Семинар тақырыбы: Түрлер инвентаризациясы. Мақсаты: Түрлер инвентаризациясының маңызын меңгеру

Мақсаты: Түрлер инвентаризациясының маңызын меңгеру.

Негізгі сұрақтар мен тапсырмалар:

1. 
   Жер бетінде түр санының тарихи өзгеруі.
   

Қазіргі кезде вирустардың 800-дей, саңырауқұлақтардың 100 мыңнан, өсімдіктердің 350 мыңнан астам және жануарлардың 1,5 млн-дай түрі ғылымға белгілі. Ғалымдардың болжауы бойынша жер бетінде тірі организмдердің 4,5 млн-ға жуық түрі таралған. Ал геологиялық замандарда жер бетінде 1 млрд-қа жуық түрлер тіршілік еткен, олардың көпшілігі жойылып кеткен.

Жер бетінде тіршіліктің тарихи дамуы туралы ертедегі көзқарастар. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы және оның тарихи дамуы туралы әрбір халықтың өз көзқарастары бар. Ондай кзөқарастар көбіне аңыз - әңгімелер түрінде ауызекі ұрпақтан – ұрпаққа беріліп отырған. Үңгірлердің қабырғаларына , тасқа салынған суреттерде көбіне ертедегі адамдардың аулаған жануарларының суреттері бейнеленген. Ондай суреттердегі жануарлар бейнесі табиғи қалпына сәйкес салынған. Мұндай тасқа салынған суреттер Қазақстан жерінде де көптеп кездеседі.
2. Организмдердің негізгі топтарының Жер бетіндегі түр алуантүрлілігіндегі үлесі.

3. Организмдердің негізгі топтарының Жер бетіндегі түр алуантүрлілігіндегі үлесінің болашақта өзгеруі.(Кестеде көрсетілді)

Бақылау сұрақтары:

- К.Линней 1758 жылы қанша өсімдік және жануар түріне сипаттама берді?
4236 жануар түріне, 10 мыңдай өсімдік түріне сипаттама берді.
- Батыс Қазақстан облысы флорасы мен фаунасында П.С.Паллас алғаш сипаттама берген түрлерді атаңыз.
Өмірінің соңғы жылдарында, басқалармен қатар, Паллас Ресейдің фаунасы туралы үш томдық «Zoographia rosso-asiatica» («Орыс-Азия зоологиясы» (лат.)) Еңбегін дайындаумен айналысқан. омыртқалы жануарлардың 900-ден астам түрін, оның ішінде сүтқоректілердің 151 түрін ұсынды, оның 50-ге жуығы жаңа түрлер. Материалдың кеңдігі мен аңғарымпаздықтың жан-жақтылығы, жан-жақтылығы үшін оның ұзақ уақыт бойы теңдесі болған емес. 20 ғасырдың басына дейін кітап Ресей фаунасы туралы негізгі білім көзі болып қала берді. Бірінші том 1806 жылы дайын болды, бірақ Германияға кетіп қалған Гейзлер суретшісінің кесірінен баспаға шығару және басып шығару ширек ғасырға созылды.
- Қазіргі кезде толық сипаттама берілген қанша өсімдік және жануар түрі белгілі?
Қазіргі таңда құстардың шамамен 9800 түрі тіршілік етеді.

Өсімдіктердің 350 мың түрі, ғалымдар тек 287 655 түрін ғана игерді,оның ішінде 258 650 гүлді түрі,16 000 мүк секілділері,11 000 көк жапырақты гүлсіз түрлері және 8000 жасыл балдырлар.Жануарлардың әлемде 170-ке жуық түрі ғана белгілі екен,әрине ғалымдардың айтуы бойынша.Профессор Брейннің айтуы бойынша:әлемде балықтардың 25 мың-ға жуық түрі бар екен.Және ғалымдар әр жыл сайын олардың жүздеген түрін ашады.

Биосфераның қорықта әдетте зерттеу нәтижелері флора мен фаунаны инвентеризациялау жөніндегі кадастрлік зерттеулерді орынды қамтамасыз ететін мамандарарға жұмыс жүргізуге рұқсат беріледі.Қорық әкімшілігіне есеп беру міндеттеледі.

1. Лебедева Н.В., Дроздов Н.Н., Криволуцский Д.А. Биологическое разнообразие. – М.: Гуман.центр ВЛАДОС, 2004. – 432 с. (С.91-97).