БАК.ТЫБАЙ МЕН Т Е З Е К Т 0 Р Е

ме? Юм де болса бар, басын кесш ал! — деп, ею жендетш 
Ж 1- 
бередь О лар:
— Ж ан,агы елен, айтк,ан сенбкпн,, эй ? У л ы к ,с а т с ы з ушшн, ар- 
ты нда айк,айлаганын, себепт!, хан басын ал! — деп 61ЗД1 Ж1бер- 
Д1,— деп, бас салады. Сонда Бак,ты бай:
— Т ереш жамандаганым жок,, мак,тадым, жазык,сыз басым- 
ды неге алады? Басымды тере алмайды, к,удай алады ,— дедк
Ол екеук «М ы нау тепн ю а емес екен, терешн, алдына апа- 
райык,»,— деп Бак,тыбайды к,олынан жетектеп, уйге алып келед1. 
Сонда Т езек: «К,удаймен сейлесш отырган сен бе эй, басын ал 
мынанын,»,— дед1. Сонда К,ожбанбет: «алла жар, арызыцды 
айтшы»,— дед1. Бак,тыбай: «А л л а жар, Бак,тыбайдын, жасы к,ур- 
дас болмаганмен, сез1 к,урдас шыгар, азгана сейлет, кем болса 
басымды аларсыз, тен, болса, сез1н,1зд1 к,айтып аларсыз, алды- 
н,ызга келген бак,ырын,ыздын, дем1н шыгармай бас салып, басын 
алуыцыз лайык,ты бола ма екен»,— дед!. Сонда Т е з е к :— Сейле, 
сезщшн, турш кереЙ1Н,— дед1. Бак,тыбайдын, тереге б1р1нш1 бас­
тап айтк,ан елен,1:
О, алдияр, айналайын, алдияр!
Ак, сун,к,ар к,устын, алдында,
К,ан,гырган к,арга к,албияр.
Ж алайырдагы заман жок,,
Ак,ынмын деп далдияр,
Т е р алдында шанжияр!
Айналайын, хан Т езек!
Сейлецп Т1Л1М, сейлеш1,
Сор к,айнаган сен безек.
К,ан,гимын деп к,у Т1Л1М,
К,у жанга келд1 бхр кезек.
©летш болдым 
Т1Л1Мнен,
0 л е т 1 Н
халге келгенде 
Бола ма Т1Л1М буг1лген.
А р гы атан, Ш ьщ гы с хан ед1,
Сагымга садак, 1л1нген
Аблай уран уш 
ж узге . 
•
Сонан 
бер1 б!Л1нген,
105

Бер жагыцнан айтпайын, 
Айтайы н, так,сыр, тубщнен.
Ак, суйек, бектщ тук,ымы ен,, 
Суйепцшн, мен,1 жок,.
Аблайдын, затынын,
Естим ш , теп кем! жок,.
Ж алгы з патша болмаса,
Онан баск,а тен,1 жок,,
М ен сия^ты пак,ырга 
Келместен к,ысым 
етт1Н, 
гой,
Осы жерщшн, жен1 жок,.
Сары ала туйгын сен едщ, 
Сары ала тыцщан мен 
ед1М. 
Суйенетугын сен едщ,
А л ты н бутак, терепм!
А руак, болсан,, жебепн. 
Пайгамбар болсан,, демепн. 
Келместен неге ж ылады,
Мендей пак,ыр кедепн,? 
Аруак,к,а келд1м, хан Тезек, 
Одан баск,а не дед1м!
А б ы л а й л а п сен келдхн,, 
Ескелд1леп мен келд1М.
Келмей жатып тергедш,,
Е л д ег
1
сорлы мен бе 
ед1М?
С1ЗД1 к,удай ж аратты 
Н аш арга кезш салсын деп.
Б1ЗД1 к,удай жаратты 
Жак,сыларга барсын деп. 
Ерен,тал да айтк,ан жок,: 
Ж азыгы жок, адамнын,
Бас салып, басын алсын! — деп. 
Бэрекелд1, хан Тезек,
« 
« I
т ар л ы к , аиттын, талаига!
Бак, к,онган адам юредх 
Бак,ытты алтын сарайга.

Эд1летт1 хан болып,
Жарлык, айттын, талайга.
Ак, сун,к,ардын, баласы 
Еш кемер мен батбакда 
К езш салып к,арай ма?
Осы к,ылган сумдыгын,
Так,сыр-ау, С
13
Д
1
Н, жарай ма?
©
31
Н,Д
1
де, м е т де 
Таразы м ы зды абайла?
Бэрекелд1, хан Т езек!
Лэпс1н,1зге к,арасам,
Толмайтугын к,анарсын,.
Сэулет1н,е к,арасам,
Жарык, б1р жанган панарсыц.
Б1р К1С1 барса пешшке,
К,ожбанбет би, барарсын,.
Б1р жет1МД1 ажалдан 
Аман-есен к,утк,ардын,,
Жаннаттан орын аларсьщ.
Ак,ын деген, алла жар,
А рты нда журген к,арга ед1.
Т ер е деген, так,сыр-ау,
Ак, суцк,ар к,ус, арда ед1.
Сары ала туйгын — сен ед1Н,.
Сары ала тышк,ан — мен ед!м.
Тышк,анга кез1Н салгандай,
К,аргалык, затын, бар ма едщ ?
Сонда Тезек тер е:— Бак,тыбай, сен ак,ын екенан,, ак,ынды- 
гыца кез1М жетт1, маган берген баган, кем емес, орынды. М ынау 
Ак, Дэнекер Жарлык,амыс деген сорлынын, эйел1 ед1, шашын та- 
рап, кунге к,арап отырганда кездесш, сулулыгына мен к,ызыгып, 
хандыгыма бул к,ызыгып, кушпенен тартып алдым, осы ханым- 
ды 
мак,та,— дейдь 
Бак,тыбай: — Мак,тасам 
мак,тайын,— дедь 
К,ож банбет:— Бак,тыбай, сен бала да болсан, Ескелд1 бид1н, ту- 
к,ымысын„ ет1р1К айтпа, шын айт, ет1р1К сез к,улак,к,а жак,пайды, 
арнасы жок, жерден су ак,пайды. Ш ы н айт, батыр, шын айт, эм1р 
шындык,к,а ток,тайды,— дед1.
107

Биеке-ау, мен барармын шындыгына, 
Ш ы н айт деп отырсын, гой, к,олга тускен 
М усэш р мен сияк,ты мун,лыгын,а. 
Дуние-ай, шын-шынынан айтар ед1м, 
Терешн, басты алатын сумдыгында,
М ен байгус, сорым к,айнап к,аламын гой. 
Айналайы н, алла жар,
Сез1ме к,улак, салыцыз,
С е з
1
Н
,13
ЭД1Л ханымыз.
Халк,ын,а болдын, тиянак,, 
Ш ы гарган эд1л зан,ын,ыз.
О з — ак.сундар, мен — торгай, 
К,олын,да торгай жанымыз.
С1ЗД1К1 гой, так,сыр-ау,
Жинап журген малымыз.
Ж арайтын сулу жарымыз.
А д ам туг1л уатар 
К,ара тасты зэр
1
н,
13
.
А у ы зь щ а царадык,,
Абак,, Т а р а к ,—
бэр

жүктеу/скачать 8,25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: