Сүгірбекова А.І. ҚАзақ тілі дидактикалық материалдар жинағы


СӨЗДІҢ ТУРА ЖӘНЕ АУЫСПАЛЫ МАҒЫНАСЫ



бет2/29
Дата04.09.2023
өлшемі73,65 Kb.
#105964
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29
Байланысты:
ҚАЗАҚ ТІЛІ. ДАРЫНДЫ ОҚУШЫМЕН ЖҰМЫС. 5-СЫНЫП

3. СӨЗДІҢ ТУРА ЖӘНЕ АУЫСПАЛЫ МАҒЫНАСЫ


1.Төмендегі өлеңдегі ауыспалы мағынада тұрған сөздердің астын сыз.

Мен біткен ойпаң жерге алма ағаш


Емеспін жемісі көп толд
Қалғанша жарты жаңқам мен сенікі —
Пайдалан шаруаңа жараса, алаш!

Тамшылап көзден аққан бұл суық жас,


Балқытып қашан ерітер жүректі тас?
Қаламнан жылап аққан қара бояу,
Жазылып қағазға, сен жұртқа қыл паш.(М.Дулато
2. Сырым Үргеніштің ханына барып, жүз көріс қылған, хан Сырымның атағын сырттан: «Қазақтың өзі шешен кісісі» деп есітеді екен. Хан Үргеніш шешені мен Сырымды айтыстырыпты.
Үргеніш шешені:
Сөз анасы не?
Су анасы не?
Жол анасы не? - деп сұрайды.
(«Шешендік сөздер»)


Сырымның орнына жауап бер.
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. «Тапқырлық — шешеннің бағалы қасиеті» деген тақырыпқа шағын шығарма жаз.
Кейбір ұл-қыздарымыздың ана тілін білмеуі не шала білуі мені қатты қынжылтады. Бұған ең алдымен ата-ана кінәлі. (Б.Момышұлы)


____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________Тіл - достықтың алтын көпірі.


4. СӨЗДІҢ ТУРА ЖӘНЕ АУЫСПАЛЫ МАҒЫНАСЫ


1.Тура және ауыспалы мағынада тұрган мақал-мәтелдерден мысал келтір және олардың мағыналарын түсіндір.


____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. Мына тіркестердің тура жгне ауыспалы мағыналарын тауып жаз.

Суық су, суық жер, суық жел, суық адам, суық торғай, суық хабар. Алтын жүзік, алтын қыз, а ақша, алтын күз, алтын бесік. Таза үй, таза жер, таза бала, таза жүрек, таза еңбек, таза салмақ.




________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________
3.Жұмбақтың шешуін тап. Шешуінің тура және ауыспалы мағынасына байланысты мәтін құра.

Біз, біз едік, біз едік,


Біз жылтыраған қыз едік,
Таң атқанша жайылдық,
Таң атқан соң жойылдық.
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________Тіл - ұлттың сүйенетін тамыры, сыйынатын тәңірі.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет