Семинар сабақ 15 сағат Оқытушының жетекшілігімен магистрдің өзіндік жұмысы (ожмөЖ) 30 сағат
Қазақ фольклорының қалыптасу, даму кезеңдері
жүктеу/скачать 0,65 Mb. Pdf көрінісі
|
Фольклор типологиясы
|
Қазақ фольклорының қалыптасу, даму кезеңдері Рулық қоғамдағы фольклор. Рулық қоғамдағы фольклордың тууы мен қалыптасуы. Еңбек-кəсіптің рөлі. Жаратылыс туралы ұғымдар мен тұрмыс- тіршілік тəжірибесінің орнығуы. Үй іші, ру, тайпа арасындағы қатынастар. Анаеркі /матриархат/ мен атаеркі /патриархат/. Ескі наным-сенімдер мен түсініктер: анимизм, онтропоморфизм, тотемизм, фетишизм, магия т.б. Олардың фольклорға əсері. Мифтік сана мен мифтер /тотемистік, дуалистік, этиологиялық мифтер/. Шаманизм. Бақсылар қызметі. Қазақ фольклорының көне жанрлары: мифтер, аңшылық, төрт түлік туралы əңгімелер мен жырлар, маусымдық салт өлеңдері, бақсы сарыны, арбау, бəдік, алғыс, қарғыс, түрлі рəсімге байланысты өлеңдер, ертегілер, көне эпостар. Феодализм дəуіріндегі фольклор. Феодалдық қоғамдағы фольклор. Түркі қағанаты, орта ғасыр, қазақ хандығы кезіндегі ауыз əдебиетінің дамуы. Ислам дінінің əсері. Түркі жазба ескерткіштері, ақындық, жыраулық поэзияның фольклорға қатысы. Эпостық жырлар, ертегілер мен аңыз- əңгімелер, шешендік сөздер, тарихи жырлар мен өлеңдердің қалыптасуы мен дамуы. Қазақстанның тəуелсіздігі үшін күрестің фольклордағы көріністері. Ауыз əдебиетіндегі жаңа тақырыптар. Лирикалық өлеңдердің, ақындар айтысының өркендеуі. Жұмысшы фольклоры. Қисса-хикая, дастан жанрының кең таралуы. 1916 жыл оқиғаларына байланысты туған халықтық шығармалар. Қазіргі дəуір фольклоры. Фольклордағы өзгерістер, көне жанрлардың тағдыры. Кеңес дəуірінде пайда болған ауыз əдебиетінің үлгілері. Төңкерістік дүниетаным əсерімен туған өлеңдер. Жұмысшы, еңбек-кəсіп, колхоз тақырыптарына байланысты өлең-жырлар. Байлардың мал-мүлкін зорлықпен тəркілеу, асыра сілтеу кезеңінде туған мұң-шер өлеңдері. Репрессия құрбандарының айдалу сүргінінде жəне түрмеде шығарған қасіретті толғаныстары. Əн-өлеңдер мен термелер. Фашистік Германияға қарсы соғыс кезіндегі фольклордың сипаты. Отан қорғау, тылда еңбек ету тақырыбы. Патриоттық идеяның барлық жанрларға өзек болуы. Жоқтау, арнау, көңіл айту өлеңдерінің жаңаруы. Сəлем-хат, əн-өлендер, терме, мақал-мəтелдер, қанатты сөздер. Қазіргі кездегі фольклордың жай-күйі. Дəстүрлілік пен даралық, көркемөнерпаздар үйірмесі. Айтыстың дамуы. Беташар, той бастар, жар-жар өлендері. Мақал- мəтелдердің өркендеуі. Қара өлеңнің сипаты. Фольклор мен көркемөнердің /музыка, бейнелеу өнері, театр т.б./ байланысы. Əдеби шығармалардың халық шығармашылығына ауысуы. Қазіргі халық ақындарының шығармашылығы. Жыршылық-жыраулық дəстүрдің жандануы. Балалар фольклорының даму ерекшеліктері. Əдебиеттер: 1.4. бөлімдегі «Фольклор – ауызша сөз өнері» атты 1-2 - дəрістердің жоспарында көрсетілген. жүктеу/скачать 0,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|