Шарына жоғары температуралы магнитті ағын жетеді
жүктеу/скачать 2,48 Mb. Pdf көрінісі
|
Л Л Л Л А Л А Ш Т Ы А Л А Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д А А А А А А А А А А А А А А А А Т Т Ћ Ћ Ћ Ћ Ћ Ћ Ћ А А А А А А А А А А А А А А А А Н Н Н Н Н Н Н Н Н Н Н Н Н Н Н Н С С С С С С С С С С С С С С С С А А А А А А А А А А А У У У У У А А А А А А А А А А А А А А А А Л Л Л Л Л Л Л Л Л Л Л А Л А Ш Т Ы А Л А Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Ѓ Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д Д А А А А А А А А А А А А А Т Ћ Ћ Ћ Ћ Ћ А А А Н Н Н Н Н Н Н Н Н Н Н С С С С С С С С С С С С С А А А А А У А А А А А А А А А А Л Л Л Л Л Басы 1-бетте Расул ЖҰМАЛЫ, саясаттанушы Еңбек қауіпсіздігін сақтамай, қайғылы оқиғаларға жол берген кәсіпорындар лицензиясын қайтарып алу керек пе? Нағигүл БЕЙСЕМБИНА, Алматы қалалық мәслихатының депутаты: Өмірәлі ҚОПАБАЕВ, заң ғылымының докторы, профессор: Сиязбек МҰҚАШЕВ, Қазақстан Республикасы кәсіподақтар федерациясының төрағасы: – Заңға сәйкес, құзырлы салалардың араласуымен ли- цен зия ның күшін жоюға болады, әрине. Алайда бір құры лыс компаниясында жүздеген адам жұмыс істейді. Онсыз да жұ- мыс сыздықпен күресе алмай жатқанымызда бұл «жығыл ған- ға – жұдырық» емес пе?! Осы жағын да ұмытпаған жөн. Ең дұ- ры сы, сол мекеменің басшылығын жауапқа тарту керек. Ең бек қа уіпсіздігін бұзған, заңға қайшы әрекетке барған басшы ны қатаң жазалауды ұсынар едім. Мұның өзгелерге сабақ бола- тыны сөзсіз. Жұмыс берушілердің техникалық қауіпсіздікті орындау да- ғы жауапкершіліктерін мейлінше арттырып, оларды қадаға- лайтын мемлекеттік инспекциялардың бақылауын да күшейту керек. Ұдайы рейдтер ұйымдастырып, еңбек қауіпсіздігі дұ- рыс сақталмаған нысандарды дер кезінде әшкерелеп отыр- са, соның өзімен қанша оқыс оқиғаның алдын алуға болады. Бақылау күшті болса, өндіріс орындары да еркінсіп кетпес еді. – Азаматтарымызды заңды-заңсыз немесе аса ауыр болсын, мейлі, қандай да жұмысқа мәжбүрлеп отырған жағдай – елдегі жұмыс сыздық. Күн көру керек. Жұмыстан айырылып қалмас үшін айтқанға көніп, айдауға жүреді. Қарамағындағылардың осындай осал тұста рын білетін жұмыс бе- рушілер заңды сыйлаудан қалып барады. Әйт песе қанша адам өлді, сол үшін сотталған мекеме басшысы болса, қане! Мәселені дұрыс көтеріп отыр- сыздар. Ата Заңымызда басты бай лы ғымыз – адам өмірі мен оның құқық- тары. Ал техникалық қауіп сіз дікті сақтамау сал да рынан сол бай лығымыздың құқын бұзып, өмірін қиған мекеме басшылығының қыл мыскерден айыр- масы қандай? Еңбек қауіпсіздігін сақ тамай, қайғылы оқиғаларға жол бер- ген құрылыс, өндіріс мекеме ле рінің лицензиясын қайтарып алу керек. Алайда бірден тартып алмай, алғашында жұмыстарын уақытша тоқ тату керек. Тағы қайталанса, сөзге келместен, лицензияны алып қою керек. Адам шығыны болған ком панияға әкімшілік айыппұл төлете бер мей, қылмыстық жауапкершілікті күшейтетін кез жетті. – Міндетті түрде. Алайда егер қайғылы оқиға бірінші рет орын алса, онда құрылыс мекемесінің жұмысын уақытша тоқ тату керек. Ал егер төтенше жағдай кейінірек екінші рет қай таланса, онда лицензиясын мүлде алып қойған дұрыс. Әйт песе мұндай келең сіздіктер соңғы кездері жиілеп бара- ды. Жазаның тым жұм сақ тығы кінәлі жақтың тізгінсіз кетуі- не әкеліп соқтырып отыр. Тағы бір айта кетерлігі, жұмысшы жұмыс берушімен арадағы келі сім шартқа қол қойды ма, мекеменің техникалық қауіпсіздікті қам тамасыз етуін талап қылсын, яғ ни өз құқықтарын біліп жүр гені жөн. Сондай-ақ әр мекемеде техникалық қауіпсіздік жөнінен инженер бола- ды. Жасы ра тыны жоқ, олар аты бар да, заты жоқ мамандар іс пет ті. Жұ мыс тарына салғырт, салақ қарай ды. Міне, өндіріс ор ын да рындағы оқыс оқиғаларды болдыр мауды солардан бастау керек. Жұмысшыларға техникалық қауіп сіздік турасын- да нұсқау лықты дұрыс жүргізудің де тигізер пайдасы орасан. Дайындаған Ләззат БИЛАН Бұрынғы күйеуі үшін киллер жалдады Ол бұрынғы күйеуінің басын «жұта- тын» адамды көп іздепті. Ақыры бұл ойын өзінің танысына тапсырады. Ашын ған әйел «жұмыс ақысын» 270 мың тең ге ге бағалапты. Жамбыл облыстық ІІД Ұйым- дасқан қылмысқа қарсы күрес бас қар- ма сының қызметкерлері «бақыт сыз» бұ- рын ғы күйеудің аман қалуына сеп болды. Олар ұялы телефонға қамыс арасында қанға бөгіп жатқан адамның суретін са- лып, тапсырыс берушіге жолдайды. Өтірік сурет сендіретіндей болып шыққан. Кил- лерге аталған соманың жартысын беру кезінде әлгі әйел қолға түсті. Дәлел ретін- де ұялы телефондағы сөйлесулер, sms- хаттар тіркелді. Бірақ соған қарамастан, ол бәрін мойындаудан бас тартып отыр. Қазір күдікті Тараз қаласындағы уақытша ұстау изоляторында отыр. Оған кісі өлімін ұйымдастырушы ретінде Қылмыстық ко- дек стің 28-бабының 3-тармақшасы және 96-баптың 1-бөлімі бойынша қыл мыс- тық іс қозғалды. Енді ол алты жылдан 15 жылға де йін бас бостандығынан айыры- луы мүм кін. Гүлжан КӨШЕРОВА «Алаш айнасы» – «Ой-көкпар» бағдарламасының жазбаша нұсқасы. Жүргізуші: Жарқын ТҮСІПБЕКҰЛЫ. Бағдарлама ұзақтығы: 27 минут. Эфирдегі уақыты: жұма күні сағат 22:30. Хабар қонақтары: Кәрібай ТАСШАБАЕВ, заңгер.
Расул ЖҰМАЛЫ, саясаттанушы. «Алаш айнасы» газеті мен СТВ телеарнасының бірлескен жобасы САЙЫС БӨЛІМІ ОЙТҮЙІН ЖҮРГІЗУШІ: – Қонақтарымыздың пікірі айқындалды. Енді бағдар- ла ма мыз дың «Тартыс» бөліміне өтіп, ойымызды тарқа- тып айтсақ. Расул мырза, басқа елдердің тәжірибе сіне қарасақ, қыздарының шетелдіктерге шығуына не түбе- гейлі тыйым салады, не шетелдік күйеу балаға айыппұл салады екен. Бізге де осындай қадамдар қажет емес пе? Расул ЖҰМАЛЫ: – Бұл жерде мәселенің екі жағы бар. Ата Заңымыз бойын ша, азаматтарымыздың қалаған жерде тұруға, тұрмыс қа шығуына, шетелге баруына немесе басқа елде жұмыс істеуіне еш тыйым салынбаған. Бұған, шын мәнін- де, ешкім де тосқауыл қоя алмайды. Тосқауыл қойып, азаматтығынан айыруға ешкімнің де қақысы жоқ. Екінші- ден, қыз-келіншектеріміз шетелдіктерге тұрмысқа шы ғып жатса, жетіскеннен шығып жатқан жоқ. Бұл – қазіргі заманның ақиқаты. Елімізден өздеріне сыңар таппаса, амалының жоқтығынан шекара асып, өз жартысын тауып жатса, біз оларға үкім кесіп, азаматтығынан айырудан бұрын түсіністікпен қарауға тырысуымыз қажет. Мейлі, жастықпен шалыс басып, шетелдікке тұрмысқа шыққан күннің өзінде мемлекет одан сырт айналмай, қолдау біл- діруі қажет. Мәселенің екінші жағын қарар бол сақ, ше- телдік күйеу баланың айыппұл ретінде мемлекетке қаржы құюын қолдаймын. Мәселен, түрікмендер де ше- телдік күйеу бала қыздарын алғаны үшін ел қазы на сына қаржы құяды. Өйткені мемлекет ол қызды оқытты, білім берді, өсірді. Ендеше, қазақ қызын аларда шетелдік күйеу бала да осыны ойлауы керек. Мен мұны қолдай- мын. Егер некенің шынымен күйеу баланың азаматтық алуы үшін құрылып жатқаны бай қал са, заңды тұрғыдан оған жол бермеуіміз керек. Ал, жалпы, шетелдіктерге тұрмысқа шыққан қыздардың бәрін бірдей азаматтықтан айыру дұрыс емес. ЖҮРГІЗУШІ: – Кәрібай мырза, егер шетелдіктерге тұрмысқа шық- қан қыздарды азаматтықтан айырмасақ, азаматтық сауда ға түскен жалған некелерге қалай тосқауыл қоюға болады? Кәрібай ТАСШАБАЕВ: – Егер біз әр нәрсені сылтауратып, қыздарымыз арқы лы азаматтығымызды таратып отыра берер болсақ, ұлт тық қауіпсіздігімізге нұқсан келтіреміз. Осы тұрғыдан ЖҮРГІЗУШІ: – Бағдарламамыздың үшінші бөлімі «Сайыс» деп атала ды. Осы тақырып бойынша студия қонақтары өз ара сұрақ-жауап алмасады. Ендеше, Расул мырза, қарсы ла- сыңызға көкейіңізге ұялаған сұрағыңызды қойсаңыз... Расул ЖҰМАЛЫ: – Мен, қалай болғанда да, бұл ұсынысқа түбегейлі қар сы шығып отырмын. Ал сіз шетелдікке тұрмысқа шық- қан қыздарымызды азаматтығынан айыруды қолдап отыр сыз. Осы орайда, мәселен, өз қызыңыз шетелдікке тұр мысқа шығатын болса, азаматтығынан айыруға келі- сер ме едіңіз? ЖҮРГІЗУШІ: – Бағдарламамыздың соңғы бөлімі «Ойтүйін» деп аталады. Бағдарламада көтерілген тақырыптан не түйдіңіздер, қандай ұсыныстарыңыз бар? Кәрібай ТАСШАБАЕВ: – Ойды ой қозғайды. Елімізде адам құқы жөніндегі арнайы бюро бар. Алдағы уақытта шетелдіктердің жалған неке туралы арам пиғылдарын жүзеге асырмауына осындай органдар ықпал етсе, дұрыс болар еді. Шетелдіктерге тұрмысқа шыққан қыздарды Қазақстан азаматтығынан айыру керек пе? Жазып алған Қуаныш ӘБІЛДӘҚЫЗЫ АЛАШ-АҚПАРАТ кел генде, азаматтықтан айыру шетелдікке тұрмысқа шық қы сы келетін қыздарымызға ой салатындай жазаның үлкені болар еді. Біз дәл қазіргі таң да қызымызды шетел- дікке тұрмысқа бергенімізбен қой май, азаматтығымызды да сыйлап отырмыз. Мұн шалық ты жалпақшешей болу- дың қажеті қанша?! ЖҮРГІЗУШІ: – Жазаның үлкені деп жатырсыз ғой, бәлкім, шетел- діктерге тұрмысқа шыққан қыздарды еліміздің азаматты- ғы нан айыруды уақытша эксперимент ретінде енгізу ке- рек шығар? Өйткені көршіміз Қытайда «бір үйге – бір бала» саясаты жүріп жатыр. Артында ұрпақ қалдырғысы келетін қытайлықтар мейлінше өмірге ұл бала әкелуге тырысуда. Ал бізде керісінше, қыз-келіншектердің саны көп. Сондықтан жеріміздің кеңдігіне қызығып, азаматтық алу үшін жалған неке құрып жатқан қытайлықтарға уақытша эксперимент ретінде енгізуге бола ма? Расул ЖҰМАЛЫ: – Рас, бұл жерде үлкен бір саясат жатыр. Сондықтан біз жалған некелерден абай болуымыз ке- рек. Әсіресе қытайлық күйеу балалардың азаматтық иеленбеуін, үйленген соң елімізде тұрмауын қадағалауымыз қажет. Дегенмен өз қызымызды азаматтығынан айыруға біздің қақымыз жоқ. Тіпті оны эксперимент ретінде де енгізбеуіміз керек. Бұл – Ата Заңымызда кепілденген әрқайсы мыздың азаматтық құқымыз. Егер еліміздің азаматы өз еркімен азаматтығынан бас тартып жатса, ештеңе емес. Ал мемлекеттің азаматтықтан айыруға құқы жоқ. ЖҮРГІЗУШІ: – Өткен жылы шетелге оқуға кеткен қыздарымыздың бірі шетелдік күйеу баланың қолынан қаза тауып, тіпті артында қалған баласын елге қайтарудың өзі үлкен қиындық тудырды. Мұндай қиын жағдайда қалатын қыздарымыз жетерлік. Ендеше, кез келген сәтте өз елінің қолдауына зәру болып қалуы мүмкін қыздарымызды азаматтықтан айыру тым қатал шешім емес пе? Кәрібай ТАСШАБАЕВ: – Біз шетелдіктермен неке қидырушылардың жауапкершілігін күшейтуіміз керек. Әйтпесе дәл қазіргі таңда мәселе ушығып барады. Жыл сайын осы қарқын мен шетелдіктермен некеге отырушылардың саны арта беретін болса, қаншама қызымыздан тірідей айырылып, қаншама шетелдікке азаматтығымызды үлестіріп отырға ны мызды бағамдай беруге болады. Қай жағынан болсын, қызды да беріп, азаматтықты қоса сыйлап, біз ұты лып отырмыз. Біз ғана емес, қазіргі таңда көптеген ел аралас некеге қатысты тыйымдар енгізуде. Олар осылайша қыздарын шетел- діктерден сақтандыруда. Шыны керек, елімізде қыз- дар дың саны көбірек десек те, сүр бойдақ жігіттердің саны да жетерлік. Ендеше, шетелдіктерге қазақ қызына қоса, Қазақстан азаматты ғын да жөнсіз сыйлай беруді тоқ тату қажет. ЖҮРГІЗУШІ: – Америкада көші-қонға жауапты орган аралас неке- лерді зерттеп, егер оның жалған неке екенін анықтаса, ажыратып жібереді екен. Бәлкім, бізге де осындай бақылаушы органның жұмысы қажет шығар? Расул ЖҰМАЛЫ: – Біз әрқашан өз азаматтарымыздың заңды құқықтарын жоғары қоюға тиіспіз. Ал шетелдік азамат еліміздің азаматтығына қол жеткізу үшін жалған некеге ұмтылды екен деп өз азаматшаларымызды азаматтығынан айыру мүлдем дұрыс емес. Өз басым шетелдіктердің қыздарымыз арқылы еліміздің азаматтығына ұмтылуы жалпылама сипат алып бара жа- тыр деп те айта алмаймын. Ал бірен-саран мысал үшін жалпыға ортақ тыйым салу дұрыс емес. Ертеңгі күні олар ажырасып кетіп жатса да, бұл әрекет қызымызды сыртқа теуіп, отқа тастағанымызбен бірдей болады. ҚОҒАМ
Кәрібай ТАСШАБАЕВ, заңгер Кәрібай ТАСШАБАЕВ: – Жоқ, келіспеймін. Бірақ, айта кетер жайт, мен мұн дай жағдайдың алдын алуға тырысар едім. Осылайша, қы зым ның шетелдіктің етегінен ұстауына жол бермес едім. Өйткені бұл мәселе отбасы, ошақ қасында алған тәрбиеге тікелей байланысты. Тәрбиесі мықты қазақ қы зы мұндай жағдайдың орын алуына жол бермейді. Ал қарсыласыма қояр сұрағым: өзіңіз біраз жыл бойы елшілікте жұмыс істедіңіз. Сонда шетел азаматына тұр мыс қа шығып алып, артынан елге қайтқысы келіп елшіліктен көмек сұрап келетін қыз- келіншектер көп болды ма? Расул ЖҰМАЛЫ: – Рас, ондай азаматшалар болды. Оларға қолымыз- дан келгенше көмек жасадық. Әсіресе балаларын ше телдік әкесінен тартып алу кезінде құжат жағынан көптеген қиындыққа кездестік. Бірақ жастықпен аяғын шалыс басқан қыздарымыз көбінесе кейін қателігін түсініп, елге қайтуға асығады. Міне, шетелдікке тұрмысқа шыққан соң осындай қиын жағдайда қалатын қыздарымызды азаматтығынан айыру мүлдем дұрыс емес. Азаматтығы болмаса, олар еліне кері қайту кезін- де көптеген қиындыққа кездеседі. Біз осыны ойлауы- мыз керек. Олардың тағдырына біздің мемлекетіміз алаңдамаса, олар мүлдем қорғансыз қалады. Расул ЖҰМАЛЫ: – 2004 жылы Израиль елі Ливанға ашық соғыс жариялады. Бұл соғыстың бірден-бір себебі ливандық ұйымның Израиль армиясының бір жа- уынгерін тұтқынға алуы еді. Нәтижесінде Израиль бір адамы үшін Ливанға соғыс ашты. Мемлекет үшін бір адамынан асқан байлық, құндылық болмауы тиіс. Өзін өркениетті санайтын, намысы бар мемлекет әрбір азаматының құқы үшін қолдан келгенін аяма- уы керек. Азаматтарға шет мемлекетте жүргенде де көмектесетін ең алдымен өз мемлекеті болуы керек. Осы орайда мен еліміздің бір азаматы үшін соғыс жағдайына дейін баратындай мемлекет болға нын қалаймын. ЖҮРГІЗУШІ: – Бүгінгі бағдарламамыз да өз мәресіне жетті. Қоғам- дық мәселелерді көтеріп, оларды халық арасында ашық талқылау, сол арқылы қоғамдық пікір қалыптастыру – біз дің міндет, ал шешім қабылдау – ресми органдардың еншісінде. ТАРТЫС БӨЛІМІ Екі баласымен тастап кеткені үшін бұрынғы күйеуін киллер жалдап өлтірмек болған келіншек ұсталды. 25 жастағы Байзақ ауданының тұрғыны бұл қадамға әбден қарызға батып, балаларын қалай асыраудан басы қатқан соң барғанын айтады. Ақтөбеде 13 балабақша ашылады Ақтөбенің Сәңкібай батыр даңғылы н- да салынып жатқан балаларға білім бе ру орталығы «Ақбөбек» деп атала ды. Жо- баны «Бизнестің жол картасы – 2020» бағ
дарламасы бойынша «Даму» кәсіп- кер лікті дамыту қоры қаржылан дырған. 372 орындық заманауи кешен бір айдан соң қолданысқа беріледі. Сонымен қатар қаланың халық тығыз қоныстанған тағы бір ауданы – 12-ықшамауданда екі бірдей жеке балабақша салынып жатыр. Соның бірі – 215 орындық ғимарат құрылысы биыл тамыз айында аяқталуы тиіс. Ақтөбе қаласы әкімінің орынбасары Айгүл Арынғазиеваның айтуынша, қала басшылары бір жылдары жекенің меншігі- не өтіп кеткен балабақша ғимараттарын қайтару жолында бар күш-жігерін жұм- сауда. Соның айғағы: 2010 жылдан бас- тап мемлекеттік-жеке әріптестік аясында Ақтөбеде 280 орындық үш балабақша ашылған. Балабақшаның жетіспеушілігі – Ақтө- бе дегі ең өзекті мәселелердің бірі. Қазір мектепке дейінгі тәрбие беру мекемеле- рінде орын болмағандықтан, 19 433 бала кезегін күтіп үйде отыр.
жүктеу/скачать 2,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|