Шарт ты бел гі лер Жаңа тақырыпты меңгеру тапсырмалары

44
5. «Би Те мір ге айтқан бі рін ші тол ғау ын да ғы» Те мір обра-
зы на си пат та ма бе рің дер. Тол ғау дың фи ло со фия лық 
мәнін тү сін ді рің дер.
6. Тол ғау маз мұ ны бо йын ша бе ріл ген кес те ні тол ты рың дар.
 Тол ғау маз мұ ны 
Ті лі 
Ой-тұ жы рым 
«Ба ға бе ру»
Тол ғау дан ке ле шек те қа жет бо ла тын қан дай қо ры тын ды 
шы ға ру ға бо ла ды? Ой-пі кір ле рің ді «Ой лан, жұп тас, пі-
кір лес» тә сі лі ар қы лы біл ді рің дер. Ол үшін әр қай сы сың өз 
ой ла рың мен пі кір ле рің ді ау ыз ша не ме се жаз ба ша дай ын-
даң дар. Со дан кей ін жұп та рың мен тал қы лап, пі кір ле сің дер. 
Ой-пі кір ле рің ді сы нып ал дын да жа рия лаң дар.
Ар тық бол мас біл ге нің
Шал ки із – ер те де гі қа зақ поэ зия сы ның өлең өр не гін ба йыт қан ақын. 
Оның шы ғар ма ла ры ХІХ ға сыр дан бе рі қа рай қа ғаз бе ті не тү се бас та-
ды. 1875 жы лы орыс жә не қа зақ тіл де рін де «Им пе ра тор лық орыс 
геог ра фия қо ға мы Орын бор бө лі мі нің жаз ба ла ры» жи на ғын да жа рия-
лан ды. Кей ін атал ған жи нақ та, «Ас тра ха нс кий вест ник» га зе тін де, 
Ы.Ал тын са рин нің «Қыр ғыз хрес то ма тия сын да» жә не бас қа да жи нақ-
тар да, ал ке ңес дәу ірін де «Ер те де гі әде би ет нұс қа ла ры», «Ал дас-
пан», «ХV–ХVІІІ ға сыр лар да ғы қа зақ поэ зия сы», «Бес ға сыр жыр лай-
ды» жи нақ та рын да жа рық көр ді. Ор та лық ғы лы ми кі тап ха на ның қол-
жаз ба қо ры на 1938 жы лы алын ған «Шәл гез жы рау дың Би Те мір хан ға 
айт қа ны» атала тын араб әр пі мен жа зыл ған 165 жол дық тол ғауы, сон-
дай-ақ, Әде би ет жә не өнер инс ти ту ты ның қол жаз ба қо рын да осы тол-
ғау дың араб әр пін де гі 86 жол дық бір жаз ба сы бар. Ах ме ди Ес қа лиев 
1961 жы лы тап сыр ған соң ғы қол жаз ба «Шәл гез Құ лын ша құ лы ның Те-
мір хан ға айт қа ны» деп атала ды. 
Қазақ­ұлттық­энциклопедиясы
Баға беру
Жы рау лар поэ зия сы ның көр нек ті өкі лі Шал ки із тол ғау ла ры өси ет-өне ге, ақыл-
ке ңес тү рін де түйі н дел ген ғи ба рт ты ой ла ры мен құн ды. Жы рау дың ең көп жыр ла ған 
ада мы – Те мір би. Жы рау дың Те мір биге ар на ған екі тол ғауы сақ тал ған.

жүктеу/скачать 9,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: