Қазақ инновациялық гуманитарлық - заң университеті
Гуманитарлық факультет
Тарих және география кафедрасы
«Бекітемін»
Университет ректоры
Құрманбаева Ш.А________
«____»___________2015 ж
Қазақ халқының рухани мәдениетінің тарихы
пәнінен оқу жұмыс бағдарламасы
Пән атауы: Қазақ халқының рухани мәдениетінің тарихы
Мамандық: 5В 011400, «Тарих»
Барлық кредиттер: 3
Курс: 3
Семестр: 6
Дәріс: 30
Семинар: 15
Аудиториялық сағаттар: 45
ОЖСӨЖ: 22,5
СӨЖ: 67,5
Емтихан +, 6 семестр.
Семей қаласы
2015 ж.
Пән бойынша бағдарлама типтік оқу бағдарлама негізінде құрастырылды.
Т.ғ.к Болатова Қаламқас Болатқызы
(Құрастырушылардың аты-жөні, ғылыми атағы, дәрежесі)
Тарих және география кафедрасының мәжілісінде талқыланып бекітілді
Хаттама № __«____» _____________ 20 ж
Кафедра меңгерушісі_______________Құрманбаева С.А.
Гуманитарлық факультеттің оқу-әдістемелік кеңесінде құпталды
Хаттама № __«____» _____________ 20 ж
Төрайымы: ___________ Ахметова А.К.
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде құпталды
Хаттама № __«____» _____________ 20 ж
Төрайымы: ___________ Жарықбасова К.С.
1.
Пәннің мақсаты мен міндеттері:
1.1
Пәнді оқытудың мақсаты.
«Қазақ халқының рухани мәдениетінің тарихы» курсын оқытуда студенттерге қазақ
халқының рухани мәдениетінің құндылықты-мәндік мазмұны мен тарихилығын, бай
мұралардың мағынасын, өркениеттік теория тұрғысынан халықтардың мәдени
дамуындағы заңдылықтар мен бағыттарды, мәдени жетілу мен трансформацияның
маңызын ашып көрсету.
Сонымен қатар, Отанымыздың төл тарихын жетік білуге, ата – бабаларымыздың
ежелгі мәдениетін, тұрмыс – салтын тарихи негізде, көршілес елдер және дүниежүзі
тарихымен байланыстыра оқыту болып табылады.
Курс студенттердің тарихи танымын қалыптастырып, адамзат тарихын ғылыми
тұрғыдан тануға жағдай жасауға бағытталған.
1.2 Мамандыққа қатысты курстың міндеттері:
- сақ-үйсін және ежелгі түрік дәуіріндегі тайпалардың өнері мен мифологиясының, ежелгі
кезеңдегі рухани мәдениеттің, номанизмнің мәдени аспектілерінің негізгі мазмұнын
анықтау;
- мұсылмандық факторлардың ролі мен маңыздылығын, исламданудың идеялық-
құқықтық және сациомәдени аспектілерін айқындау;
- қазақ флоьклорының, жырау, ақын, билер және жазба әдебиет ескерткіштерінің
мағынасын, халықтың діни өмірінің, ағартудың, дәстүрдің, менталиттің адамгершілік
эстетикалық идеалдардың мазмұнын ашу;
- отарлау дәуірінің мәдениетін сипаттау;
- қазақ ағартушыларының шығармашылығымен батыс-шығыс өркениеттік дилог пен
синтез проблемаларын анықтау;
- тарих ғылымын құрайтын ұғымдармен, категориялармен танысып, білу; көшпелі
мемлекеттердің пайда болуы мен даму процесі, оның заңдылықтарын, кейінгі
зерттеулердегі мәселелерді жаңаша көзқарас тұрғысында қабылдай білу; көркемдік,
тарихи болмысын тани алып, тарихи бағасын біліп, танитын талғам қалыптастыру; тарихи
оқиғаның ішкі, сыртқы аспектілерін саралай алып, түрлі қырынан талдай білуге
жаттықтыру.
1.3 Оқу процесіндегі пәннің орны.
Қазақ халқының рухани мәдениетінің тарихы мамандығын студеттері үшін жалпы
тарихи контекстте ұлттық мәдениет мәселелерін терең зерттеу, пәнаралық интеграция,
гуманизация бағытындағы тарихты оқытудың университеттік жүйесін жетілдірудің
объективті пісіп жетілген қажеттіліктерінен туындады.
Қазақ халқының рухани мәдениетінің тарихы курсы Қазақстан территориясында басқа
мемлекеттермен тығыз байлансыта болған тарихи мәдениеттің байланыстылығын
көрсететін отандық тарихтың басты және жалпы тарихи процесстер бағытын ашуға
бағытталған курс болып табылады.
Бұл курс Ежелгі және Ортағасырлардағы Қазақстан тарихының рухани мәдениеті
мен дәстүрлі қазақ қоғамының рухани мәдениетінің дамуын зерттеп, олардың тарихтағы
орнын анықтауда тарих ғылымына өзіндік үлес қосады.
Магистранттар:
-
Деректанулық және тарихнамалық талдау дағдыларын игерулері керек;
-
Ғылыми-анықтаушы аппараттары жасау дағдыларын білулері тиіс;
-
Әртүрлі жазбаша жұмыстарды: рефераттарды, баяндамаларды, аннотацияларды
және тұжырымдарды жазу дағдыларын игерулері керек.
-
Семинар сабақтары барысында студент ауызша айта білуге дағдылануы тиіс.
-
Нақты тақырып бойынша библиографиялық тізімдер жасау дағдыларын
меңгерулері керек.
-
тарихи фактлермен тарихи құбылыстардың өзара байланысын ашып, тарихи
оқиғаларды салыстыру арқылы тарихи түсініктердің мәнін ашу және оған талдау
жасау;
-
әртүрлі деректерден нақты ақпаратттарды ала білу;
-
анықтамалық және ғылыми әдебиеттермен, тарихи құжаттармен және
монографиялармен жұмыс істеу;
-
алған теориялық білімдерін іс жүзінде жүзеге асыра алу.
2. Пәннің мазмұны.
2.1 Дәріс сабақтары
№
Дәріс сабақтарының
тақырыптары
Дәрістің мақсаты мен мазмұны
Оқу түрі Сағ
саны
1.
Кіріспе. Ежелгі заман
мәдениеті
Мақсаты: Көне Қазақстан тарихының
мәселелеріне тоқтала отырып, тас дәуірі, оның
кезеңдері және мәні, сол кездегі табиғат
жағдайлары мен мәдениеттің дамуы, қола
ғасырының тайпалары және антропологиялық
сипаттамасы туралы мағлұмат беру.
күндізгі
1
2.
Сақ-үйсін
дәуірінің
мәдениеті.
Мақсаты: Көне тайпалардың тарихи, діни-
дүниетанымдық және мәдени сабақтарына тоқтала
отырып, Архаикалық мәдениет ерекшеліктері:
синкретизм, ұжымдық қисынға дейінгі ойлау
сипаты, сақ-үйсін дәуірінің мифолгиясы, діні мен
өнеріне талдау жасау, «Аң стилі өнері» жайлы
жан-жақты мағлұмат беру.
күндізгі
1
3.
Ежелгі
түркі
мәдениеті.
Мақсаты: Дәуірдің этнолингвистикалық
сипаттамасы мен түркі тілдері, руна жазуы
туралы жан-жақты мағлұмат беру, көшпелілер мен
отырықшы өркениеттер және оның мәдени
трансформация мәселесі мен діни миссионерлік
бағыттағы ежелгі жазба ескерткіштеріне сараптама
талдау жасау, қазақ халқының әдеп-ғұрпындағы
тәңіршіліктің көріністері туралы білімдерін
қалыптастыру.
күндізгі
1
4.
Ислам
ықпалымен
рухани жаңғыру және
оның
мәдени-
өркениеттік мазмұны
Мақсаты: Этикалық дінге (исламға) бет бұру
заңдылығы мен өркениеттік сатының белгілерін
айқындау, тәңіршілдік пен ислам арсындағы ежелгі
түркі тайпаларына анықтама бере отырып, Ислам
ықпалымен рухани жаңғыру және оның мәдени-
өркениеттік мазмұны туралы жан-жақты мағлұмат
беру.
күндізгі
1
5.
Орта
ғасырлардағы
түркілердің
рухани
мәдениетінің гүлденуі
Мақсаты: Орта ғасырлардағы түркілердің рухани
мәдениетінің гүлденуіне анықтама бере отырып,
«Шығыстың Аристотелі» -Әбу насыр Әл-Фараби,
Махмуд Қашғаридің «Диуани лұғат ат түркі» түрік
мәдениетінің энциклопедиясы мен түркілердің тілі,
рухани өмірі, діні, фольклоры туралы білімдерін
қалыптастыру.
күндізгі
1
6.
Алтын
Орданың
мәдени қайта өрлеу
кезеңіндегі
Дешті
Қыпшақ.
Мақсаты.
Алтын
Ордадағы
рухани
және
этномәдени жағдай жайлы жан-жақты мағлұматтар
бере
отырып,
ХІҮ-ХҮ
ғғ.
басындағы
Моғолстанның рухани өміріне шолу жасау,
М.Х.Дулатидің «Тарихи Рашиди» еңбегінің рухани
мәдениетке
қосқан
үлесі
жайлы
түсінік
қалыптастыру.
күндізгі
1
7.
Алтын
Орда-жоғары
дамыған
полимәдениетті
еуразиялық мемлекет
Мақсаты: Постмонғолдық кезеңіндегі Қазақстан
тұрғындарының рухани өмірі, діні және мәдениеті
туралы туралы мағлұмат беру,
талдау жасау, Ресей және Батыс зерттеушілері
Алтын Орда мәдениеті туралы пікірлері, ХІҮ-ХҮ
ғғ І жартысындағы түркі тілі мен классикалық
түркітілдес әдебиетінің дамуының жаңа сатысы
туралы білімдерін қалыптастыру.
күндізгі
1
8.
Дәстүрлі
қазақ
қоғамының
рухани
мәдениеті
(ХҮ-
ХҮІІІғғ).
Мақсаты: Көшпелі қазақ өміріндегі мәні зор
құндылықтар, ұлттық эстетикалық сана: сөйлеу
өнері мен Қазақтардың музыкадағы
философиясына тоқтала отырып, генеалогиялық
дәстүр (жеті ата), аңыздар мен шежірелер,
халықтық білімдер, салт-дәстүр жәен әдет-
ғұрыптар, тыйымдар мен ырымдар туралы
білімдерін қалыптастыру.
күндізгі
1
9.
Дәстүрлі
қазақ
қоғамындағы дін мен
ағарту ерекшеліктері.
Мақсаты: Дәстүрлі қазақ қоғамындағы дін мен
ағарту ерекшеліктері туралы мағлұмат беру, ислам
– қазақ дәстүріндегі орталық, жүйеқұраушы
элемент ретінде талдау жасау, исламдағы «бес
парыз» және оны қазақтардың орындауы, бата
беру, мұсылмандық жерлеу рәсімі, неке қию және
мұсылмандық сәулет ескерткішртері
(мешіт,мазарлар) мен діни дәстүрлер жайлы
талдау жасау, білімдерін қалыптастыру.
күндізгі
1
10.
Ауыз әдебиеті және
билер мен
жыраулардың рухани
мұрасы
Мақсаты: Ауыз әдебиеті және билер мен
жыраулардың рухани мұрасы жайлы талдау
жасау. Қазақтардың халық ауыз шағармашылығы,
фольклор жанрлары, ертегілер мен аңыздар, мақал-
мәтелдер, салт-дәстүрлер жырлары-беташар, жар-
жар,сыңсу,өсиет,бесік жыры т.б. жайлы білімдерін
дамыту, жан-жақты мағлұмат беру.
күндізгі
1
11.
Дәстүрлі мәдениет пен
діннің дағдары
Мақсаты: Ислам өркениетінің құлдырауы және
көшпеліліктің дағдарысы жайлы мағлұмат беру,
идеялық және рухани бастамалардың әлсіреуіне
байланысты қазақ дәстүрінің жүйе ретінде
ыдырауы мен әстүрлі білімнің жағымды, жағымсыз
жақтары туралы түсінік қалыптастыру, жан-
жақты мағлұмат беру.
1
12.
Отарлық
кезеңдегң
халқытң
көркемдік-
эстеттикалық дамуы
Мақсаты: Дәстүрлі бағыттағы ақындар мен
ойшылдар (зар заман, кітаби ақындар, айтыскерлер
т.б), қисса-дастандар мен шығыс хикаяларын
орындаушылар мен таратушылар, тарихи жырлар
жайлы жан-жақты мағлұматтар беру, музыкалық-
әндік мәдениеттің гүлденуі, Абай
Құнанбайұлының, А.Байтұрсыновтың,
Ж.Аймаутовтың музыкалық мұралары жайлы
білімдерін дамыту.
күндізгі
1
13.
Қазақ ағартушылығы
және
ұлт
зиялыларының
мұрасындағы
халықтың
рухани
жандану мәселелері
Мақсаты: Қазақ ағартушылығы және ұлт
зиялыларының мұрасындағы халықтың рухани
жандану мәселелері туралы жан-жақты мағлұмат
беру. Қазақ ағартушылары: Ш.Уалиханов,
Ы.Алтынсариннің көзқарастары, Бөкей ордасы.
1841 жылғы Бөкей ордасындағы алғашқы
мұсылмандық еуропалық мектептің ашылуы
туралыбілімдерін қалыптастыру.
күндізгі
1
14.
ХІХ-ХХ
ғғ
тоғысындағы
қазақ
интеллектуалды
элитасының мұрасы.
Мақсаты: Абай және қазақ халқының рухани
мұрасы, Абай өлеңдері, «Ғалия» (Қара сөздері),
ұлттық интеллигенцияның қалыптасу жолы, оның
дүниетанымы және идеалдары жайлы талдау
жасау, жан-жақты мағлұмат беру.
күндізгі
1
15.
ХХ ғасыр басындағы
қазақ
халқының
рухани қайта өрлеуі
Мақсаты: Рухани жанданудың, тілдің,
мәдениеттің, дін мен ұлттық тұтастық
мәселелерінің баспасөз беттеріндегі орны мен
ұлттық сана-сезімнің мәселелерінің көтерілуі,
қазіргі замандағы ұлттық сана-сезімнің
қалыптасуы туралы жан-жақты мағлұмат беру.
күндізгі
1
1.2
Семинар сабақтары
№
Семинар сабақтарының
тақырыптары
Мазмұны
Оқу түрі Сағ
саны
1.
Кіріспе. Ежелгі заман
мәдениеті
Тақырыпты оқып-үйрену барысында
студенттер: Тас дәуірі, оның кезеңдері және
мәні, сол кездегі табиғат жағдайлары жайлы
білімді меңгеруі қажет. Тақырыпты меңгеру
барысында неолит дәуіріндегі Қазақстан және
мәдениеттің дамуы мен қола ғасырының
тайпалары және антропологиялық сипаттамасы
жайлы біліктілік дағдыларын көрсете білуі
қажет:
күндізгі
1
Студенттер тақырыпты меңгеру барысында .
Ежелгі заманның рухани мәдениеті жайлы
теориялық мәселелермен таныс бола алады.
2.
Сақ-үйсін
дәуірінің
мәдениеті.
Тақырыпты
оқып-үйрену
барысында
студенттер көне тайпалардың тарихи, діни-
дүниетанымдық және мәдени сабақтарына
тоқтала
отырып,
Архаикалық
мәдениет
ерекшеліктері: синкретизм, ұжымдық қисынға
дейінгі ойлау сипаты жайлы білімді меңгеруі
қажет. Тақырыпты меңгеру барысында сақ-
үйсін дәуірінің мифолгиясы, діні мен өнеріне
талдау жасау, «Аң стилі өнері» туралы жан-
жақты біліктілік дағдыларын көрсете білуі
қажет.
Студенттер
тақырыпты
меңгеру
барысында сақ-үйсін дәуірінің мәдениеті, діни-
дүниетанымдық және мәдени сабақтары,
сақтар мен үйсін-қаңғуй және ғұн-сармат
тайпаларының рухани мәдениеті туралы
теориялық мәселелермен таныс бола алады
күндізгі
1
3.
Ежелгі түркі мәдениеті.
Дәуірдің этнолингвистикалық сипаттамасы
мен түркі тілдері, руна жазуы жайлы білімді
меңгеруі
қажет.
Тақырыпты
меңгеру
барысында көшпелілер мен отырықшы
өркениеттер және оның мәдени трансформация
мәселесі мен діни миссионерлік бағыттағы
ежелгі жазба ескерткіштері туралы жан-жақты
біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет.
Студенттер тақырыпты меңгеру барысында
қазақ
халқының
әдеп-ғұрпындағы
тәңіршіліктің
көріністерінің
рухани
мәдениетте алатын орны туралы теориялық
мәселелермен таныс бола алады.
күндізгі
1
4.
Ислам ықпалымен рухани
жаңғыру
және
оның
мәдени-өркениеттік
мазмұны
Тақырыпты
оқып-үйрену
барысында
студенттер Ислам ықпалымен рухани
жаңғыру және оның мәдени-өркениеттік
мазмұны жайлы білімді меңгеруі қажет.
Этикалық дінге (исламға) бет бұру заңдылығы
мен өркениеттік сатының белгілерін айқындау,
тәңіршілдік пен ислам арсындағы ежелгі түркі
тайпалары туралы жан-жақты біліктілік
дағдыларын көрсете білуі қажет. Ислам
ықпалымен рухани жаңғыру және оның
мәдени-өркениеттік
мазмұны
туралы
теориялық мәселелермен таныс бола алады .
күндізгі
1
5.
Орта
ғасырлардағы
түркілердің
рухани
мәдениетінің гүлденуі
Тақырыпты
оқып-үйрену
барысында
студенттер орта ғасырлардағы түркілердің
рухани мәдениетінің гүлденуі жайлы білімді
меңгеруі қажет. «Шығыстың Аристотелі» -Әбу
насыр
Әл-Фараби,
Махмуд
Қашғаридің
«Диуани лұғат ат түркі» түрік мәдениетінің
энциклопедиясы мен түркілердің тілі жайлы
біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет,
күндізгі
1
түркілердің тілі, рухани өмірі, діні, фольклоры
туралы теориялық мәселелермен таныс бола
алады.
6.
Алтын Орданың мәдени
қайта өрлеу кезеңіндегі
Дешті Қыпшақ.
Тақырыпты
оқып-үйрену
барысында
студенттер Алтын Орданың мәдени қайта
өрлеу кезеңіндегі Дешті Қыпшақ жайлы
білімді меңгеруі қажет. Тақырыпты меңгеру
барысында Алтын Ордадағы рухани және
этномәдени
жағдай
жайлы
жан-жақты
біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет.
көшпелілер мемлекетінің шығу жағдайлары
жайлы жан-жақты мағлұматтар беру.
ХІҮ-ХҮ ғғ. басындағы Моғолстанның рухани
өміріне шолу жасау, М.Х.Дулатидің «Тарихи
Рашиди» еңбегінің рухани мәдениетке қосқан
үлесі жайлы маңызын айқындап сипаттап беру,
салыстыра отырып, оқып-үйрену, теориялық
мәселелермен таныс бола алады.
күндізгі
1
7.
Алтын
Орда-жоғары
дамыған полимәдениетті
еуразиялық мемлекет
Тақырыпты
оқып-үйрену
барысында
студенттер Алтын Орда-жоғары дамыған
полимәдениетті еуразиялық мемлекет туралы
білімді меңгеруі қажет. Постмонғолдық
кезеңіндегі Қазақстан тұрғындарының рухани
өмірі, діні және мәдениеті жайында біліктілік
дағдыларын көрсете білуі қажет, саралап
талдай білу қажет. Студенттер тақырыпты
меңгеру барысында Ресей және Батыс
зерттеушілері Алтын Орда мәдениеті туралы
пікірлері, ХІҮ-ХҮ ғғ І жартысындағы түркі
тілі мен классикалық түркітілдес әдебиетінің
дамуының жаңа сатысы туралы білімді
теориялық мәселелермен таныс бола алады.
күндізгі
1
8.
Дәстүрлі қазақ қоғамының
рухани мәдениеті (ХҮ-
ХҮІІІғғ).
Тақырыпты
оқып-үйрену
барысында
студенттер Дәстүрлі қазақ қоғамының рухани
мәдениеті (ХҮ-ХҮІІІғғ) туралы білімді
меңгеруі
қажет.
Тақырыпты
меңгеру
барысында көшпелі қазақ өміріндегі мәні зор
құндылықтар, ұлттық эстетикалық сана:
сөйлеу өнері мен Қазақтардың музыкадағы
философиясына біліктілік дағдыларын көрсете
білуі қажет. Студенттер тақырыпты меңгеру
барысында генеалогиялық дәстүр (жеті ата),
аңыздар мен шежірелер, халықтық білімдер,
салт-дәстүр жәен әдет-ғұрыптар, тыйымдар
мен ырымдар туралы жайлы теориялық
мәселелермен таныс бола алады.
күндізгі
1
9.
Дәстүрлі
қазақ
қоғамындағы
дін
мен
ағарту ерекшеліктері.
Тақырыпты
оқып-үйрену
барысында
студенттер дәстүрлі қазақ қоғамындағы дін
мен ағарту ерекшеліктері жайлы білімді
меңгеруі қажет. ислам – қазақ дәстүріндегі
орталық, жүйеқұраушы элемент ретінде талдау
жасау, исламдағы «бес парыз» және оны
қазақтардың орындауы туралы жан-жақты
біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет.
қазақтардың
орындауы,
бата
беру,
мұсылмандық жерлеу рәсімі, неке қию және
мұсылмандық
сәулет
ескерткішртері
(мешіт,мазарлар) мен діни дәстүрлер жайлы
жайлы теориялық мәселелермен таныс бола
алады.
күндізгі
1
10.
Ауыз әдебиеті және билер
мен жыраулардың рухани
мұрасы
Тақырыпты
оқып-үйрену
барысында
студенттер ауыз әдебиеті және билер мен
жыраулардың рухани мұрасы жайлы білімді
меңгеруі қажет. Қазақтардың халық ауыз
шағармашылығы,
фольклор
жанрлары,
ертегілер мен аңыздар, мақал-мәтелдер, салт-
дәстүрлер жырлары-беташар туралы жан-
жақты біліктілік дағдыларын көрсете білуі
қажет. Қазақтардың жар-жар, сыңсу, өсиет,
бесік жыры т.б. жайлы жайлы теориялық
мәселелермен таныс бола алады .
күндізгі
1
11.
Дәстүрлі мәдениет пен
діннің дағдары
Мақсаты: Тақырыпты оқып-үйрену барысында
студенттер дәстүрлі мәдениет пен діннің
дағдары мұрасы жайлы білімді меңгеруі қажет.
Ислам
өркениетінің
құлдырауы
және
көшпеліліктің дағдарысы жайлы мағлұмат
беру, идеялық және рухани бастамалардың
әлсіреуіне байланысты қазақ дәстүрінің жүйе
ретінде ыдырауы туралы жан-жақты біліктілік
дағдыларын көрсете білуі қажет. Қазақтардың
дәстүрлі
білімнің
жағымды,
жағымсыз
жақтары туралы т.б. жайлы жайлы теориялық
мәселелермен таныс бола алады .
1
12.
Отарлық
кезеңдегң
халқытң
көркемдік-
эстеттикалық дамуы
Тақырыпты
оқып-үйрену
барысында
студенттер отарлық кезеңдегі халқытың
көркемдік-эстеттикалық дамуы
жайлы білімді меңгеруі қажет. Дәстүрлі
бағыттағы ақындар мен ойшылдар (зар заман,
кітаби ақындар, айтыскерлер т.б), қисса-
дастандар
мен
шығыс
хикаяларын
орындаушылар мен таратушылар туралы жан-
жақты біліктілік дағдыларын көрсете білуі
қажет. музыкалық-әндік мәдениеттің гүлденуі,
Абай Құнанбайұлының, А.Байтұрсыновтың,
Ж.Аймаутовтың музыкалық мұралары жайлы
теориялық мәселелермен таныс бола алады .
күндізгі
1
13.
Қазақ ағартушылығы және
ұлт
зиялыларының
мұрасындағы
халықтың
рухани
жандану
мәселелері
Тақырыпты оқып-үйрену барысында Қазақ
ағартушылығы және ұлт зиялыларының
мұрасындағы халықтың рухани жандану
мәселелері жайлы білімді меңгеруі қажет.
Тақырыпты меңгеру барысында тарихта Қазақ
ағартушылары:
Ш.Уалиханов,
Ы.Алтынсариннің көзқарастары туралы
жайлы біліктілік дағдыларын көрсете білуі
қажет. Бөкей ордасы. 1841 жылғы Бөкей
ордасындағы
алғашқы
мұсылмандық
еуропалық
мектептің
ашылуы
туралы
теориялық мәселелермен таныс бола алады.
күндізгі
1
14.
ХІХ-ХХ ғғ тоғысындағы
қазақ
интеллектуалды
элитасының мұрасы.
Тақырыпты
оқып-үйрену
барысында
студенттер ХІХ-ХХ ғғ тоғысындағы қазақ
интеллектуалды элитасының мұрасы туралы
білімді меңгеруі қажет. Тақырыпты меңгеру
барысында Абай және қазақ халқының рухани
мұрасы, Абай өлеңдері, «Ғалия» (Қара
сөздері), біліктілік дағдыларын көрсете білуі
қажет.
Студенттер
тақырыпты
меңгеру
барысында
ұлттық
интеллигенцияның
қалыптасу жолы, оның дүниетанымы және
идеалдары жайлы теориялық мәселелермен
таныс бола алады.
күндізгі
1
15.
ХХ ғасыр басындағы қазақ
халқының рухани қайта
өрлеуі
Тақырыпты
оқып-үйрену
барысында
студенттер ХХ ғасыр басындағы қазақ
халқының рухани қайта өрлеуі жайлы білімді
меңгеруі
керек.
Тақырыпты
меңгеру
барысында
Рухани
жанданудың,
тілдің,
мәдениеттің, дін мен ұлттық тұтастық
мәселелерінің баспасөз беттеріндегі орны мен
ұлттық сана-сезімнің мәселелерінің көтерілуі
туралы біліктілік дағдыларын көрсете білуі
керек.
Студенттер
тақырыпты
меңгеру
барысында қазіргі замандағы ұлттық сана-
сезімнің қалыптасуы туралы теориялық
мәселелермен таныс болады.
күндізгі
1
Пән бойынша студенттердің өз бетінше оқып үйренуге ұсынылаған
ОЖСӨЖ тақырыптар
№
ОЖСӨЖ
мазмұны
Сағат
саны
Бақылау
түрі
1.
Ежелгі дәуірдегі
халықтар мәдениеті
Ежелгі
дәуірдегі
халықтардың
рухани
мәдениетіне
тоқтала
отырып
білімдерін
дағдыландыру, білімді меңгеруі қажет
Жоғарыда аталған мәселелер бойынша толық
теориялық мағлұматтармен таныс бола алады.
10
Кестемен
жұмыс
2.
Түркі тілдес
тайпалардың
Ислам ықпалымен рухани жаңғыру және оның
мәдени-өркениеттік мазмұны жайлы білімді
10
Дөңгелек
стол
исламға бет бұруы:
рухани салдары
меңгеруі қажет. Этикалық дінге (исламға) бет
бұру заңдылығы мен өркениеттік сатының
белгілерін айқындау, тәңіршілдік пен ислам
арсындағы ежелгі түркі тайпалары туралы
дағдыларын
қалыптастырып,
білімдерін
меңгеру.
3.
Ұлы Жібек Жолы
және Х-ХІІІ ғғ.
мәдениетке қосқан
үлесі
Ұлы Жібек Жолы және Х-ХІІІ ғғ. . мәдениетке
қосқан үлесі туралы жан-жақты дағдыларын
қалыптастырып, білімдерін меңгеру.
10
Пікір
талас
4.
Мұхамед Хайдар
Дулати «Тарихи
Рашиди» еңбегінің
тарихтағы орны
Мұхамед Хайдар Дулати «Тарихи Рашиди»
еңбегінің тарихтағы орны жайлы туралы
дағдыларын қалыптастырып, білімдерін
меңгеру.
10
Эссэ
5.
Ақын – жыраулары
мен қазақ билері
Ақын – жыраулары мен қазақ билері
жайлы дағды біліктілігін, дағдыларын
қалыптастырып, білімдерін меңгеру.
10
Кестемен
жұмыс
6.
ХІХ ғасырдағы
қазақ
ағартушыларының
рухани мәдениетке
қосқан үлесі
Қазақ
ағартушылары:
Ш.Уалиханов,
Ы.Алтынсариннің көзқарастары туралы жайлы
біліктілік дағдыларын көрсете білуі қажет.
Бөкей ордасы. 1841 жылғы Бөкей ордасындағы
алғашқы мұсылмандық еуропалық мектептің
ашылуы туралы дағдыларын қалыптастырып,
білімдерін меңгеру.
10
Глоссари
й
7.
Қазақтың
шешендік сөзеді
мен халық
композиторлары
Қазақтың
шешендік
сөзеді
мен
халық
композиторлары туралы туралы дағдыларын
қалыптастырып, білімдерін меңгеру.
10
Дөңгелек
стол
Пән бойынша студенттердің өз бетінше оқып үйренуге ұсынылаған СӨЖ
тақырыптар
№
ОЖСӨЖ
мазмұны
Сағат
саны
Бақылау
түрі
1
Сақ-үйсіндердің
мәдениеті және қоғамдық
құрылысы
Түркілердің
исламдануындағы
рухани-мәдени
алғышарттыры
Сақ-үйсіндердің мәдениеті және қоғамдық
құрылысы мен түркілердің
исламдануындағы рухани-мәдени
алғышарттыры жайлы білімді меңгеруі
қажет. Ежелгі қағанаттар халқының өзіндік
мәдениеті мен идеологиясының бейнесін
ашудағы руникалық жазба ескерткіштердің
рөлі туралы дағдыларын қалыптастырып,
теориялық мағлұматтармен таныс бола
алады.
15
Реферат
2
Ж.Баласағұнның
поэмасы түркі-
мұсылмандық әдебиет
дәстүрі,
қазақтардың рухани
Ж.Баласағұнның поэмасы түркі-
мұсылмандық әдебиет дәстүрі,
қазақтардың рухани мәдениетіндегі
тәңіршілдік пен шамандықтың
сарқыншақтары жайлы білімдерін
15
Коллоквиу
м
мәдениетіндегі
тәңіршілдік пен
шамандықтың
сарқыншақтары
Қ.Жалайырдың «Жәми-
ат-тауарих»
шығармасының маңызы.
Шығыс классикасы мен
қазақ мәдениеті
дағдыландыру. Қ.Жалайырдың «Жәми-ат-
тауарих» шығармасының маңызы, шығыс
классикасы мен қазақ мәдениеті бойынша
толық теориялық мағлұматтармен таныс
бола алады.
3
Дәстүрлі
қазақ
қоғамының шариғаттың
рухани негіздері
Дәстүрлі қазақ қоғамының шариғаттың
рухани негіздері және оның жүзеге
асу
жолдары
туралы
дағдыларын
қалыптастырып, білімдерін меңгеру.
10
Баяндама
4
ХІХ
ғасырдағы
әдебиеттегі дәстүрлердің
қалыптасуына
мұсылмандық-
ағартушылықтың қосқан
үлесі
ХІХ ғасырдағы әдебиеттегі дәстүрлердің
қалыптасуына
мұсылмандық-
ағартушылықтың қосқан үлесі жайында
білімдерін
меңгеру.
Көрнекті
қазақ
халқының сал-сері ақындары, Шәкәрімнің
рухани теософиялық көзқарастары мен
қазақстандағы қисса-дастандардың таралуы
туралы
дағдыларын
қалыптастырып,
теориялық мағлұматтармен таныс бола
алады.
10
Пікір талас
5
ХХ ғасыр басындағы
орыс-қазақ мектептері
Қазақстандағы жаңа
әдістік мектептер
ХХ ғасыр басындағы орыс-қазақ мектептері
мен Қазақстандағы жаңа әдістік мектептер
жайында білімдерін меңгеру. ХХ ғасыр
басындағы орыс-қазақ мектептері
Қазақстандағы жаңа әдістік мектептер
Қазақстандағы мерзімді баспасөз ісі мен
ХХ ғасыр басындағы қазақ зиялылыарының
шығармашылығындағы негізгі бағыттар
туралы
дағдыларын
қалыптастырып,
теориялық мағлұматтармен таныс бола
алады.
10
Дискуссия
Пәннің оқу-әдістемелік тұрғыдан қамтамасыз етілуі.
Негізгі әдебиеттер:
1.
Қазақстан тарихы, 5-томдық. А.,1996….
2.
Қазақстан тарихы очерктері.А., 1994.
Қосымша әдебиеттер:
1.
Абылай хан и батыры. А., 2001.
2.
Абылхожин Ж.Б. Очерки социально-экономической истории Казахстана
ХХвв.А.,1997.
3.
Абдиров М. Завоевание Казахстана царской Россией и борьба казахского народа за
независимости ХҮІ-начала ХХ вв.Астана., 2002.
4.
Ал-Халел Карпык Белая кость прошлого.Наши современники. А.,1994.
5.
Аманжолов Қ. Түркі халықтарының тарихы.А.,1999.
6.
Әбілтайұлы Т. Рысқұлов-Моңғолияда. А.,1994.
7.
Әбілғазы Б. Түрік шежіресі. 1992.
8.
Байпақов К., Нұржанов М., Ұлы Жібек жолы және ортағасырлық Қазақстан.А.,
1992
9.
Вопросы история Казахстана.А.,2002.
10.
Вяткин Сырым батыр.А., 1947.
11.
Гумилев Л. Көне түріктер. А.,1994.
12.
Исин А. Казахское ханство и Ногайская Орда во второй половине ХҮ-ХҮІв.
Семей., 2002.
13.
История Казахстана: народы и культуры. А., 2000.
14.
Кенжебаев Б. Казахские писатели, демократы начала ХХвв. А., 2000.
15.
Кадырбаев Казахстан в эпоху Чингиз хана и его премников ХІІ-ХІҮ вв.А.,1992.
16.
Карр Э. Русская революция от Ленина до Сталина 1917-1929гг. М., 1990.
17.
Касымбев Ж.Города Восточного Казахстана 1861-1917гг. А., 1992.
18.
Кузембайулы А., Абил Е., История Республики Казахстан. Астана.,2000.
19.
Қасымбаев Ж. Кенесары хан. А.,1993.
20.
Қазақ даласының ұлы ойшылдары. А., 2002.
21.
Қазақтар-Казахи. А., 1998.
22.
Құрбанғали Х. Тауарих хамса.А, 1992
23.
Құдайбердіұлы Ш. Түрік-қырғыз хам хандар шежіресі. А.,1991.
24.
Қойшыбаев Б. Әлихан Бөкейханов. А., 2001.
25.
Қоңыратбаев О. Т.Рысқұловтың қоғамдық-саяси және мемлекеттік қызметі.
А.,1999.
26.
Маймақов Ғ. Қазақстан Республикасының саяси-құқықтық тарихы.А., 2000.
27.
Малышева М.., Познанский В., Казахи-беженцы от голода в Западной Сибири.
28.
Масанов Н. Кочевая цивилизация казахов. М., 1995.
29.
Махаева А. Көне түріктердің рухани мәдениеті. А., 2002.
30.
Нұрғалымова Г. Шығыс Қазақстанның көне тарихы мен мәдениеті. А., 2002.
31.
Нүрпейсов К. Алашорда. А., 1994.
32.
Нұржекеев Б. Өзендер өрнектелген өлке (ғұндар туралы). А., 1984.
33.
Омарбеков Т. 20-30 жылдардағы Қазақстан қасіреті. А., 1997.
34.
Омарбеков Т. Зобалаң. А.,1995.
35.
Рысбайұлы К. Қазақстан Республикасының тарихы.А., 1999.
36.
Сабыров С. Қазақстан тарихы: тарихи оқиғалар, ұлттық дәстүр. А., 2002.
37.
Сейсенұлы Д. Шежірелі Шыңғыстау. Семей., 2004.
38.
Сиверс И., Фальк И.П., Письма из Сибири.А., 1999.
39.
Сыдыков Е.Б., Русско-казахские отношения. А., 1999.
40.
Сыдыков Е.Б. Казахстан в составе Российской Федерации.
41.
Төреқұлов Н., Қазбеков Ә. Қазақтың би-шешендері. А., 1995.
42.
Тулибаева Ж. Казахстан и Бухарское ханство в ХҮІІІ-первой половине ХІХв. А.,
2001.
43.
Толыбеков С. Қазақ шежіресі.А.,1992.
44.
Шәлекенов У. Құм астындағы қала (Баласағұн). А., 1999.
45.
Шонанұлы Т. Жер -тағдыры, ел-тағдыры. А., 1995.
46.
Чокаев М. Туркестан под властью Советов. А.,1993.
Пәннің материалдық-техникалық тұрғыдан қамтамасыз етілуі.
№
Тақырыптары
Мультимеди
ялық
презентация
Оқу
фильмдері
Муляждар
макропреп
араттары
Әртүрл
і
1
Кіріспе. Ежелгі заман
мәдениеті
Таблица
Слайд
2
Сақ-үйсін дәуірінің мәдениеті. Схема
3
Ежелгі түркі мәдениеті.
Кесте
4
Ислам ықпалымен рухани
жаңғыру және оның мәдени-
өркениеттік мазмұны
Карта
5
Қазақ ағартушылығы және ұлт
зиялыларының мұрасындағы
халықтың рухани жандану
мәселелері
Таблица
6
ХІХ-ХХ ғғ тоғысындағы қазақ
интеллектуалды элитасының
мұрасы.
Схема
7
ХХ ғасыр басындағы қазақ
халқының рухани қайта өрлеуі
Кесте
Достарыңызбен бөлісу: |