Шиелi ауданыныѓ ћоѕамдыћ саяси газетi №66 (8220) 10 қыркүйек сәрсенбі

3

3

№66 (8220) 10.09.2014 жыл 

(Жалғасы. Басы 1-бетте).

Базарбек Қуанышбаев 1935

жылғы 12 қазанда Шиелі ауда-

нына қарасты қазіргі Тартоғай

ауылында (Құмсуат елдімекені)

өмірге келген. Балалық шағында

тұрмыстың ауыртпалығын көп

тартып, еңбекке ерте ара 

лас -

қан. Әрине, біріншіден, үйдің үл -

кені болған соң, басқалардан

бұрын ержеткеннен кейін ата-

анаға қолқанат болуы керек.

Екіншіден, зұлмат аштықтың әлі

біте қоймаған уақытында туы-

лып, балалық шағы сұрапыл

соғыс жылдарына сәйкес келіп

жатса, еңбекке ерте ара лас па -

ғанда қайтсін. Себебі, қиын-

қыстау замандар адамды ерте

есейтеді. Оның үстіне ол кезде

елдегі жағдай солай болған соң,

басқа салғанға көніп, елмен

бірге көріп, көппен бірге жасау

керек.

Соғыстан кейінгі жылдар да

оңай болған жоқ. Сұрапыл

соғыс салған іздер, қираған

қалалар, үйінді болып қалған

үй лер, басқасын айтпағанның

өзінде, біреудің жалғызы, біреу -

дің бауыры, енді буреудің сүйген

жары, тіпті, әкесі көз жұмды, сол

майданда. Соғыстан кейін бала-

сын жоқтаған ана,  мәңгі кел 

-

мес ке кетсе де азаматын күткен

жар, әке махаббатын сезінбеген

бала қалды. Осындай ал мағай -

ып кезеңде өмір сүріп, ізденіп

оқуға ден қою зеректің ғана

қолынан келеді. Б.Қашқынбаев

бастауыш мектепті №13 Құм 

-

суат колхозында, жеті жылдық

мектепті «Ким» мектебінде, ор -

та білімді қазіргі Сұлутөбе ауыл -

дық округінде алған. Орта

бі    лім ді алған соң заманының қи -

ын екеніне қарамастан, білімге

деген құштарлығы оны жоғарғы

оқу орнына алып келді. Ол 1953

жылы бұрынғы Н.В.Гоголь атын -

дағы пединститутқа (қазіргі

Қорқыт ата атындағы Қызыл ор -

да мемлекеттік университеті)

түседі. Жоғарғы оқу орнының

қабырғасында жүріп, ізденім паз -

дығымен, білім алуға құш 

тар -

лығымен ерекшеленеді. Ақыры,

аталмыш институттың физика-

математика факультетін 1957

жылы  үздік бітіріп шы ғады. Сол

арқылы өзгелердің өзіне артқан

үмітін ақтай біледі. 

Жоғарғы оқу орнын бітіріп

келген жас маман алғашқы ең -

бек жолын өзі оқып бітірген

қазіргі №40 мектептен бас тай -

ды. Өзі оқып білім алған мек-

тепте жас маманға артылар

сенім де, үміт те, сын да басым

болады. Ал Базарбек Қаш қын -

баев болса еш саспастан инсти-

тут қабырғасында алған білімін

дәлелдеп, мектеп оқушыларына

бар білгенін үйретуден жалық -

пайды. Сол арқылы математика

пәнінің мұғалімі, кейін дирек тор -

дың оқу ісі жөніндегі орынбаса -

ры қызметтерін атқарған. Жо 

ғарғы оқу орнына шақырту

алғанға дейін №40 мектептен

бө лек №11 мектепте де мұғалім -

дік қызмет атқарып, шәкірттерді

білім нәрімен сусындатады. Ал -

ғашқы жұмыс жылдарында

Ә.Шамқұлов, З.Мұхамедалиев,

Т.Таймановтар сынды бірге

қыз мет жасаған әріптес ұстаз -

дары Базарбек ағайдың педа -

гогикалық жағынан өсуіне көп

септігін тигізеді. Ол 1962 жыл-

дан бастап өзі оқыған  Н.В.Го-

голь атындағы пединститутқа

(қазіргі Қорқыт ата атындағы

Қызылорда мемлекеттік универ-

ситеті) оқытушылық қызметке

орналасады. Жоғарғы оқу ор 

-

нының қабырғасында физика,

физиканы оқыту методикасы

сынды пәндерден дәріс береді.

Сонымен қатар, қоғамдық жұ 

-

мыстарға белсенді араласып,

әріптестерінің арасында да көз -

ге ерекше түседі. Осылайша, ка-

федра меңгерушісі, деканның

орынбасары, декан болып қыз -

мет атқарып, бірнеше рет пар-

тия ұйымының хатшысы,

инс ти тут партбюросының мүше -

сі болған.  Сол кездерде Б.Қаш -

қынбаевтың зеректігі мен

ғылымға бейімділігін байқаған

ка федра профессоры физика-

математика ғылымдарының

кан дидаты Зұлқарнай Икрамов

өзі оқыған Киев қаласына

барып, оқуын ары қарай жалғау

үшін аспирантураға түсуіне ба -

ғыт-бағдар жасайды.  Содан ке -

й ін Базарбек Қашқынбайұлы

1967 жылы Т.Г. Шевченко атын -

дағы Киев университетінің аспи-

рантурасына қабылданады. Бұл

жерде үш жыл бойы теориялық

механика кафедрасында аспи-

рант болады. 1970 жылы «Жо -

ғары жиілікті электр тогын

өн  діретін жаңа типтегі массивті

роторлы турбогенераторлардан

электромагниттік өрістің тара-

луын зерттеу» деген тақырыпта

кандидаттық дисертациясын

қор ғап, техника ғылымдарының

кандидаты атанады.  Оның Киев

университетіндегі ғылыми же-

текшісі кеңес өкіметіне аты

мәлім, атақты профессор, тех-

ника ғылымдарының докторы

А.Наумов болатын. Тіпті, ғылы -

ми жұмысына оппонет болып

Украина ғылым академиясының

академигі Г.Пухов және техника

ғылымдарының кандидаты, до-

цент Н.Тропцевтер бекиді. Ба -

зар бек ағай өзі қорғаған

та  қы рып та бірнеше ғылыми

еңбек ашады. Қызылордаға үл -

кен біліммен терең ғылыммен

оралған Б.Қашқынбаев 1971

жылдан бастап «Физиканы оқы -

ту және жалпы техникалық

пәндер» кафедрасын басқа ра -

ды. Ғылымға деген құмарлығы

білімін ары қарай тереңдетуге,

бұрынғыдан да жетілдіруге ба-

стамашы болып, жол ашады.

Ол 1977-79 жылдарда Киев

мем  лекеттік университетінің

докторантурасын бітіріп, ка-

федра меңгерушілік қызметіне

қайта оралады. Еңбек 

қор лы -

ғының арқасында 1989 жылдан

бастап сырттай оқу факуль те -

тінің деканы, 1993 жылдан про-

фессор. Осы жылы институт

жаны нан дарынды балаларға

арналған қазақ-түрік лицейінің

ашылуына үлесін қосып, осы

лицейдің директоры болады.

Жоғарғы оқу орнымен лицейге

қатар сабақ бере жүріп, олар -

дың арасында тығыз байланыс

орнатады. Сол арқылы жас жет-

кіншіктерді ғылымға баулып,

олардың оқу-білімге деген құш -

тарлықтарын арттырды. Оның

жетекшілігімен диплом қорғаған

студенттер жазған жұмысының

жауапкершілігін аса жоғары се-

зінетін. Себебі, қанша жұмысы

көп болса да шәкірттері үшін ар-

найы уақыт табатын ұстаз

Б.Қа ш   қын баев әрбір тақырып-

тараулар бойынша талдаулар

жасап отыратын. Осылайша,

шә кірттерінің бойына білімнің

дәнін егіп, ғылымның гүлін өсіре

білді. 

Халқымыздың ғылым-білім

саласындағы қол жеткізген қа -

зіргі толағай табыстарының ба-

сында ардагер-ұстаздар тұр

де сек, онда осы саптан орын

алатын, саналы ғұмырының 40

жылын ғылым мен білімге

арнаған Б.Қашқынбаевтың да

қосқан қомақты үлесі бар.

«Жақ  сының аты өлмейді, ға 

-

лым ның хаты өлмейді» деп жа-

тады халқымыз. Міне, өзі де,

еңбегі де өлмейтін жан деп Ба-

зарбек ағай сынды ұстаз-ға 

-

лымдарды атауға болады.

Ғылым саласындағы еңбегін,

шәкірт тәрбиелеудегі ұстаз 

ды -

ғын ескеріп, Базарбек Қаш қын -

баевқа өз дәрежесінде лайықты

құрмет көрсетілсе екен. 

А. ЖҰМАДІЛДАҰЛЫ.

Тағылымға толы тағдыр

Адамзатқа ертеден таныс сы-

байлас жемқорлық-заманмен бірге

өсіп-өркендеп, небір қар сылықтарға

төтеп беріп, қайда мол қаражат

болса, сол жерге тамыр жайып,

бүгінге дейін жой 

ылмай отырған

қауіпті кеселдің бірі. Басқа дамушы

елдер сияқ ты, біздің жас мемлеке-

тімізді де бұл кесел айналып өткен

жоқ. Сыбайллас жемқорлықтың жиі

бой көрсететін ең қауіпті түрі-

парақорлық. Парақорлық-заң 

ды -

лық қағидаларын жоққа шы ғарып,

аза мат тардың Конс ти туциялық құ -

қық тары мен заң 

ды мүдделеріне

қысым жасайды. Бірақ, сыбайлас

жем қор лыққа қарсы күрес мемле-

кеттік сая 

саттың басым бағыт 

-

тарының бірі. ҚР Президенті

Н.Ә.Назарбаев өзінің «Қазақс 

-

танның әлемдегі бәсекеге барынша

қа білетті 50 елдің қатарына қо сылу

стратегиясы, Қазақстан өз даму ын -

дағы жаңа серпіліс жасау қарса 

-

ңында» атты ха лыққа Жолдауында

ұлттық қауіп 

сіздік пен қоғамдық

тұрақ тылыққа төнген қатер ретінде

сыбайлас жемқорлыққа қарсы

күрес жөніндегі жалпы 

ұлттық ке-

шенді бағдарламаны жүзеге асы 

-

рудың қажеттігін айтып, сыбайлас

жемқорлықпен күрес жалпы барша

ха лықтың борышы екенін атап

көрсетті. Сыбайлас жемқорлық-бұл

та  мы  рын тереңге жайған, өзге сау

органдардың тыныс-тіршілігін та 

-

рылтатын, олардың толық қыз  мет

етуіне қатер тудыратын кесел. Ол

кеселді емдемес бұ 

рын пайда

болуы, даму, таралу жолдарын бі -

ліп, дерттің  қозуы на жол бермеу

қажет. «Сыбайлас жемқорлыққа

қар сы күрес» Заңы қа 

был дан -

ғаннан бері сыбайлас жем қорлыққа

қарсы іс-әрекеттер мен шаралар

ұйым   дас тырылып келеді. Ол үшін

қоғам болып қарсы тұруға, әрбір

азамат өзінің  Конс ти ту циялық құ -

қы ғын қорғауға міндет ті, яғни пара

беру де, алу да пайдалы іс емес

екендігіне, үлкен қылмыс санала-

тыны жайлы қоғамдық сана қалып -

тастыру қажет. Турасын айтып,

әділ дікке жүгінген ха лықтың ұрпағы

бүгінгідей өз ал 

дына ел болып,

еңсесі биік 50 елдің қатарына же-

туді көздеп отырған шақта сол

адами  қалып-парасат биігінен көрі -

нуге тиіспіз.

Сандуғаш ӘЛИЕВА, 

«Жадыра» ясли-

бақшасының тәрбиешісі.

СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚ - ҚОҒАМНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕСІ

Жаз мезгілінде ішек инфекциясы аурулары әсіресе, тамақтан улану күрт

өсіп кетеді. Асқазан мен ішек аурулары жаздың бірнеше күндерінде маза алу-

мен қатар, денсаулығыңыздың бұзылуына үлкен әсерін тигізеді. Асқынған

ішек инфекцияларына тырысқақ дизентерия, сальмонеллез, ішек-колиинфек-

циясы, іш сүзегі, рота вирустық, энтовирустық, инфекциялары және т.б. жа-

тады. Ішек вирустық инфекцияларымен көбінесе балалар ауырады. Ауру

жұқтырылған азық-түліктен, судан, лас қол арқылы және тұрмыстық

бұйымдар арқылы жұғуы мүмкін. Тамақтан улануға шалдықтыратын, азық-

түлік өнімдерінің түрлері өте көп. Бірінші кезекте тез бұзылатын азық-түлік

өнімдері жатады. Олар: тоңазытқышта сақталмаған сүт өнімдері, майонез,

қаймақты кремі бар торт, пайдалану мерзімі өтіп кеткен немесе қуырылмаған

және дұрыс пісірілмеген ет, балық, құс, жұмыртқа өнімдері жатады. Ауруға

шалдыққан кезде асқазанның зақымдануы (гастрит), жүрек айнуы, құсуы,

іштің жоғарғы бөлігі ауруы мүмкін. Аш ішек зақымданған кезде (энтерит)

дәрет жағымсыз иісті, сұйық немесе жартылай сұйық түрінде, газ кө піршіктері

және қорытылмаған ас қалдықтарымен аралас болуы байқалады. Ағзаның

жалпы жағдайы нашарлайды, әлсіздік, сел соқтық бастың ауруы, тәбеттің

бұзылуы, апатия, кейде дене қызуы ның көтерілуінен пайда болады.

Дәрігер келгенге дейінгі көрсетілетін алғашқы жәрдем:

Жүрек айну және құсу басталған кезде, асқазанды 0,1% жылы күйінде

пермантанат калий ерітіндісімен (марганцовканың қызғылт ерітіндісі) немесе

қайнаған таза сумен жуу керек. Диарея (іш өту) көбейген жағдайда ішек-

қарын жолындағы токсиндерді жоятын және дәреттерді бекітетін сорбент-

терді қолдану керек. Ол үшін белсендірілген көмір мен смектаны пайдалануға

болады. Науқас жоғалтқан сұйықтықты толтыру керек. Ол үшін шай,

қайнаған су, компот, морс және кисель ішу керек. Сұйықтықты көп мөлшерде

жоғалтқан жағ дайда, дегитрация үшін тұздардың физиологиялық концентра-

циясы бар арнайы ерітінділер ішу ұсынылады. Олар: «регидрон» «оралит»,

«оре зол» және т.б. бұл ұнтақтарды қалай пайдалану туралы ақпарат, ұнтағы

бар қапшықтарда көрсетілген.

Ішек инфекциялары мен тамақтан уланудың алдын алу шаралары:

Тамақ ішер алдында және дәретханаға барғаннан кейін қолыңызды

мұқият тазалап жуыңыз, азық-түлікке термикалық өңдеу жасаңыз, сақтау

мерзіміне қараңыз, күдік тудыратын жерлерден тамақ алмаңыз, тамақ

өнімдерін кездейсоқ тұлғалардан сатып алмаңыз (теміржол станцияларынан,

жағажайлардан т.б.), сапарға шыққанда өзіңізбен бірге, тез бұзылатын

тағамдарды алмаңыз.

Роза МАЙКӨТОВА,

ДА «Еңбекші» аяжаны.

Дұрыс тамақтану-өмір

сүрудің қазіргі салты

НҰРТАЕВ ОРАЗАЙ МӘНСҮРҰЛЫ

Қыркүйек айының 3 жұлдызында ауданымыздың еңбек ардагері 

Нұртаев

Оразай Мәнсүрұлы 78 жасына қараған шағында дүниеден өтті.

Нұртаев Оразай Мәнсүрұлы 1936 жылдың 9 қаңтарында Жаңақорған

ауданының Екпінді бекетінде дүниеге келген. 

1955 жылы Ташкент темір жол инженерлерін даярлайтын институтына түсіп,

1960 жылы аталған институтты  бітіріп, осы жылы Қазақстан темір жолы Шиелі

дистанциясына жұмысқа орналасып, жол бригадирі, инженер, жол шебері,

бастықтың орынбасары қызметтерінде болып, 1974 жылдан 1996 жыл

аралығында дистанция бастығы қызметін атқарып, абыроймен зейнетке

шықты.

Нұртаев Оразай Мәнсүрұлының темір жол саласына қосқан үлесі зор. Ол

кісінің ұтымды ұйымдастырушылық қабілеті ерекше бағаланып, «Еңбек арда-

гері» медалімен марапатталып, «Құрметті теміржолшы» атағына ие болды.

Еңбек ардагері Нұртаев Оразай Мәнсүрұлының жарқын бейнесі мен өнегелі

істері аудан жұртшылығының есінде ұзақ сақталады. 

Марқұмның қайғысына орай ол кісінің туған-туысқандары мен жанұясының

қайғыларына ортақтасып, көңіл білдіреміз.

Аудан әкімі Қ.Сәрсенбаев,

аудандық мәслихат хатшысы Ә. Оразбекұлы,

аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы С. Оразымбетов.

Жарамсыз деп есептелсін

Жақсылықова Бақтыгүл Жұмабайқызының атына берілген жеке

куәлігі жоғалуына байланысты жарамсыз деп есептелсін.

***

Күлтаева Зейнептің атына берілген жеке куәлігі жоғалуына байланы-

сты жарамсыз деп есептелсін.

***

Нұрәлиев Қалжан Амантайұлының атына берілген жеке куәлігі

жоғалуына байланысты жарамсыз деп есептелсін.

***

Қалмомын Ақмарал Қалмомынқызының атына берілген жеке куәлігі

жоғалуына байланысты жарамсыз деп есептелсін.

***

Қилыбаев Қанат Балтабекұлының атына берілген автокөлігінің

тех.паспорты жоғалуына байланысты жарамсыз деп есептелсін.

Абдикаев Жандос Шайхидиновичтің атына берілген жеке куәлігі

жоғалуына байланысты жарамсыз деп есептелсін.

***

Жақсылық Алмат Ғабитұлының атына берілген жеке куәлігі

жоғалуына байланысты жарамсыз деп есептелсін.

***

Ерімбетов Қуаныш Орынбасарұлының атына берілген жүргізуші

куәлігі жоғалуына байланысты жарамсыз деп есептелсін.

***

Бала би ауылы, Жазықбаев көшесі, №15 үйдің тұрғыны Кенбаев

Қанат Жасталапұлының атына берілген «Ақмаржан» күріш ақтау

диірменінің құжаттары жоғалуына байланысты жарамсыз деп есептел-

сін.

***

Шиелі аудандық емханасына жер учаскесіне берілген құжаттарының

жоғалуына байланысты жарамсыз деп есептелсін.

***

Молдабаева Айгерим Сансызбаевнаның атына берілген жеке куәлігі

жоғалуына байланысты жарамсыз деп есептелсін.

***

Утеева Айгуль Булекбаевнаның атына берілген жеке куәлігі

жоғалуына байланысты жарамсыз деп есептелсін.

***

Сартаев Ташкенбай Сейдалыұлының атына берілген «ГАЗель»

N945 MMM автокөлігінің тех.паспорты жоғалуына байланысты жа-

рамсыз деп есептелсін.

Үй сатылады

Жақаев ауылына кіре берісте, Жаңа жол көшесінде 4 бөлмелі

жаңа үй тез арада сатылады. Жері 15 сотық. Үй құжаттары түгел.

Байланыс  телефоны: 87011226969.

***

Шиелі кенті, Асқаров көшесі, №5 үй сатылады. (бұрынғы Дзер-

жинский қазіргі Сейтенов көшесіне қапталдас (параллель жатқан

көше). Үй 7 бөлмелі, 2 времянкасы (жаздық, қыстық), автогаражы,

погребы, моншасы, душы, көмір сақтайтын қоймасы бар. Ауыз су

үйге де, времянкаларға да, сыртқа да счетчик арқылы тартылған,

аристон арқылы жылытылады. Үйдің құжаттары түгел. Интернет, те-

лефон тартылған. Аяқ су келіп тұр, есіктің алдында түрлі жеміс

ағаштары (10 түп жүзім бағы, 2 алма ағашы, 1 айва ағашы, 3 түп өрік

ағашы, 5 түп шие ағашы т.б.) егілген. Бағасы келісім бойынша. Бай-

ланыс тел: 4-11-36, 87013651675, 87775120673. 

жүктеу/скачать 11,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: