Сәулет өнерінде негізгі көңіл бөлінетін және міндетті түрде оң шешімін табатын төмендегідей басты бағыттар

1.6. Учаскенің тік тегістеуі

Учаскенің тік тегістеуі - бұл инженерлік дайындық жұмыстарына жатады, яғни жасанды жолмен бұрынғы жер бедерін тегістеу, биік жерлерді кесіп алып ойпаң жерге топырақты төгіп жаю.

Архитекторлар қоршаған ортаны сол қалпында сақтау мақсатында құрылыс жүргізілетін учаскені тек өте қажет болған кезде тегістеуді ұсынады. Бізге берілген құрылыс учаскесінің жер бедері өте тегіс, еңісіз. Сондықтан құрылыс орны тегіс болғанлықтан қоғамдық ғимараттың айналасына жасаған отмостканың ені 0,750м және еңістігі 1,75см/м, суды ағызу аймағының ені 2м және еңістігі 2см/м, ал судың жайылу ауданы 5м және еңістігі 1см/м ары қарай арыққа ағызылады, еністігі 1-5см/м деп қарастырылған.

Учаскенітік тегістеудің негізгімақсаты:

• 
  іргетас астындағы топырақ негіздің көтергіш қабілетілігін артырады;
  

• 
  іргетас астындағы топырақтың жылжуы төмендейді;
  
• 
  іргетастан жаңбыр, жер асты сулары жақсы ағып кетеді;
  

• 
  ғимарат «шұңқырда» тұрған сияқты көрінбейді;
  

• 
  қазан шұңқырдан шықан топырақ қайта сол ғимарат айналасына жайылады.
  

ғимаратты тұрғызу үшін 0,00 белгісін көрші учаскеге шарты түрде бекітілді. Ары қарай құрылыс жобаларын жер бетіне ауыстырғанда мына төмендегідей инженерлік-геодезиялық жұмыстар жүргізіледі.

Құрылысты іс жүзінде жүзеге асыру кезінде жүргізілетін геодезиялық жұмыстар үшін құрылыс алаңында арнайы тірек желісі жасалады. Қазіргі таңда азаматық және өндірістік құрылысты тік бұрышты жүйеде іске асыру қолданылады. Сол себепті, құрылыстық координата шаршысы жасалынады, құрылыстың бас осьтеріне пареллель және қабырғалары 100-200м болатын

ішкі шаршылар мен тік төртбұрыштар құрастырылады. Дәлдік плюс,минүс

10-20мм аралығында болуы керек.

Бұл құрылыстық шаршылар бас жобада жасалады.

Ал жобаны жер бетіне көшіру үшін құрылыстың бас және негізгі осьтерін жоспарда дұрыс орналастыру керек.

Құрылыстық өзара перпендикуляр симметрия осьтері бас, ал оның контурын жасайтын түзулер негізгі осьтер деп аталады.

Құрылыс остерін бөліп алғанан кейін оны детальді түрде бөледі және барлық құрылыс осьтерін бекітеді. Ол үшін бөлгіш жүйе әдісі пайдаланылады.

Бөлгіш жүйе дегеніміз –құрылыстың сыртқы осьтерінен біршама алшақ тұрған үйді айнала орналасқан уақытша құрылыс. Осьтерді бөлу үшін тұтас бөлгіш жүйе а пайдаланған дұрыс.

Бөлгіш жүйе мына тәртіппен орындалады:

Салынып жатқан құрылыстың периметрі бойымен әрбір 3м сайын биіктігі 0,8-1,00м болатын және 1,0-1,2м тереңдікте қазылған бағаналар қойылады. Бағананың сыртында қалыңдығы 30-50мм болатын тақтайшалар қағылады, оның жоғарғы жағы горизанталь жазықтықта жатуы керек. Бір жазықтықта жатқан нүктелер нивелир арқылы белгіленіп алынады.