  жайбасар  тҧлға.  Ересектік  ӛмірге  ӛзінің  жеке 



тҧлғасында ешқандай ӛзгеріс енгізбей жай басумен сипатталады. 

3)

 



Студенттік белсенді және саналы тҥрде ӛзін тәрбиелейді, ӛзін  - ӛзі 

дамытады.  Ӛзінің  ерік  –  жігерінің  кҥшімен  ішкі  кризистерімен  мазасыздығын 

жеңеді, бҧл ӛзіндік бақылау мен ӛзіндік мінез-қҧлқы жоғары деңгейдегі адамға 

тән  болып  табылады.  Бҧл  жастағы  ең  басты  жаңақҧрылым  -  Э.  Шпрангер 

бойынша,  «ӛзіндік  менінің»  ашылуы  рефлексияның  пайда  болуы;  ӛзінің  жеке 

даралығын саналы тҥрде тҥсінуі, тҧлғаның ӛзіндік анықталуы деп дәйектеледі. 

Әлеуметтік  дамыған  тҧлғаны  тек  қоғамда  қабылданған  нормаларды 

ҧстанумен  ғана  емес,  сонымен  қоса  белгілі  бір  топтарға,  ҧжымдық  және 

қоғамдық қҧндылықтарға бағытталғанымен ерекшеленеді. Қҧндылықтар обьект 

жайлы  біліммен  және  оған  деген  қатынастан  тҧрады.  Психологиялық  тҧрғыда 

ӛзіндік  анықталған  тҧлға  -  бҧл  ӛзіне  нені  қажет  ететіндігін  (мақсаты,  ӛмірлік 

жоспары,  идеясы)  саналы  бағалауымен  анықталады.  Ӛз  мҥмкіндіктерін  ашу 

процесі болып табылады. Осыған сәйкес қоғам, топ талаптарын саналы бағалау, 

ҧжым  шеңберінде  белсенді  іс  -  әрекет  жасай  бастайды.Сондықтан  ӛзіндік 

анықталған  тҧлғаның  кӛрсеткіші  ретінде  тек  субьектіні    қабылдау  әлеуметтік 

маңызды  іс  -  әрекет  жасауға  даярлықтың,  қатынасты  жаңғыртуға  ғана  емес, 

сонымен қоса шынайы іс - әрекеттің кӛрсеткіші болып табылады. Э. Шпрангер, 

ӛзіндік  –  сана  сезімді,  қҧнды  бағыт  бағдарлықты  жасӛспірім  дҥниетанымын 

зерттеуге бастауы деп санады.  

Бҧл жаста алғашқы достық және махаббат сезімдері пайда болады. Бозбала 

мен бойжеткен қыздар арасындағы сырласқан эмоциялық қатынастардың пайда 

болу  кезеңі  деп  анықталады.  Бойжеткен  қыздарда,  бозбалаға  қарағанда  бҧл 

қҧбылыс  ерте  басталады.  Жасӛспірімде  сенімділік,  бауыр  басу  қасиеттері, 

жақын адамның тағдырына жауапкершілік сезімі дамиды. Жалпы адамгершілік 

қасиеттермен  қатар,  олар  «қандай  болу  керек?»  деген  сҧраққа  ӛзінше  жауап 

береді. [6]   



527

 

 



С.М.  Жақыпов  зерттеуінде  тҧлғаны  дамыту,  оқу  ҥдерісінде  студенттін 

танымдық іс-әрекетін және психологиялық механизмын қалыптастыру арқылы 

қарастырылады.  

Н.С.  Ахтаева  еңбегінде  болашақ  мамандардың  ҧлттық  ерекшеліктерін 

және  тҧлғалық  қалыптасуы  ҥшін  қолайлы  жағдайлар  туғызуға  қажет  бірқатар 

мәселелерді дәйектейді. Жоғары оқу орны оқытушысын жҥйелі- психологиялық 

дайындау  жолдары  нақтыланады.  Тҧлғаны  білімдерін,  шеберлігін,  шеберлігін, 

қабілетті мен мҥмкіндіктерін тиімді пайдалануға және байқатуға, оның рухани, 

физикалық қуатын, бҥкіл шығармашылық потенциалын жҧмылдыруға арналған 

тҥсінігін  кеңейтуге  мҥмкіндік  берді.  «Жҥйелі  психологиялық  дайындық» 

ҧғымының  мазмҧны  мен  мәні  ашып  кӛрсетілді,  тҥсінігі  берілді.  Ғылыми 

еңбекте маманды дайындаудың авторлық жҥйелі психологиялық дайындықтың 

моделінің  модификациялаған  қҧрылымы,  алғаш  рет  магистрантар  кӛзімен 

қарағанда қазіргі оқытушы моделі берілген.  

А.Р. Ерментаева еңбегінде тҧлға іс-әрекетпен толыққанды аңғарылмайды. 

Ол адами, ізгіліктік мазмҧнға басқалармен тек қарым-қатынас жасау арқылы ие 

болатындығын  анықтайды.  Сонымен  қатар  студент  тҧлғасы  қарым-қатынас 

нәтижесі  болып  табылады  деп  дәйектейді  [7].  Сондықтан  біз  ӛз  зерттеуімізде 

осы тҧжырымды негізге аламыз. 

Жасӛспірімдер  қҧрбылармен  қарым-қатынасы  арқылы  мәселелерін  шеше 

алады.  Ол  арнайы  ақпараттың  маңызды  кӛзі  (қандайда  бір  себептерге 

байланысты  ҥлкендерден  сҧрауға  ҧят  немесе  сҧрауға  болмайтын),  іс-әрекетін 

және  ӛзара  тҧлғалық  қатынастың  арнайы  тҥрі  (статус  пен  рӛлдерді,  қарым-

қатынастың    коммуникативті  дағдыларын,  стилін  меңгеру),  эмоционалды 

қатынас  (топтағы  орнын  табу,  дербестік,  эмоционалды  ҥйлесімділік  және 

тҧрақтылық ) болып табылады.  



  

Әдебиеттер тізімі 



 

1.

 



Выгосткий Л.С. ―Собранные сочинение т.2 ‖ / Л.С.Выготский – М., 

1982ж. 


2.

 

Еникеев  М.И.‖ Общая и социальная психология ‖/ М.И. Еникеев-    



Питер.,2005г. 

3.

 



Максвелл Дж. ―Психолгия индивидуальных различий ‖/ Дж. Максвелл- 

Минск., 2004ж. 

4.

 

Нестерова М.А. ―Дискуссия о психологии рубежа ‖/ М.А. Нестерова- 



М.,   2001ж; Т-2. 

5.

 



Купер К. ―Индивидуальные различия ‖ / К.Купер – М., 2000ж. 

6.

 



Первин Л.А, Джон.О.П. ―Психология личности: Теория исследования‖ / 

Л.А.Первин, О.П.Джон – М., 2000ж. 

7.

 

Поляков М.А. ―Психология развития ‖ / М.А.Полякова – Минск, 2006ж. 



 

 


528

 

 



УДК 669.162.214 

З.К. Чункурова  

 

Восточно-Казахстанский государственный университет  



имени С. Аманжолова, г. Усть-Каменогорск, Казахстан 

 

ИНФОРМАЦИОННО-КОММУНИКАЦИОННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ 



НА УРОКАХ МАТЕМАТИКИ В НАЧАЛЬНОЙ ШКОЛЕ 

 

Информационно-коммуникационные  технологии  (ИКТ)  обладают  сегодня 



огромными возможностями по использованию их в образовательном процессе. 

Современные  требования  диктуют  необходимость  внедрения  ИКТ  в  учебно-

воспитательный  процесс,  что  влечет  за  собой  необходимость  формирования 

ИКТ-компетентности  учащегося.  Ученик,  умело  и  эффективно  владеющий 

технологиями и информацией, имеет другой стиль мышления, принципиально 

иначе  подходит  к  оценке  возникающих  проблем,  организации  своей 

деятельности.  Владение  информационно-комуникационными  технологиями 

помогает  ученику  чувствовать  себя  комфортно  в  современном  мире.  Уроки, 

которые  проводятся  с  использованием  ИКТ,  являются  более  успешными  т.к. 

применение  информационных  технологий  на  уроке  позволяют  учащимся 

ориентироваться  в  «мире  информации»,  овладеть  практическими  способами 

при  работе  с  информацией,  а  также  развивать  умения  позволяющие 

обмениваться    информацией.  Следовательно,  применение  ИКТ  на  уроках,  без 

преувеличения  можно  назвать  одной  из  центральных  проблем  современной 

школы,  делом  общественной  важности.  Таким  образом,  выбранная  тема 

является актуальной в современной педагогике.  

«

Информационно-коммуникационные  технологии  –  это  совокупность 



знаний  о  способах  и  средствах  работы  с  информационными  ресурсами,  и 

способ  сбора,  обработки  и  передачи  информации  для  получения  новых 

сведений об изучаемом объекте» (И.Г.Захарова). 

Главная  цель  внедрения  ИКТ  –    появление  новых  видов  учебной 

деятельности.  Новые  информационные  технологии  обучения  –  это  процессы 

подготовки  и  передачи  информации  обучаемому,  средством  осуществления 

которых является компьютер [2, c. 23]. 

Начальная школа – это основа, от которогй зависит дальнейшее обучение 

ребѐнка, и это налагает особую ответственность на учителя начальной школы. 

Долгое  время  начальная  школа  в  системе  образования  являлась  «школой 

навыка»,  т.е.  рассматривалась  как  ступень  образования,  где  ученик  должен 

освоить  такие  основные  навыки,  как  чтение,  письмо,  счѐт  для  дальнейшего 

обучения. Сегодня начальная школа представляется иначе. Сегодня она должна 

стать первым опытом ребѐнка в образовательной системе - местом пробы своих 

образовательных  сил.  На  этом  этапе  важно  развить  активность, 

самостоятельность,  сохранить  познавательную  активность  и  создать  условия 

для гармоничного вхождения ребѐнка в образовательный мир, поддержать его 

здоровье  и  эмоциональное  благополучие.  Именно  эти  качества  учащихся  и 



529

 

 



развиваются с внедрением ИКТ в образовательный процесс [3, C.10-12].  

Использование  ИКТ  в  начальной  школе  дает  преимущества  перед 

стандартной системой обучения в следующем: 

-организовать 

одновременно 

детей, 


обладающих 

различными 

возможностями и способностями; 

- активизировать познавательную деятельность учащихся; 

- индивидуально подойти к ученику, применяя разноуровневые задания; 

- усилить образовательные эффекты; 

- повысить качество усвоения материала; 

-осуществить дифференцированный подход к учащимся с разным уровнем 

готовности к обучению; 

- проводить уроки на высоком эстетическом уровне (музыка, анимация); 

-развивать умение учащихся ориентироваться в информационных потоках 

окружающего мира; 

- овладевать практическими способами работы с информацией [4, c.52]. 

ИКТ в начальной школе используют на всех предметах. К ним относится 

такая  наука,  как  математика.  Компьютер  может  выступать  в  роли  источника 

учебной  математической  информации,  мультимедийного  наглядного  пособия, 

тренажѐра,  средства  диагностики  и  контроля.  В  связи  с  этим  ИКТ  можно 

использовать на различных этапах процесса обучения: при объяснении нового 

материала, закреплении, повторении, контроле, обобщении и систематизации, а 

так же в домашних заданиях и внеклассной работе. 

Внедрение  ИКТ  в  преподавание  математики  можно  начать  с  готовых 

обучающих программ. К таким программам относятся:  

1)

 

"Уроки Кирилла и Мефодия"  



В результате работы с данным курсом ученик: 

1)

 



имеет первоначальные представления о математике; 

2)

 



распознает геометрические фигуры; 

3)

 



развивает  образное  и логическое мышление, воображение; 

4)

 



выработан  до автоматизма устный счет;  

5)

 



без затруднения решает математические задачи. 

2)  "Я учусь решать задачи"  

В результате работы с данным курсом ученик может решать разные типы 

задач:  


- с величинами: цена, количество, стоимость;  

- на вычисление геометрических фигур;  

- на скорость, время, расстояние;  

- на разность, кратность, сравнение. 

Использование  ИКТ  на  уроках  позволяет  погрузиться  в  другой  мир, 

увидеть  его  своими  глазами.  По  данным  исследований,  в  памяти  человека 

остается  1/4  часть  услышанного  материала,  1/3  часть  увиденного,  1/2  часть 

увиденного  и  услышанного,  3/4  части  материала,  если  ученик  привлечен  в 

активные действия в процессе обучения. Компьютер позволяет создать условия 

для повышения процесса обучения: совершенствование содержания, методов и 

организационных форм. 


530

 

 



При  использовании  ИКТ  в  начальной  школе  на  уроках  математике  

успешнее  достигаются  общие  цели  образования,  легче  формируются 

компетенции  в  области  коммуникации:  умение  собирать  факты,  их 

сопоставлять,  организовывать,  выражать  свои  мысли  на  бумаге  и  устно, 

логически  рассуждать,  слушать  и  понимать  устную  и  письменную  речь, 

открывать что-то новое, делать выбор и принимать решения; развивать умение 

учащихся  ориентироваться  в  информационных  потоках  окружающего  мира; 

овладевать  практическими  способами  работы  с  информацией;  развивать 

умения,  позволяющие  обмениваться  информацией  с  помощью  современных 

технических средств [5, C. 31-33]. 

Компьютер  позволяет  учителю  значительно  расширить  возможности 

предъявления  разного  типа  информации.  При  дидактически  правильном 

подходе  компьютер  активизирует  внимание  учащихся,  усиливает  их 

мотивацию,  развивает  познавательные  процессы,  мышление,  внимание, 

развивает воображение и фантазию. 

Во  время  урока  математики при  помощи  компьютера  можно  решить 

проблему дефицита подвижной наглядности, когда дети на экране сравнивают 

способом наложения геометрические фигуры, изучают состав числа. 

Применение  на  уроке  компьютерных  тестов,  самостоятельных  работ, 

позволяет  за  короткое  время  получать  объективную  картину  уровня  усвоения 

изучаемого материала и своевременно его скорректировать. 

На  уроках  математики  можно  применять  самые  разнообразные  формы 

работы  с  использованием  ИКТ.  Интерес  к  урокам  математики  значительно 

возрастет. 

При 

условии 


систематического 

использования 

информационных 

технологий  в  учебном  процессе  в  сочетании  с  традиционными  методами 

обучения можно значительно повысить эффективность обучения. 

Таким образом, внедрение новых информационных технологий в учебный 

процесс  начальной  школы  позволяет  в  доступной  форме  использовать 

познавательные  и  игровые  потребности  учащихся  для  познавательных 

процессов  и  развития индивидуальных  качеств.

 

Успешнее  достигаются общие 



цели  образования,  легче  формируются  такие  знания,  как:  умение  собирать 

факты,  их  сопоставлять,  организовывать,  выражать  свои  мысли  на бумаге 

и устно,  логически  рассуждать,  слушать  и понимать  устную  и письменную 

речь, открывать что-то новое, делать выбор и принимать решения. 

 

Список литературы 



 

1.

 



Ксензова  Г.Ю.  Перспективные школьные технологии. -  М., 2000 – 110с. 

2.

 



Питюков В.Ю. Основы педагогической технологии. -  М., 1999. - 98 с. 

3.

 



Селевко  Г.К.      Современные  образовательные  технологии.  //  Народное 

образование, 1998г.- №5. С.10-12 

4.

 

Яриков  В.  Г. Информационные  технологии  на  уроках  в  начальной 



школе. - Волгоград: Учитель, 2011.-86 с. 

5.

 



Захарова  Н.И.  Внедрение  информационных  технологий  в  учебный 

процесс.//Начальная школа, 2008 г. - №1. С.31-33. 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

Қазақстан Республикасы ғылымындағы жастар миссиясы 

 

жас ғалымдар мен студенттердің ІV Республикалық  

ғылыми-тәжірибелік конференциясының 

 

Материалдар жинағы 

 

2014 жылдың 13-14 қарашасы 

 

 

Сборник материалов 

 

Миссия молодежи в науке Республики Казахстан 

 

ІV Республиканской научно-практической  



конференции молодых ученых и студентов 

 

13-14 ноября 2014 года 



 

 

Басуға 12.11.2014 ж.  қол қойылды      Пішімі 60х84/16       Шартты баспа табағы 31,48 

Есептік баспа табағы 41,46      Таралымы 500 дана    Тапсырыс 828     Бағасы келісімді 

 

С. Аманжолов атындағы ШҚМУ«Берел» баспасы 

070020, Өскемен қ., 30-шы Гвардиялық дивизия көшесі, 42

 

 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   58




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет