ҚАШЫҚТЫҚТАН ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫН ҚОЛДАНУДЫ ЖЕТІЛДІРУ ҚАЖЕТТІЛІГІ

646

қажет етеді. Қашықтықтан оқыту технологиялары жоғары білімнің үздіксіз және біртұтас сипатын 

қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін құрал болып табылады.

Өз еңбектерінде қашықтықтан оқыту түсінігінің мәнін аша отырып А.А. Андреев оны дәстүрлі 

технологиялармен қатар жаңа ақпараттық технологиялар және негізгі оқу материалын жеткізу, 

оны өздігінен оқып үйрену, оқытушы мен білім алушылар арасында ақпарат алмасуды жүзеге 

асыратын  оқытудың  техникалық  құралдарын  пайдаланатын  оқыту  формасы  деп  есептейді, 

сонымен  қатар  оқыту  үдерісі  олардың  кеңістікте,  уакыт  өлшемінде,  белгілі  бір  білім  беру 

мекемесінде орналасуына шектеу қоймайды [3]. 

Е.С. Полат, М.Ю. Бухаркина и М.В. Моисеева ақпарттық

 

технологияларды оқыту құралдары 

деп есептей отыра, олардың білім алушыға ақпарат жеткізуге қажет екендігін, сонымен қатар 

ақпарат іздеу, білім беру, коммуникативтік, желілік сияқты дидактикалық функцияларын да атап 

көрсетеді [4].

Қашықтықтан  білім  беру  технологиясы  және  қашықтықтан  оқыту  технологиясы  түсініктері 

О.Б.  Дударева,  Т.В.  Таран  сынды  зерттеушілердің  ғылыми  еңбектерінде,  «белгілі  бір  білім 

массивін өздігінен, бірақ бақыланатын меңгеру үдерісінде білім алушымен әрекеттесу құралы 

және әдістер, формалар жиынтығы» есебінде қарастырылады [5]. 

Н.А.  Панарина  ғылыми  еңбегінде  қашықтықтан  оқыту  технологиясы  анықтамасы  «оқу 

пәндері  мазмұнының  жедел  және  үздіксіз  жаңартылуына  мүмкіндік  беретін  ақпараттық  және 

телекоммуникациялық  құралдарға  негізделген,  сонымен  қатар  белгілі  бір  білім  алушының 

қажеттілігіне жауап беретін технология» ретінде тұжырымдалған[6].

Қарастырылған анықтамаларды зерделеп, талдай отырып, қашықтықтан  білім беру түсінігіне 

түрлі жағдайларға байланысты әр түрлі көзқарас қалыптасқанын байқауға болады, дегенмен 

қашықтықтан  оқытудың  педагогикалық  технологиялары,  қашықтықтан  оқыту,  қашықтықтан 

оқыту технологиялары ортақ білім беру технологиялары белгілеріне ие . 

Бүгінгі күні жоғары білім беруде қашықтықтан оқытуды жүзеге асыруда  аса зор теориялық 

және практикалық тәжірибе жинақталған. Қашықтықтан оқытудың әдіснамасы мен дидактикасын 

жасауда А.А.  Андреев, Дж. Баат, В.П. Демкин, А.М. Долгоруков, М.П. Карпенко, Е.С. Полат, 

С.Н. Рейд, Б. Робинсон, В.П. Тихомиров, Э.Г. Скибицкий, В.И. Солдаткин, А.В. Хуторской, С.А. 

Щенников және т.б. ғалымдар үлкен үлес қосқан.

Дидактикалық  қамтамасыз  ету  мәселелері  отандық  ғалымдар  Е.Ы  Бидайбеков,  В.В. 

Егоров, М.Б. Есбосынов, К.С. Мусин, Г.К. Нургалиева және тағы басқа ғалымдардың ғылыми 

еңбектерінде жарық көріп, терең ашылған.

Соңғы  он  жыл  аралығында  қашықтықтан  оқыту  жағдайында  білім  алушылардың  оқу-

танымдық  іс-әрекетін  жетілдіру  мәселелері  Б.К.  Султанова  (2007),  А.О.  Алиева  (2010),  М.И. 

Кожамбердиева (2010), Г.С. Джузбаева (2010), Н.С.Асматуллаева (2010) және т.б. еңбектерінде 

айқындалған.

Қашықтықтан  оқытуды  ұйымдастырудың  технологиялық  және  әдістемелік  негіздері, 

қашықтықтан оқыту жағдайында студенттерді кәсіби даярлаудың сапасын арттыру бағыттары 

Е.С. Ибышева (2008), Ж.Р. Жамашевой (2009), А.Н. Сакаевой (2009), Д.Е. Бидайбекова (2010), 

М.К. Нургалиева (2010), И.В. Бордияну (2011), т.б. еңбектерінде көрініс тапқан.

Оқытушылардың  қашықтықтан  оқыту  бойынша  кәсіби  құзырлылығын  қалыптастыру 

мәселелеріД. Д. Джантасова (2010), Т.К.Туенбаева (2010), Б.Ж. Нурбеков (2010) зерттеулерінде 

қарастырылып, анықталған.

Аталған авторлардың зерттеулері, тұжырымдамалары, қорытындылары қашықтықтан оқыту 

туралы түсінікті барынша кеңейтіп, білім беру мен зерттеу сипатындағы ақпараттарды алудың 

мейлінше жетілдірілген тәсілдерін құруға мүмкіндік беретін,  оқытудың және оқытудың оқытудың 

тұлғалық-бағдарланған  әдістемесін  қамтамасыз  ететін,  қазіргі  заманғы  құралдар  мен  іздеу, 

білімді меңгеру мен басқару әдістерін ұсынатын жаңа (инновациялық) оқыту технологиялары 

ретінде қабылдауға алып келді.

Жоғарыда  келтірілген  аргументтер  педагогика  ғылымы  мен  тәжірибесінде  қашықтықтан 

оқытудың  ғылыми-теориялық  негіздерінің  айтарлықтай  деңгейде  зерттеліп,  жасалғанының 

айғағы  болып  табылады.  Бұл  өз  кезегінде  Қазақстанның  көптеген  жоғары  оқу  орындарында 

қашықтықтан  оқыту  технологияларының  кеңінен  қолданылуына  оң  әсерін  тигізді.  Олардың  

ішінде Аль-Фараби атындағы Казақ мемлекеттік университеті, К. Сатпаев атындағы Казақ ұлттық 

техникалық  университеті, 

Серикпаев  атындағы 

Шығыс

-Казахстан  мемлекеттік  техникалық 

университеті,  Е.А.  Букетов  атындағы  Қарағанды  мемлекеттік  университеті  және  т.б.

  ірі  оқу 

647

орындарымен тәжірибе алмасу жұмыстары жүргізілді.  

Отандық жоғары оқу орындары қашықтықтан оқытудың дамуында белгілі бір жетістіктерге 

жетті, дегенмен агроөнеркәсіп кешендерін цифрландыру жұмыстары белсенді іске асырылып 

жатқан  кезеңде  техникалық,  ауылшаруашылық  салаларының  мамандықтары  бойынша 

мамандар  даярлауда  қашықтықтан  оқыту  технологияларын  қолдану  тиімділігін  жетілдіру 

кажеттілігі байқалады. 

Сонымен,  қарастырылған  зерттеулердің  нәтижелеріне  сүйене  отырып,  агротехникалық 

жоғары оқу орындарында мамандар даярлауда қашықтықтан оқыту технологияларын қолдануды 

жетілдіру  қажеттілігі  анықталды.  Сырттай  оқыту  бөлімінде,  сонымен  қатар  күндізгі  оқыту 

бөлімінде (эксперимент бойынша) мамандық, пән ерекшеліктерін ескере отырып қашықтықтан 

оқыту технологияларын қолдану арқылы оқу үдерісін жүйелі ұйымдастыру және жүргізу бәсекеге 

қабілетті  аграрлық  сала  мамандарын  сапалы  даярлауды  қамтамасыз  етуге  септігін  тигізеді, 

Аталған технологияларды одан әрі дамыту және жетілдіру Казахстан Республикасының жоғары 

білім беру жүйесінің интеграциясына өз үлесін қоса отырып, әлемдік білім беру кеңістігіне жол 

ашады

жүктеу/скачать 10,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: